Tuesday, June 19, 2012

KAMUS INDONESIA SUNDA

KAMUS INDONESIA SUNDA
http://kamusindonesiasunda.blogspot.com/

D
dada dada.
dadak dadak. 1. mendadak. ngadadak.
dadap [elythrina lithosperma] dadap.
. Nama Désa di Kecamatan Campaka Kabupatén Cianjur. Cidadap.
. nama Kecamatan di Kota Bandung, dan Kabupatén Sukabumi. Cidadap.
dadap serep [elythrina subumbrans hassk. merr.] dadap lesang, dadap limit, dadap minyak.
dadung dadung, tambang gedé.
-
daérah daérah, wewengkon, tatar, wilayah, lelewek, mandala.
daftar daptar.
. daftar 1. bahasa kasar sekali, 2. bahasa kasar, 3. bahasa sedang, 4. bahasa halus, 5. bahasa halus sekali, 6. bahasa anak-anak, 7. bahasa penengah.
.. adik. 2. adi. 3. adi. 4. rayi, rai.
.. adu. 2. adu. 3. adu. 4. aben.
.. ajar. 2. ajar. 3. ajar. 4.wulang, wuruk.
.. aju. 2. aju. 3. ajeng. 4. ajeng.
.. anak. 2. anak. 3. pun anak. 4. putra, tuang putra.
.. asal. 2. asal. 3. kawit. 4. kawit.
-
.. baju. 2. baju. 3. baju. 4. raksukan, anggoan. 6.acuk.
.. belum. 2. acan,tacan, encan. 3. teu acan. 4. teu acan.
.. berdiri. 2. tangtung. 3. tangtung. 4. adeg, ngadeg. 6. tatih.
.. béda. 2. béda. 3. bénten. 4. bénten.
-
.. kakék. 2. aki. 3. pun aki. 4. éyang, tuan éyang.
.. kencing. 2. kiih. 3. kahampangan. 4. kahampangan. 6. pipis, wiwis.
.. makan. 1. nyatu, hakan. 2. dahar. 3. neda. 4. tuang. 6. emam, mamam.
.. mandi. 2. mandi. 3. mandi. 4. siram. 6. ibak.
.. masuk. 2. abus,asup. 3. lebet, 4. lebet.
.. mata. 2. panon. 3. panon. 4. soca.
-
.. perempuan. 2. awewe. 3. awewe. 4. istri.
.. uang. 2. duit. 3. artos. 4. artos. 6. cicis.
dagang dagang, icalan (bahasa halus). jamak2 daragang.
dagu gado, angkeut (bahasa halus). jamak2 garado, arangkeut.
dagu (ke depan) cadok
dahaga halahab, hanaang.
-
dahak reuhak, riak (bahasa halus).
. mendahak. ngareuhak.
. berdahak. reuhakan.
. beberapa kali mendahak. ruhak-reuhak.
dahi tarang, taar (bahasa halus).
dahan kering. pangpung.
dahaga halabhab, hanaang. =haus
dahulu baréto, baheula, kapungkur (bahasa halus). jamak2 bahareula.
. mendahulukan. mihilakeun.
-
dalam jero, lebet (bahasa halus). lihat isi.
. di dalam. di jero, di lebet.
~ baca dulu di dalam hati!
~ ~ baca heula di Jero haté!
. diberi lebih dalam lagi. jeroan.
. lawan kata. déét. = dangkal.
damai tengtrem. jamak2 tarengtem.
damar [Agathis dammara Warb] ki damar.
damping réndéng.
. berdampingan. ngaréndéng.
dan sarta, tur, ogé, jeung, sareng (bahasa halus). lihat tambah.
. jamak2, berduaan atau lebih. sasarengan.
dan sebagainya (dsb.) jeung sajabana (jsb.)
-
danau situ. =telaga=situ.
. danau yang ada di Jawa Barat (tempat wisata).
.. 1. Situ Bagendit di Kabupatén Garut
.. 2. Situ Cangkuang di Kabupatén Garut
.. 3. Situ Ciburuy di Kabupatén Bandung Kulon
.. 4. Situ Cileunca di Kabupatén Bandung
.. 5. Situ Gede di kota Tasikmalaya
.. 6. Situ Lido di Kabupatén Sukabumi
.. 7. Situ Panjalu di Kabupatén Ciamis
.. 8. Situ Patenggang di Kabupatén Bandung
.. 9. Situ Sangiang di Kabupatén Majalengka
-
. Nama Kecamatan di Kabupatén Sumedang. Cisitu.
. Baris ke tujuh lagu Bubuy Bulan. Situ Ciburuy.
danau alam talaga, situhiang.
-
dandan (bahasa halus) dangdos.
. mendandani. ngadangdosan.
. berdandan, memperbaiki. ngadangdosan.
. didandani, diperbaiki. didangdosaan.
. dandanan. dangdosanan.
-
dandan (bahasa kasar) dangdan.
. mendandani. ngadangdanan.
. berdandan, memperbaiki. ngadangdan.
. didandani. didangdanan.
. dandanan. dangdanan.
dandang langseng, sééng.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bogor. Cisééng .
-
dangkal déét. jamak2 daréét.
. lawan kata. jero = dalam.
dapat1 (bahasa halus) tiasa, iasa, yasa.
dapat1 (bahasa kasar) bisa, belul.
dapat1 (bahasa kasar sekali) begug, becus.
-
dapat2 beunang, kenging (bahasa halus). jamak2 bareunang, karenging. lihat boléh.
. didapatkan. dibeunangkeun, dikengingkeun.
. mendapat. meunang, kenging. jamak2 mareunang, karenging. lihat menang.
. mendapatkan. meunangkeun, ngengingkeun.
dapur dapur (bahasa kasar), pawon (bahasa halus dan sedang).
. jamak2 darapur, parawon.
-
darah getih. jamak2 garetih.
. berdarah. getihan. jamak2 garetihan.
. penyakit yang mengeluarkan darah (perempuan). ngagetih.
darah beku. marus.
dari ti, tina, kawit.
~ Kakek saya dari Cianjur. Aki kuring ti Cianjur.
-
dari mana timanten.
daripada manan, tinimbang, tibatan, batan.
~ daripada main lebih baik belajar. batan ulin mending diajar.
dari tadi titadi.
datar rata.
datang (bahasa kasar) datang. jamak2 daratang.
. datangnya. datangna. jamak2 daratangna.
. didatangi, didatangan.
. didatangkan. didatangkeun.
. kata antar untuk datang. jol. jol datang.
. mendatangkan. ngadatangkeun.
-
datang (bahasa halus) sumping.
. selamat datang {welcome} wilujeng sumping.
datang (bahasa halus sekali) rawuh.
datang (bahasa sedang) dongkap.
datang tiba-tiba torojol. aktif norojol
~ Masih pagi sekali dia sudah datang nyampeur. Isuk keneh pisan manehna geus norojol nyampeur.
datangi jugjug. 1. mendatangi. ngajugjug.
datangi tempat lawan. jorag, ontrog. 1. mendatangi. ngajorag, ngontrog.
-
daun daun.
. jamak2 daraun.
. berdaun. daunan, ngabogaan daun, aya daunan, jadi daunna.
. Nama Kecamatan di Kabupaten Cianjur. Kecamatan Cidaun.
daun kelapa kering. barangbang, kakari, baralak.
daun kering. kalakay.
-
daun muda pucuk. jamak2 parucuk.
daun muda gebang (Coryphautan) pondoh.
. Nama Jalan/tempat di Désa Cinunuk Kecamatan Cileunyi Kabupatén Bandung.
daun pisang kering. kararas.
daun sendok (plantago mayor l.) ki urat, ceuli, osuli uncal.
dawat mangsi. =tinta
daya tanaga, kakuatan.
-
debar ratug.
debat sawala.
debu kebul. jamak2 karebul
dedak huut.
degung (gamelan sunda) degung.
deham déhém. melakukan deham. ngadéhém.
dekam dekem.
. mendekam. ngadekem.
-
dekat (kata sifat) caket (bahasa halus dan sedang). jamak2 caraket.
. berdekatan. pacaket.
. dari dekat. ti kacaketan. jamak2 ti caraketan.
. dekat sekali. caket pisan. jamak2 caraket pisan
. dekat-dekat. caket-caket.
. dekati. caketan. jamak2 caraketan.
. dekatkan (kata kerja) caketkeun. jamak2 caraketkeun.
-
. dekatnya. caketna. jamak2 caraketna.
. didekat. caket.
. didekati (kata kerja) dicaketan. jamak2 caraketan.
. didekatkan (kata kerja) dicaketkeun. jamak2 dicaraketkeun.
. deudeukeutan++
. kedekatan. kacaketan.
-
. lawan kata tebih = jauh.
. mendekat (kata kerja) nyaket. jamak2 nyaraket.
. mendekati (kata kerja) nyaketan. jamak2 nyaraketan.
-
. mendekatkan (kata kerja) nyaketkeun. jamak2 nyaraketkeun.
. menolong mendekatkan. mangdeukeutkeun.
. pendekatan++
. terdekat (kata sifat) pangcaketna. jamak2 pangcaraketna.
. tolong dekatkan. pangcaketkeun
-
dekat (kata sifat) deukeut (bahasa kasar). jamak2 dareukeut.
. berdekatan. padekeut.
. dari dekat. ti kadekeutan. jamak2 ti kadareukeutan.
. dekat sekali. deukeut pisan. jamak2 dareukeut pisan.
. dekat-dekat. deukeut-deukeut.
. dekati. deukeutan. jamak2 dareukeutan.
. dekatkan (kata kerja) deukeutkeun. jamak2 dareukeutkeun.
-
. dekatnya. deukeutna. jamak2 dareukeutna.
. didekat. deukeut.
. didekati (kata kerja) dideukeutan. jamak2 didareukeutan.
. didekatkan (kata kerja) dideukeutkeun.
. jamak2 didareukeutkeun.
. kedekatan. kadeukeutan.
-
. mendekat (kata kerja) ngadeukeut, nyaket.
.. jamak2 ngadarakeut, nyaraket.
. lawan kata jauh (bahasa kasar), tebih (bahasa halus dan sedang) = jauh.
. mendekati (kata kerja) ngadeukeutan, nyaketan.
.. jamak2 ngadareukeutan, nyaraketan.
-
. mendekatkan (kata kerja) ngadekeutkeun.
.. jamak2 ngadareukeutkeun.
. menolong mendekatkan. mangdeukeutkeun.
. pendekatan++
. terdekat (kata sifat) pangdeukeutna.
.. jamak2 pangdareukeutna.
. tolong dekatkan. pangdeukeutkeun.
-
dekat landes.
. keluarga dekat. baraya landes.
delapan (8) {eight} dalapan.
delapan tahun. sawindu.
delima [Punica granatum] dalima
demam muriang (bahasa kasar dan sedang), nyenyepan (bahasa halus).
.. jamak2 maruriang. = meriang.
demi demi.
demikian kitu. jamak2 karitu
-
dengan reujeung, eujeung, jeung, sinareng. lihat dan, tambah.
dengan (bahasa halus) sareng, miwah.
dengar (bahasa kasar) déngé, reungeu, pireng.
. dengar-dengar. dedengean.
. dengarkan. déngékeun, reungeukeun.
. didengarkan. didéngékeun.
. mendengar. ngadéngé, ngareungeu.
. mendengarkan ngadéngékeun, ngarengeukeun.
-
. mendengarkan. ngadédéngékeun, ngareungeukeun.
. segala yang terdengar. dédéngéan, reureungeuan, rurunguan.
. terdengar. kadéngé, kareungeu.
. pendengaran. pangdéngé, pangreungeu, pangrungu.
. lawan kata torék, teu ngadéngé.
-
dengar (bahasa sedang) kuping.
. dengar-dengar. kukupingan.
. dengarkan. kupingkeun.
. didengakan. dikupingkeun.
. kuping dalam bahasa indonesia=telinga.
. mendengar. nguping.
. mendengarkan ngupingkeun.
. pendengaran. panguping.
. terdengar. kakuping.
. segala yang terdengar. kukupingan.
. lawan kata. teu nguping.
-
dengar (bahasa halus) dangu, piharsa atau piarsa.
. dengar-dengar. dadanguan.
. dengarkan. dangukeun.
. didengarkan. didangukeun
. mendengar. ngadangu, miharsa atau miarsa.
. mendengarkan. ngadangukeun.
. terdengar. kadangu.
. pendengaran. pangdangu.
. yang mendengarkan. pamiarsa, anu ngadangukeun.
. lawan kata. teu ngadangu.
-
dengar (dengan penuh seksama) bandung.
. didengarkan. dibandungan.
. mendengarkan. ngabandungan.
~ Murid sedang mendengarkan Gurunya. Murid eukeur ngabandungan Guruna.
. Nama Kabupatén di Provinsi Jawa Barat. Kabupatén Bandung.
.. berdiri tanggal 20 April 1641.
.. www.bandungkab.go.id
-
. Nama Kabupatén di Provinsi Jawa Barat.
.. Kabupatén Bandung Barat .
... berdiri tanggal 2 Januari 2007
... http://www.bandungbaratkab.go.id
. Nama kota di Provinsi Jawa Barat. Kota Bandung.
.. berdiri tanggal 25 September 1810.
.. http://bandung.go.id/
-
denging jelengeng mendenging.
. mendenging. ngajelengéng
dengkul tuur. jamak2 taluur.
dengkur kérék. jamak2 karérék.
. mendengkur. ngérék. jamak2 ngarérék.
-
depa deupa.
. sedepa. sedeupa.
depan hareup, payun (bahasa halus).
. berhadapan. pahareup-hareup, papayun-payun.
dermawan béréhan.
derak derekdek. 1. berderak. ngaderekdek.
-
derum (berlutut dng kedua kaki depan atau dng keempat kakinya: kerbau, lembu) derum.
. Nama Désa di Kecamatan Caringin Kabupatén Bogor.
désak sedek, séréd, desek.
. menDésak. nyedek, nyered, ngadesek.
. teDésak. kasedek, kaséréd, kadesek.
~ Terdésak oléh godaan sétan. Kaséréd ku gogoda sétan.
-
déndéng dééng, kéré.
désa désa, lembur.
. peDésaan. paDésaan.
déwasa balég. jamak2 baraleg.
-
dhuhur lohor.
di di, dina.
. di sawah. di sawah.
. di kebun. di kebon.
. di langit. di langit.
. di sekolah. di sakola.
-
di1-. di-. awalan membentuk kata kerja aktif yang berarti,
, melakukan kerja tersebut.
. dibakar. diduruk, dibeuleum. jamak2 didaruruk, di bareuleum.
. dibuat. dijieun, didamel (bahasa halus). jamak2 dijarieun, didaramel.
. dilihat. ditingali
. dililit. dibeulit. jamak2 dibareulit.
. dipakai. dipaké, dianggo (bahasa halus). jamak2 diparake, diaranggo.
. dipompa. dikompa.
-
di2- di-. awalan membentuk kata kerja pasif yang berarti kena pekerjaan tersebut.
. diambil. dicokot, dicandak (bahasa halus).
. dibawa. dibawa.
. dipukul. diteungeul.
-
di3- di-. awalan membentuk kata benda menjadi kata kerja aktif,
, yang berarti memakai tersebut.
. dicelana. dicalana, dilancingan.
. disamping. disamping.
. disanggul. di sanggul.
-
di4-. awalan membentuk kata benda menjadi kata kerja pasif yang berarti kena pekerjaan tersebut.
. dicangkul. dipacul.
. digunting. digunting.
-
dia manéhna, anjeunna, mantenna (bahasa halus).
. kalian maranéh, aranjeun, haridep. Jamak2.
dialék lentong.jamak2 lalentong.
diam (bahasa halus) calik. jamak2 caralik.
. mendiami, menduduki. nyalikan. jamak2 nyaralikan.
-
diam (bahasa halus sekali) linggih. jamak3 lalingih.
. mendiami. ngalinggihan
diam (bahasa kasar dan bahasa sedang) cicing. jamak2 caricing.
~ Harus diam di rumah. kudu cicing di imah.
. diamkan. cicingkeun. jamak2 caricingkeun.
. didiami. dicicingan. jamak2 dicaricingan.
. didiamkan. dicicingkeun. jamak2 dicaricingkeun.
. mendiami. nyicingan. Jamak2 nyaricingan.
. mendiamkan. nyicingkeun. Jamak2 nyaricingkeun.
. tempat untuk mendiami. panyicingan.
. tolong diamkan. pangnyicingkeun.
-
diam (bahasa kasar sekali) jedog, ngajedog.
diam (makanan ditenggorokan) pelag, kabuhulan.
diam (sambil berpikir) huleng. jamak2 haruleng.
. aktif. ngahuleng. jamak2 ngaharuleng.
diam (tidak bersuara) jempé. jamak2 jarempé.
-
diang duru, déang (bahasa halus).
. berdiang. siduru, sidéang.
diantara diantara.
diatas diluhur, luhureun. jamak2 dilaluhur. lihat atas.
dibawah dihandap, handapeun.
. semuanya dibawah jamak2. diharandap. lihat bawah.
-
didih golak. jamak2 garolak.
. dididikan. digolakkeun.
. didihkan. golakkeun.
. mendidih. ngagolak.jamak2 ngagarolak.
. mendidihkan. ngagolakkeun.
didik wuruk, atik.
. mendidik, ngatik. Pendidikan atikan.
~ Membangun lembaga pendidikan. Ngawangun lembaga atikan.
~ Tidak rajin mendidik masyarakat. henteu getol ngatik masarakat
-
dijelaskan. dijelaskkeun, diécéskeun, dijentrékeun.
dikelilingi dikubeng
dikit eutik, kedik (bahasa halus). lihat sedikit.
dikit sekali. ménél.
dilakukan dilakonan.
diléparkan dialungkeun, dibalangkeun, dibalédogkeun.
dinas dines. jamak2 darines.
-
dingin1 tiis (untuk benda). jamak2 tariis.
. beri dingin. tiisan.
. dinginkan. tiiskeun.
. kedinginan. katiisan. jamak2 katariisan.
. mendinginkan. niiskeun. nariiskeun
. tempat untuk beristirahat (dingin dan sunyi). paniisan.
-
dingin2 tiris (untuk suhu).
dingklik jojodog.
dipakai (kata kerja) dipaké. lihat pakai.
diperbaiki diomean.
diri1 diri, manéh, salira (bahasa halus).
. membiasakan diri. membiasakan manéh.
-
diri2 tangtung, adeg (bahasa halus).
. didirikan. diadegkeun
. mendirikan. nantungkeun, ngadegkeun.
disana diditu. lihat sana.
disebabkan pédah.
diséntri tajam.
disini didieu. lihat sini.
-
do (tangga nada ke I) da
do'a du'a. jamak2 daru'a.
. mendo'a. ngadu'a. jamak2 ngadaru'a.
. mendo'akan. ngadu'akeun. jamak2 ngadaru'akeun.
~ Mendo'akan supaya cepat sehat. ngadu'akeun sing enggal cageur.
doang wungkul.
dompét lokét.
dongkol jéngkél, keuheul.
-
dorong dorong, sorong. jamak2 darorong
. didorong. didorong. jamak2 didarorong.
. mendorong. ngadorong. jamak2 ngadarorong.
. menolong mendorongkan. mangdorongkeun.
. tolong dorongkan. pangdorongkeun.
Mobil mogok sedang didorong oléh tiga orang.
mobil mogok keur didarorong ku tilu urang.
. dorongan. dorongan.
. dorong-mendorong, saling dorong. silih dorong.
-
. mendorong. ngadorong. jamak2 ngadarorong.
~ Anak-anak sedang mendorong mobil mogok. Barudak keur ngadarorong mobil mogok.
. mendorongkan. ngadorongkeun. jamak2 ngadororongkeun.
. pendorong. anu ngadorong. jamak2 anu ngadarorong.
. terdorong. kadorong. jamak2 kadarorong.
~ Meja terdorong oléh yang mengantri. Meja Kadarorong ku nu ngantri.
dorong dengan kaki. jejek. 1. mendorong. ngajejek.
dosa dosa, kalepatan (bahasa halus), doraka.
-
dua (2) dua. jamak2 darua.
. berdua. duaan. jamak2 daruaan.
. berduaan. paduduaan.
. dua belas. dua belas.
. dua puluh. dua puluh.
. dua puluh lima. salawe, dua puluh lima.
. dua puluh satu. salikur.
. dua puluh dua. dualikur.
. kedua. kadua. jamak2 kadaruan.
. satu, dua, tiga {one, two, three}. hiji, dua, tilu.
. seperdua. saperdua, satengah.
. untuk berdua. duaaneun
dua belas (12), selosin. salosin, dua belas.
dua puluh (20). sakodi, dua puluh.
-
dua puluh satu (21). salikur, dua puluh hiji.
dua puluh dua (22). dualikur, dua puluh dua.
dua puluh lima (25). limalikur, salawé, dua puluh lima.
duduk (bahasa halus) calik. jamak2 caralik. Gék calik. 1. mendudukkan. nyalikkeun.
duduk (bahasa halus sekali) linggih. Gék linggih.
-
duduk (bahasa kasar dan bahasa sedang) diuk. jamak2 dariuk.
. kata antar untuk diuk. gék. gék diuk.
duduk (bahasa sunda kuno) dépok
. tempat duduk. padépokan.
. Nama Kota Madya di Propinsi Jawa Barat. Dépok
duduk diatas bahu. punggu.
. mendudukan diatas bahu. munggu.
. didudukan diatas bahu. dipunggu
duduk kaki dilipat dua-duanya dibawah paha. sila.
duduk perempuan kaki dilipat ke pinggir dibawah paha. émok.
-
duga sangka, duga, sangki (bahasa halus), kinten (bahasa halus).
. menduga. nyangka, nyangki.
dugaan sangkaan.
duku (Lansium domesticum) dukuh
dukung rojong. jamak2 rarojong.
. didukung. dirojong.
. dukungan. rojongan.
. mendukung. ngarojong. Jamak2 ngararojong
.. Mendukung kegiatan 17 agustusan. Ngarojong kagiatan 17 Agustusan.
-
dulu baheula, kapungkur (bahasa halus), heula, bareto.
. paling dulu. pangbaheula.
~ Karya sastra sunda paling dulu abad 16.
~ ~ Karya sastra sunda pangbaheulana abad 16.
. nanti dulu. ké heula.
. lebih dulu. ti payun.
.. Silahkan lebih dulu. Mangga ti payun.
-
dulunya baheulana.
dunia dunya.
. lawan kata akhérat. ahérat.
. sedunia. sadunya.
dupa menyan. =kemenyan.
durhaka doraka.
duri cucuk. jamak2 carucuk.
-
duri ikan termakan dan diam di tenggorokan. kabeureuyan
durian [durio zibethinus] durian, durén, kadu. jamak2 karadu.
. Bunga durian. olohok.
. Nama Désa dan Kecamatan Kabupatén Cianjur.
.. Desa Cikadu dan Kecamatan Cikadu.
. Nama Désa di Kecamatan Sindangkerta Kabupatén Bandung Barat.
.. Cikadu.
. Nama Kecamatan di Cianjur. Cikadu.
. Nama sungai di Kota Bandung. Cidurian.
dusta wadul, bohong.
duyun aleut.
. berduyun-duyun. ngaleut.

E
ejan heujeun. 1. mengejan. ngaheujeun.
elang heulang.
. Nama Désa di Kecamatan Ciparay Kabupatén Bandung.
elus usap. jamak2 arusap.
emak ema.
-
emas emas.
. Nama Desa dan Kecamatan di Kabupaten Sukabumi.
. Nama Kecamatan di Cianjur. Ciemas.
embun ibun.
emosi amarah.
empat (4) {for} opat.
. berempat opatan.
. empat, lima, enam {for, five, six}. opat, lima, genep.
. perempatan parapatan.
. seperempat saparapat.
-
empat belas meter persegi. sabata, opat welas meter pasagi.
empat puluh (40). saraju (biasanya menghitung ikan), opat puluh.
empedu hamperu.
empuk hipu, emoy, beyé. jamak2 haripu.
-
enam (6) {six} genep.
. enam puluh {sixty}. genep puluh.
. enam belas {sixteen} genap welas.
. berenam. genepan.
enam puluh sawidak.
enau (arenga saccharifera) kawung.
. bunga enau. pengis.
. buah enau, kolang-kaling. caruluk, cangkaleng.
. pohon enau yang sudah tidah berbuah. bogor.
.. nama Kabupatén dan kotamadya di propinsi jawa barat. Bogor.
-
enek seueul.
encok incok. jamak2 arincok
endap tamper. jamak2 taramper.
. mengendap. namper.
enggak moal. jamak2 maroal.
enggan wegah. jamak2 waregah.
-
enggang [Aceros plicatus subruficollis] rangkong.
engkau manéh, silaing, anjeun, hideup.
eram sileungleum, nyileungleum.
erti arti.
. mengerti. ngarti, ngartos (bahasa halus).

é
écéng [limnocharis flava] écéng.
écéng gondok [eichornia crassipes] écéng gondok.
écér écér, kécér, kéténg.
égois aing-aingan.
éja éjah.
-
éjék poyok.
ékor buntut. 1. berékor. buntutan.
éksak pasti, tangtu, tangtos (bahasa halus), puguh.
élak cingcet, kelid. jamak2 caringcet.
. mengélak. nyingcet, ngelid.
-
élang [falco pondicerianus] heulang.
. elang hitam [Spilornis cheela] heulang hideung.
. elang putih [Haliastur indus intermedius] heulang bodas.
élok alus, sae (bahasa halus). jamak2 aralus, sarae.
. membuat elok. ngalusan, nyaean.
énak ngeunah, genah, raos (halus).
. keénakan. kangeunahan.
. seénaknya. sangeunahna.
. cicipi. raosan. lihat rasa.
-
éncér éncér.
. mengéncérkan. ngéncérkeun
éncok incok.
éréksi celegeng.
. menjadi éréksi. nyelegeng.
ésok isukan.
éxsim késrék.

F
fa (tangga nada ke empat) ti.
fathah (tanda suara a dalam abjad Arab) jabar.
fitnah pitnah atau pitenah.
fonologi (kata benda) {phonology} fonologi.
. Fonologi ilmu berkenaan suara bahasa. Fonologi élmu ngenaan sora basa.
. ilmu fonolgi. élmu fonologi.
furnitur mebel, mebeler

G
gaak { a crow} gaak.
. suara gaak. ngelak.
gabah bangsal.
gabung kantét.
. digabungkan. di kantétkeun.
gabus (ikan) bogo. http://id.wikipedia.org/wiki/Ikan_gabus
. Nama Désa di Kecamatan Darmaraja Kabupatén sumedang. Cibogo.
. Nama Désa di Kecamatan Padahérang Kabupatén Bandung.
. Nama Kecamatan di Kabupatén Subang. Cibogo.
-
gadai gadé. jamak2 garadé.
. digadai. digadé.
. digadaikan. digadékeun. jamak2 digaradékeun.
. jamak4. guda-gade.
. menggadai. ngagadé.
. menggadaikan. ngagadékeun. jamak2 ngagaradékeun.
. pegadaian. pagadéan, pakgadé, tempat gadé.
-
gading gading.
gadis parawan, mojang, wanoja.
gado tambul.
gaduh gandeng, baribin (bahasa halus). jamak2 garandeng.
gadung [Dioscorea hispida] gadung.
. Nama Désa di Kecamatan Cibeunying Kaler Kota Bandung. Cigadung.
-
gagal bolay.
gagang cangkul. doran.
gagang golok. pérah.
gagang senapan. pohpor.
gagap. arap'ap-eureup'eup.
gagu pireu, pégo, teu bisa ngomong.
gajah [Elephas Maximus] gajah.
. anak gajah ménél.
-
gaji gajih. lihat lemak.
galah gantar.
galak galak, harak. jamak2 garalak, hararak
gali gali, kali..
-
gambar gambar. jamak2 garambar. 1. menggambar. ngagambar.
gambir[Uncaria gambir] gambir.
gampang (bahasa halus dan bahasa sedang) gampil.jamak garampil.
gampang (bahasa kasar) gampang, babari, céték. jamak2 garampang.
gampang bangun dari tidur. goréjag.
gampang marah. baranggasan.
gampang menangis. épésmé'ér.
gampang sakit. berewit, ririwit.
gampang tergoda. élodan
gamelan (seperangkat alat musik) gamelan.
. Gamelan Bali.
. Gamelan Jawa.
. Gamelan Sunda.
-
ganas kejem, telenges.
. ganas dalam bahasa sunda = nanas=nenas.
gandaria [Bouea macrophylla] gandaria.
gandarusa [justicia gendarussa l. burm. f.] handarusa.
gangu ganggu.
. menganggu. ngaganggu.
. apa-apa yang yang mengganggu. gangguan.
. diganggu. diganggu.
-
ganjal ganjel.
. mengganjal. ngaganjel.
ganjil (bilangan) gangsal.
.lawan kata genap. sabalikna jangkep.
ganjil ahéng. jamak2 araheng.
ganteng kasep. jamak2 karasep. = tampan.
. mempunyai perasaan ganteng. gumasép
-
ganti ganti, genti, gentos (bahasa halus). jamak2 garanti, garentos.
. mengganti. ngaganti, ngagentos.
. berganti. paganti, pagentos.
nama Désa di Désa/kelurahan di Kecamatan Coblong Kota Bandung. Cipaganti.
gantung gayot.
gapura kaca-kaca.
-
garam uyah, garem.
. memberi garam. ngauyahan.
garang galak.
garap garap.
. menggarap. ngagarap.
garis garis, gurat.
garpu garpu.
garuda garuda, galudra.
garuk garo. jamak2 gagaro.
. menggaruk. ngagaro.
-
gasing panggal.
gatal ateul. jamak2 arateul.
. nama Désa di Kecamatan Regol Kota Bandung. Ciateul.
gawang gawang.
gayam [Inocarpus edulis] (buahnya enak dimakan) gayam.
.. Nama Désa di Kecamatan Banjarsari Kabupatén Ciamis.
gayung gayung, siwur.
gayut gayot.
-
gebang (Coryphautan) gebang.
. Sigebang, di Kabupatén Cirebon.
gebrak gebrag.
gebuk gebug.
. menggebuk. ngagebuk.
. menggebuki. ngagebukan.
. gebukan. gebugan.
gedé gedé, ageung.
gedung gedong.
gegabah gagabah, léléwodéh, lalawora.
-
gelap poék peteng. jamak2 paroék.
gelap gulita poek mongkleng.
gelar jujuluk.
gelang geulang, pinggel (bahasa halus).
. karét gelang. karét geulang.
-
gelatik [Munia oryzivora] galatik.
. wawangsalan isinya gelatik :
.. manuk hawuk beureum suku. artinya burung kelabu merah kaki.
.. katingal keur imut leutik. artinya terlihat sedang senyum kecil.
geledah garadah, rahrah.
. menggeledah ngagaradah, ngarahrah.
geletak golér. jamak2 galolér. 1. menggeletak. ngagolér.
-
geli géték.
geliat kuliat. menggeliat. nguliat.
gelinding gorolong, géréléng.
. menggelinding. ngagorolong, ngagéréléng.
. nama Kelurahan di Kecamatan Régol Kota Bandung. Cigéréléng.
-
gelisah galisah, guligah. = resah.
gelitik élékéték. 1. menggelitik. ngélékéték. 2. digelitik. diélékéték.
gelondong golondong.
gelora galura.
gelung gelung, sanggul (bahasa halus). jamak2 garelung, saranggul. =sanggul
. digelung. digelung, disanggul. jamak2 digarelung, disaranggul.
-
gembala angon. jamak2 arangon.
. mengembala. ngangon.
gembira senang, gumbira, bungah, bingah (bahasa halus), atoh.
. jamak2 serenang, galumbira, barungah, baringah, aratoh.
gembos kempés.
gembul rewog. jamak2 rarewog.
gembung kembung.
-
gemerlap gurilap.
gemes gemes. jamak2 garemes.
gemetar dégdég, geter.
. menjadi gemetar. ngadégdég, ngageter.
gemilang gumilang.
gempa lini.
gemuk lintuh, bayuhyuh, busekel. jamak2 lalintuh.
gemuruh gumuruh.
-
genap jangkep. lawan kata : gangsal.
gendang kendang.
gendut bureuteu. jamak2 barureuteu, barucitreuk.
gendut (anak cacingan) bucitreuk.
genggam keupeul. jamak2 kareupeul. = kepal
. menggegam. ngeupeul. jamak2 ngareupeul
. digemgam. dikeupeul. jamak2 dikareupeul
. segenggam. sakeupeul.
genit centil.
genténg kenténg.
gentong gentong, buyung. = tempayan.
-
gerah hareudang, bayeungyang.
geraham careham.
gerak usik, obah. jamak2 arusik.
gerak terus (tentang anak sedang bermain) pijah.
. bergerak. mijah.
gerakan ékor. képot.
. menggerak-gerakkan ékor. kupat-képot.
-
geraknya badan obahna awak. kata kerja aktif untuk badan :
. berdiri. nantung.
. bersandar. nyarandé.
. duduk. diuk.
. merangkak. ngorondang atau ngarandang.
-
. sujud. sujud.
. telungkup. nangkuban.
. terlentang. nangkarak.
. tiarap. ngadapang.
. tiarap (maju) ngalangsud).
-
geraknya kaki obahna suku. kata kerja aktif untuk kaki :
. jingkat. jéngké.
. menendang. najong. berasal dari kata dasar tajong.
. menendang ke belakang. néjéh. berasal dari kata dasar téjéh.
. menendang tinggi keatas. nalapung. berasal dari kata dasar talapung.
. menginjak. nincak. berasal dari kata dasar tincak.
. menyépak. nyépak. berasal dari kata dasar sepak.
-
geraknya kepala obahna sirah. kata kerja aktif untuk kepala :
. géléng. gideg atawa godeg.
. géléng-géléng. gigideg atawa gogodeg.
. menengadah. tanggah.
. mengangguk. ungeuk.
. menoléh. ngalieuk.
. menunduk. tungkul.
. terkulai. ngaléhléh
-
geraknya mata obahna panon. kata kerja aktif untuk mata :
. melék. beunta.
. melihat. nempo.
. melirik. ngarérét.
. melotot. molotot.
. melotot (sambil marah), muncereng.
. mengedip. ngiceup.
. Mengintip. noong.
. merem. peureum.
-
geraknya mulut obahna sungut. kata kerja aktif untuk mulut :
. mangap. calangap.
. memoncong. manyun.
. mencibir. ngajebian.
. menganga. calangap.
-
. menyenggih. nyéréngeh.
. menyeringai. ngarenyoh.
. menutup mulut. balem.
. menyongnyong. manyun.
. senyum. imut.
. tawa. seuri.
-
geraknya tangan obahna leungeun. Kata kerja aktif untuk tangan :
. garuk-garuk. gagaro jamak2. dari kata dasar garo = garuk.
. garuk-garuk tak gatal (orang bingung atau kesal). gagaro teu ateul.
. melambai-melambai. gugupaijamak2. dari kata dasar gupai =lambai.
. melempar. ngalung. dari kata dasar alung = lempar.
. melempar (ke badan). malédog. dari kata dasar balédog = lempar.
. melipat. ngalipet. dari kata dasar lipet = lipet
. memancing. nguseup.
-
. membawa. mawa. berasal dari kata dasar bawa = bawa.
. membacok. ngadék. dari kata dasar kadek = bacok.
. membelah. meulah. dari kata dasar beulah = belah.
. membungkus. mungkus. dari kata dasar bungkus
-
. memegang, mengenggam. nyekel.
. memeluk. nangkeup. dari kata dasar tangkeup.
. memijit. mencét. dari kata dasar pencét.
. memijit-mijit. mencétan. dari kata dasar pencét.
. memukul(ke badan). neunggeul. dari kata dasar teungeul.
. memungut. mulung. dari kata dasar pulung.
-
. menakol(ke benda). nakol.
. menampar. nampiling, nyabok.
. menandatangan. neken, nawis (bahasa halus).
. menangkap. néwak.
. menangkap (yang dilemparkan). nyanggap.
. menangkis. nakis.
. menating. nanggeuy.
. menarik. metot. berasal dari kata dasar betot.
-
. mencambuk. mecut. berasal dari kata dasar pecut .
. mencakar. nyakar. berasal dari kata dasar cakar .
. mencakar. ngorowot++
. mencatat. nyatet.
. mencingcang. nyacag. berasal dari kata dasar cacag.
-
. mencubit. nyiwit. berasal dari kata dasar ciwit.
. mencubit (lebih besar dan kuat). ngajembél.
. mencuil. noél. berasal dari kata dasar toél.
. mencolék. nyolék. berasal dari kata dasar colék.
. mencolok. nyolok. berasal dari kata dasar colok.
. mencomot. nyomot. berasal dari kata dasar comot.
. mencungkil. nyokél. berasal dari kata dasar cokél.
-
. mendorong. ngadorong.
. menekan. neueul. berasal dari kata dasar teueul.
. menepuk. nepak. berasal dari kata dasar tepak.
. mengambil. nyokot. berasal dari kata dasar cokot.
. mengampelas. ngahampelas.
. mengangkat. ngajungjung, ngangkat.
-
. mengelus, mengusap. ngusap. berasal dari kata dasar usap.
. mengepal. meureup. berasal dari kata dasar peureup.
. mengepal (ada isinya). ngeupeul.
. mengepit. ngélék. berasal dari kata dasar kélék.
-
. menggapai, menjangkau. ngarongkong.
. menggenggam, memegang, nyekel.
. menggosok. ngagosok.
. menggunting. ngagunting.
. mengiprat. ngéprét.
. mengiris. nyiksik. berasal dari kata dasar siksik.
. mengusap, mengelus. ngusap.
-
. meninju, menonjok. ninju, nonjok.
. menjangkau, menggapai. ngarongkong.
. menjitak. néké. berasal dari kata dasar téké.
. menulis. nulis. berasal dari kata dasar tulis.
. menungkup. nungkup.
. menusuk. nojos.
. menunjuk. nunjuk. berasal dari kata dasar tunjuk.
. menuntun. nuntun. berasal dari kata dasar tuntun.
. menuntun. nuyun
-
. menyentil. nyintreuk. berasal dari kata dasar sinteuk.
. menyerut. nyugu. berasal dari kata dasar sugu.
. menyetrika. ngalicin.
. menyetir. nyetir.
. menyiram. nyimbeuh.
. menyisir. nyisir. berasal dari kata dasar sisir.
-
. meraba. nyabak. berasal dari kata dasar cabak.
. meremas. ngarames.
. merangkul. ngaléng.
. meraup. ngarawu. berasal dari kata dasar rawu.
. sedekap. sidakep.
. tepuk-tangan. keprok, emprak.
. tolak-pinggang. melak cangkéng
-
geram amek, ambek, carékan, seuseulan, bendu (bahasa halus).
gerbang gapura.
gergaji ragaji.
. digergaji. diragaji
. mengergaji. ngaragaji.
. tempat untuk menggergaji. pangragajian.
.. Nama Kampung Désa Kayu Ambon Kecamatan Lembang Kabupaten Bandung Barat.
-
gerhana samagaha.
gerhana bulan. samagaha bulan.
gerhana matahari. samagaha panonpoe.
gerigi régé. 1. bergerigi. rérégéan.
-
gerimis girimis.
gerinda gurinda.
gerobak gorobag.
gerombolon gorombolan.
gertak sentak. 1. menggertak nyentak.
gerutu kukulutus.
-
gesit cingceng. jamak2 caringceng.
getah geutah, leugeut.
getar geter, eundeur.
getol getol, leket.
-
géléng kepala godeg.
géléng-geléng kepala gogodeg jamak2.
géndong akod, gandong, géndong. jamak2 arakod, garandong.
. menggendong. ngakod, ngagandong.
-
géndong pakai kain panjang (bahasa kasar dan bahasa sedeng) ais. jamak2 arais.
. menggendong. ngais.
~ Sedang menggendong adi. keur ngais adi.
. yang di géndong. aisan.
géndong pakai kain panjang (bahasa halus) emban.
génjér {charis flava} génjér.
-
géologi (berasal dari bahasa latin) (kata benda) géologi.
. Ilmu berkenaan keadaan dalam tanah. élmu ngeunaan kaayaan jero taneuh.
. élmu berkenaan keadaan lapisan-lapiasan bumi tau tanah.
. Ilmu geologi. élmu geologi
.. artinya : élmu ngenaaan kaayaan lapisan-lapisan bumi atawa taneuh.
gésér gésér, ised, késér.
. menggeser. ngised, ngésér.
gésér sama kaki kesamping. tokér.
-
gigi huntu, waos (bahasa halus). jamak2 haruntu. tak bergigi lemong.
gigi patah pohang.
gigil dégdég. jamak2 darégdég.
. menggigil. ngadégdég.
gigil (karena dingin) hodhod.
. menggigil. ngahodhod.
-
gigit gégél.jamak2 garegel.
. digigit. digégél. jamak2 digarégél.
. menggigit. ngégél. jamak2 ngagarégél.
. tergigit. kagégél.
gigit (kuda) sogot. 1. menggigit (kuda). nyogot.
-
gila burung, gélo, édan, eusleum, palung, sinting.
gilas géléng. jamak2 garéléng.
. digilaskan. digéléngkeun.
. gelinding. géréléng. lihat gelinding.
. menggilas. ngagéléng.
. menggilaskan. ngagéléngkeun.
. tergilas. kagéléng.
-
gilir gilir.
giliran1 giliran.
giliran2-. eun-. kata benda + -eun.
. giliran Bapak. bapaeun.
. giliran barat. giliran kulon
. giliran ibu. indungeun.
. giliran kanan. giliran katuhu.
-
. giliran kiri. giliran kenca.
. giliran saya. déwékeun, kuringeun, abdieun, sim abdieun.
. giliran selatan. giliran kidul.
. giliran timur. giliran wétan.
. giliran utara. giliran kalér.
-
gimana kumaha. jamak2 karumaha.
gimana sehat kumaha damang.
ginjal ginjel, kabubuahan.
girang senang, gumbira, bungah, bingah, atoh. jamak2 serenang, galumbira, barungah, baringah, aratoh.
gitu kitu, kituh.
-
goblok, bodoh sekali. goblog. jamak2 garoblog.
. kegoblokan. kagoblogan. jamak2 kagaroblogan.
goda goda, doja. jamak2 garoda, daroja.
. godaan-godaan gogoda.
. menggoda. ngagoda.
. tergoda. kagoda.
-
godaan dodoja.
godok godog. jamak2 garodog. =rebus.
. menggodok, merebus. ngagodok.
golok bedog. jamak2 baredog.
. bahasa kirata : dibebed sina ngajedog. Artinya: diikat supaya diam (kebiasaan kalau golok dibawa diikat di pinggang).
gondok gondongeun, bareuh dina sisi beuheung jelema.
gondrong gondrong, jabrig.
gong goong.
-
goréng goréng.
. menggoréng. ngagoréng.
goréng tanpa minyak sangray.
. menggoréng tanpa minyak. nyangray. jamak2 nyalangray.
. baris kedua lagu bubuy bulan. Bubuy bulan sangray béntang.
-
gorés baréd. jamak2 bararéd.
gorobak gerobak.
gosok gosok, kosok.
gosok badan. ruru. jamak2 raruru.
. menggosok badan. ngaruru. jamak2 ngararuru.
-
gosong tutung. jamak2 tarutung.
goyang inggeung.
goyang (badan) géol, gitek.
. bergoyang. ngagéol, ngagitek. jamak2 ngagaréol, ngagaritek.
gramatika tatabasa.
-
gua guha.
. Nama Désa di Kecamatan Sukanagara di Kabupatén Cianjur. Ciguha.
gubernur gupernur.
guci guci.
gudang padi leuit.
gugup geumpeur.
-
gugur (musim) gugur.
. Nama Désa di Kecamatatan Parongpong Kabupatén Bandung Barat.
.. Cigugur Girang.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Ciamis. Cigugur.
. Nama Kecamatan di Ciamis dan Kuningan. CiGugur.
gula gula.
-
guling guling. jamak2 garuling.
. digulingkan. digulingkeun. jamak2 di garulingkeun.
. jamak4 gulang-guling.
. (jamak4) ngaguling-gulingkeun.
. menggulingkan. ngagulingkeun. jamak2 ngagarulingkeun.
guling (bantal panjang dan bulat) guguling, pepedek (bahasa halus)
gulita mongkleng.
. gelap gulita. poek mongkleng.
gulung golong. jamak2 garolong.
. digulung. digolong. jamak2 digarolong.
. menggulung. ngagolong. jamak2 ngagarolong.
-
guna guna. jamak2 garuna.
. digunakan. digunakeun.
. menggunakeun. ngagunakeun. jamak2 ngagarunakeun.
.. Tidak menggunakan mesin. Henteu ngagunakeun mesin.
gunakan gunakeun.
-
guncang oyag, inggeung.
gundul gundul, dugul, bolenang, purutul, teu buluan. jamak2 darugul.
gunting gunting.
. digunting. digunting.
. menggunting. ngagunting.
guntur guludug.
-
gunung gunung.
. menggunung. ngagunung.
. pegunungan. pagunungan.
. Nama-nama tempat yang memakai kata gunung:
.. Gunung sabeulah. lihat sebelah.
.. Gunung lipung.
.. Gunung roay.
.. Gunung sari.
-
.. Gunung gadog.
.. Gunung pereng.
.. Gunung awi.
.. Gunung jambé.
.. Gunung putat.
.. Gunung Ki-Cau.
.. Gunung Pongpok.
-
gunung kecil hunyur.
gunung (kakinya) tutugan.
gunung kecil dan rendah. pasir. = bukit.
. Nama Blok di Désa Jelegong Kecamatan Rancaékék Kabupatén Bandung. Cipasir.
. digunakan untuk nama tempat atau daerah.
.. Pasir Angin. lihat angin
.. Pasir Biru. lihat biru.
-
.. Pasir Endah. lihat indah.
.. Pasir Jambu. lihat jambu.
.. Pasir Jati. lihat jati.
.. Pasir Halang. lihat halang.
.. Pasir Kaliki. Kaliki = ++
... Nama Désa di Kecamatan Cicendo Kota Bandung. Pasir Kaliki.
-
.. Pasir Mulya. lihat mulia.
.. Pasir Muncang. lihat kemiri.
.. Pasir Langu. langu= ...
.. Pasir Layung. lihat lembayung.
... nama Désa di Kecamatan Cisarua Kabupatén Bandung Barat.
-
gurau heureuy, gonjak, guyon, ocon. jamak2 hareureuy, garuyon
gurih pelem. jamak2 parelem.
guru guru, tukang ngajar.
. Kirata : gugu dan ditiru artinya : harus turut (dipatuhi) dan ditiru (dicontoh)
guruh guruh, guludug.
gusar amek, ambek, carékan, seuseulan, bendu (bahasa halus).
gusi gugusi, caheum.
. Nama Désa di Kecamatan Kiaracondong Kotamadya Bandung. Cicaheum.
gusur gusur. 1. menggusur. ngagusur.
guyon ocon.

H
hadap hareup. 1. menghadapi. nyangharapeun. lihat depan.
hadir aya, hadir
habis béak, séép (bahasa halus), cacap.
. menghabiskan, menghabisi méakkeun, nyéépkeun.
. keburu habis. béakeun.
. habis-habisan. bébéakan, séséépan.
habis modal. potol.
habis sama sekali. ledis, korédas, béak pisan.
habis semuanya. bébéakan.
habis tenaga (jalan kaki) mopo.
-
hafal apal.
haid hed, kotoran, kareseban (bahasa halus).
haid (bahasa sedang) udur sasih.
hal hal, perkara, perkawis (bahasa Halus).
halaman1 (buku) kaca.
-
halaman2 (rumah) pakarangan.
. di halaman. di pakarangan.
. halaman depan. buruan.
. halaman belakang. pipir.
-
halangan (bahasa kasar) halangan, pinding.
. halangan. halangan.
. menghalangi. ngahalangan, mindingan.
. terhalang. kahalangan.
. penghalang. panghalang.
. Nama Désa di Kecamatan Cisarua Kabupatén Bandung Barat. Pasir Halang
-
halangan (bahasa halus dan bahasa halus) pamengan, pambengan.
halilintar kilat, gelap.
halis halis, kening (bahasa halus).
halus lemes. jamak2 lalemes.
~ Kulit perempuan lebih halus daripada laki-laki. Kulit awewe lewih lemes manan lalaki.
. Bahasa halus. Basa lemes.
. Bahasa halus sekali. Basa lemes pisan.
-
hambur awuntah.
hamil (bahasa kasar) reuneuh. jamak2 rareuneuh. = bunting.
hamil (bahasa halus) bobot, ngandeg.
hamil (bahasa sedang) kakandungan.
hampelas hampelas.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bandung Barat. Cihampelas.
hampir ampir, méh.
-
hancur ancur, ajur. jamak2 arancur.
. menghancurkan. ngancurkeun.
handuk anduk. jamak2 aranduk.
hangat haneut, baleuy.
. suasana hangat. haneuteun.
. waktu antara jam 7-9 pagi-pagi. wanci haneut moyan.
hangus tutung. jamak2 tarutung.
hantu jurig, ririwa.
hantu (burung) bueuk.
hanya (bahasa halus) namung, amung, mung.
hanya (bahasa kasar) ukur, ngan.
. punya pinsil hanya satu. boga patlot ngan hiji.
. hanya dia yang ikut. ngan manehna nu milu.
hanyut palid. jamak2 paralid.
. judul lagu sunda. Sorban palid. artinya sorban hanyut.
.. sorban Palid. http://www.index-of-mp3.com/get-download-sorban_palid.html
-
hafal apal. jamak2 arapal.
. dihafalkan. diapalkeun.
. hafalan. apalan.
. hafalkan. apalkeun.
. menghafal, menghafalkan. ngapalkeun.
hapus pupus. jamak2 parupus.
. penghapus. panghapus, pamupus.
. menghapus. mupus.
. semua dihapus. pupusan.
. dihapus. dihapus.
. terhapus. kahapus.
-
harap harep.
. harapan harepan.
. mengharap. ngaharep.
hardik sentak.
-
harga harga, pangaos (bahasa halus).
. dihargai. dihargaan.
. menghargai. ngahargaan.
. seharga. saharga, sapangaos.
harga diri. ajén.
. menghargai, menghormati. ngajénan. jamak2 ngarajénan.
-
hari poé, dinten (bahasa halus).
~ Dari hari ke hari umur kita berkurang.
~ ~ Ti poé ka poé umur urang ngurangan.
. dijemur. dipoé. jamak2 diparoe.
. nama hari (sunda kuno)
.. minggu. radite.
.. senin. soma.
.. selasa. anggara.
.. rabu. buda.
.. kamis. respati.
.. Jum'at. sukra.
.. Sabtu. Tumpek.
. sehari. sapoé, sadinten (bahasa halus)
. sehari-hari. sapopoé, sadidinten.
. sehari-harinya. sapopoena, sadidintenna
. sepanjang hari. sapopoé, sadidinten.
. sepanjang harinya. sapopoena, sadidintenna.
. menjemur. moé. jamak2 maroe.
hari lahir. wedal, weton (bahasa halus).
harimau maung, lodaya.
. nama Désa/Kelurahan dan Kecamatan di Kabupatén Bandung,
, Propinsi Jawa Barat. Cimaung.
. anak harimau. juag, aum.
-
harta pakaya.
harta-benda rajabrana.
harum seungit, wangi. jamak2 sareungit, warangi. =wangi.
harus kudu, kedah (bahasa halus). jamak2 karudu, karedah. =mesti
. diharuskan. dikudukeun, dikedahkeun.
. mengharuskan. ngudukeun, ngedahkeun.
. seharusnya. sawadina, sakuduna, sakedahna.
-
hasil hasil. jamak2 harasil.
hati haté, ati, angen, kalbu (asal dari bahasa Arab).
. kekasih. buah haté. buah ati.
. niat atau pikiran yang baik. hadé haté.
. iri, dengki, goréng hati (sapi, ayam dan lain-lain). goréng haté.
. pikirannya sama. sahaté.
. harapan besar. gédé haté.
-
hati (bahasa halus) manah.
hati (bahasa halus sekali. galih.
hati (bahasa kasar sekali) pucus.
hati-hati (bahasa kasar) ati-ati, gumati.
hati-hati (bahasa sedang dan bahasa halus) atos-atos.
haus halahab, hanaang.
-
hemat irit, rikrik.
hentakkan tangan (tali). kenyed.
hentakkan kaki. tenjrag. menghentakkan kaki. ténjrag.
henti eureun, lirén (bahasa halus). jamak2 areureun.
. berhenti. eureun.
~ Mobil berhenti dulu di salah satu bélokan. Mobil eureun heula di salah sahiji péngkolan.
. dihentikan. dieureunkeun.
. hentikan. eureunkeun.
. menghentikan. ngeureunkeun.
. terhentikan. kaeureunkeun
-
héboh guyur, gujrud, éar, geunjleung.
héran héran, helok, hemeng, hookeun. jamak2 harookkeun.
. ikut merasa heran. manghérankeun.
hérnia burut. jamak2 barurut.
héwan sato. 1. kelompok yang termasuk héwan. sasatoan.
héwani héwani, ngabogaan sifat seperti sato.
-
hias hias.
hibur hibur, lipur.
hiburan hiburan, panglipur, senang-senang.
hidangan idangan.
hidung irung, pangambung (bahasa halus). jamak2 arirung.
. baris 11 lagu Néng Geulis. irung mancung, pipi konéng.
.. artinya : hidung mancung, pipi konéng.
. hidung cacat di ujungnya. irung pongés.
. hidung mancung. Bangir.
. hidung pésék. demés.
-
hidung (bahasa kasar pisan) cungur.
hidup hirup, jumeneng (bahasa halus). jamak2 harirup.
. kehidupan. kahirupan.
. menghidupkan. ngahirupkeun.
hijau héjo. jamak2 hararéjo.
. memberi warna hijau, menjadi warna hijau. ngahéjoan
-
hijau sekali. héjo ngagedod.
hijau tua. héjo kolot.
hilang leungit, ical (bahasa halus), sirna, iles.
. menghilang. ngaleungit.
. menghilangkan. ngaleungitkeun, ngicalkeun.
. kehilangan. kaleungitan, kaicalan..
-
himpit dempét. jamak2 darempét.
. menghimpit. ngadempét. jamak2 ngadarempét.
. dihimpit. didempét. jamak2 didarempét.
. terhimpit. kadempét. jamak2 kadarempét.
hina hina, hina, laip (bahasa halus). jamak2 harina.
. menghina. ngahina. jamak2 ngaharina.
hinggap eunteup. jamak2 areunteup.
-
hisap sedot, seuseup. jamak2 saredot.
. mengisap. nyedot.
hitam hideung. jamak2 hararideung.
. Nama Désa di Kecamatan Parongpong Kabupatén Bandung Barat. Cihideung.
. Nama Kecamatan di Tasikmalaya. Cihideung.
-
hitam (bagian pada biji mata). hihideung.
. hitamnya (bagian pada biji mata). hihideungna.
hitam sekali. hideung lestreng, hideung cakeutreuk, hideung meles, hideung pisan.
hitam tua. hideung kolot.
-
hitung itung, bilang, étang (bahasa halus). jamak2 aritung, aretang.
. dihitu
. menghitung. ngitung, ngétang..
. menghitungi. ngitungan.
. memperhitungkan. balitungan.
. hitungan. itungan.
hitungan itungan, étangan
-
homonim kecap sangaran, kecap anu sarua tapi hartina béda..
. 1. bagian tengah pohon yang paling keras, 2. beli (bahasa halus). galeuh
. 1. laku, 2. maju, 3. payung. pajeng (bahasa halus).
. 1. lemak, 2. upah. gajih.
. 1. kuning, 2. kunyit. konéng.
. 1. tidur (bahasa anak-anak), 2. lapuk. bobo.
honjé (Etlingera hemisphaerica) honjé.
-
hormat hormat.
. menghormat. ngahormat.
hujan hujan. jamak2 harujan.
. kata antar untuk hujan. cur. Cur hujan.
. kehujanan. kahujanan.
. berhujan-hujan. huhujanan.
-
hujan berhenti. raat, lirén (bahasa halus).
hujan terus. ngecrek.
humor heureuy, guyon, banyol. jamak2 hareureuy, garuyon, baranyol.
huruf aksara, caraka, hurup.
. macam-macam huruf. cacarakan.
.. cacarakan Jawa aya 20 aksara.
.. cacarakan Latén aya 26 aksara.
.. cacarakan Sunda aya 25 aksara.
... 1. ha
... 2. na
... 3. ca
... 4. ra
... 5. ka
... 6. da
... 7. ta
... 8. sa
... 9. wa
... 10. la
... 11. pa
... 12. ja
... 13. ya
... 14. nya
... 15. ma
... 16. ga
... 17. ba
... 18. nga
... 19. a
... 20. é
... 21. i
... 22. o
... 23. u
... 24. e
... 25. eu
hutan leuweung. jamak2 laleuweung.
-
hutan lebat leuweung geledegan.
hutan rimba leuweung geledegan.
hutang1 (bahasa halus) tambut.
. pinjam. tambut. (homonim)
. dihutang. ditambut.
-
. menghutang, nambut.
. menghutangkan. nambutkeun.
hutang1 (hahasa kasar) anjuk.
. lawan kata kontan. = kontan = tunai.
. menghutang, nganjuk.
hutang2 (bahasa halus dan bahasa sedang) sambetan, paétangan. jamak2 sarambetan.
-
hutang2 (bahasa kasar) hutang. jamak2 harutang.
. dihutang. dihutang
. dihutangkan. dihutangkeun.
. hutangnya. hutangna.
. menghutang. ngahutang.
. menghutangkan. ngahutangkeun.
hyang déwa.

I
ia manéhna, anjeunna, mantenna (bahasa halus).
. kalian maranéh, aranjeun.
ialah nyaeta.
iba karunya, welas.
ibu indung, ambu, ema.
. bidan. indung beurang, paraji.
. giliran ibu. indungeun.
-
. ibu angkat. indung kukut, indung pulung.
. ibu tiri. indung téré, ibu kawalon (bahasa halus).
. ikut mengaku sebagai ibu sendiri. ngindung.
. ibu jari tangan. indung leungeun.
. ibu jari kaki. indung suku.
-
. ibu jari. jempol.
. ibu kota. ibu kota.
. ibu saya pun biang, pun ibu.
. jamak2 ibu, ibu-ibu. para ibu.
. menganggap ibu sendiri.
ibu (bahasa sedang) pun biang.
ibu (bahasa halus) ibu, tuang ibu.
idem idem, sarua jeung nu geus disebutkeun di luhur.
-
igau lindur, gundam.
. mengigau. ngalindur, gundam.
ijuk injuk.
ikal galing, kriting, rinti. jamak2 garaling.
ikal di ujung. galing muntang.
-
ikan lauk.
. ikannya. laukna.
. baris ke delapan lagu bubuy bulan. laukna hese dipancing.
. artinya : ikannya susah dipancing.
. ikan asin. lauk asin.
. ikan gabus. deleg.
. ikan hias. lauk hias.
. ikan kecil [barbus binolatus] beunteur.
. ikan laut. lauk laut.
. ikan mua (belut besar) lubang.
-
ikat (memakai tali) beungkeut, cangcang, talian, bebed.
. diikat. dibeungkeutan, ditalian.
. berkaitan. patali. lihat tali.
ikat (memakai kain, biasanya bagian badan) beber.
. Nama Désa di Kecamatan Leuwiliang Kabupatén Bogor. Cibeber I dan Cibeber II.
. Nama Kecamatan di Cianjur, Lebak dan Cilegon. Cibeber.
-
ikut pili, milu, ngilu, ngiring (bahasa halus), aub. jamak2 marilu, ngariring.
~ Yang akan ikut lomba.
~ ~ Anu bade ngariring pasanggiri.
ikut beli. milu beuli, tebéng.
ikutan miluan, ngiringan (bahasa halus).
. Maaf mau ikutan menulis. Punten bade ngiringan nyerat.
ilalang eurih.
-
iler dahdir.
iler (tanaman) jawér kotok. Bahasa latin, caleous atropurpureus.
ilmu élmu.
. ilmunya. élmuna.
. berilmu. boga élmu.
. keilmuan. kaélmuan.
-
imbuhan rarangkén.
. awalan rarangkén hareup.
. akhiran rarangkén tukang.
. Konfiks. rarangKén barung.
. sisipan rarangkén tengah.
-
inap (bahasa halus) ngawengi.jamak2 ngarawengi.
. menginap. ngawegi.
inap (bahasa kasar) éndong. jamak2 aréndong.
. menginap. ngéndong. jamak2 ngaréndong.
inap (bahasa sedang) mondok. jamak2 marondok.
. menginap. mondok.
incar incer.
indah éndah.
. Nama Kelurahan di Kecamatan Ujungberung Kota Bandung.
industri industri.
-
ingar gandéng.
ingat (bahasa kasar) inget. jamak2 aringet.
. mengingat. nginget.
. mengingatkan. ngingetkeun.
. ingatan. ingetan.
. ingat-ingat. inget-inget.
-
. teringat. kainget.
. teringat-ingat. kainget-inget.
. mengingatkan. ngingetkeun, ngingetan.
. peringatan. paringetan.
ingat (bahasa halus) émut. jamak2 arémut.
. mengingat. ngémut.
. mengingatkan. ngémutkeun.
-
ingin (bahasa halus) palay.
ingin (bahasa halus sekali) kersa, keresa.
ingin (bahasa kasar) daék, hayang.
. Keinginan. kahayang.
. menjadi ingin. hayangeun.
. ada keinginan. mikahayang.
ingin (bahasa sedang) hoyong.
ingkar jalir, sulaya.
ingus leho, umbel (bahasa halus).
. ingusan. lehoan, umbelan.
-
ini ieu atau éta.
. babasan : ieu aing. ini saya. artinya : angkuh, sombong.
. ini bawa. ieu bawa.
. lawan kata. itu.
injak tincak, idek, leyek, dampal (bahasa halus).
. diinjak. ditincak.
. menginjak. nincak.
. tempat untuk di injak. panincakan.
. terinjak. katincak
injak (Yang tajam) cugak.
. menginjak (yang tajam). Nyugak. jamak2 nyarugak.
-
insan manusa.
intai intip. jamak2 arintip.
. mengintai. ngintip. jamak2 ngarintip.
intan inten.
intim raket. jamak2 raraket.
intip toong.
. diintip. ditoong.
. mengintip. noong.
. terintip. katoong.
ipar ipar, adi beuteung, dahuan.
-
irama wirahma.
iris siksik. jamak2 sarilsik.
. siksikan++
. diiris. disiksik
. mengiris. nyiksik. jamak2 nyariksik.
. mengiriskan. nyiksikkeun.
-
isap kenyot, seuseup. jamak2 karenyot.
. mengisap. ngenyot, nyeuseup.
isi eusi, lebet (bahasa halus dan bahasa sedang). lihat dalam.
. mengisi. ngeusian, ngalebetan (bahasa halus).
~ Suka kebagian mengisi rumah kosong. Sok kabagean ngeusian imah kosong.
isian eusian, lebetan (bahasa halus dan bahasa sedang).
-
isinya. eusina.
isinya ada. ayaan.
isinya habis. korédas.
istana keraton.
istirahat reureuh, aso, leleson (bahasa halus).
. beristirahat. ngaso, leleson.
istri pamajikan, bojo, garwa, adi.
-
istri (bahasa halus) geureuha, istri, rayi.
istri saya pun bojo.
isu selentingan.
itik meri.
itik manila éntog.
itu itu.
. lawan kata itu. éta atau ieu.
. baris ke 9 lagu Néng Geulis. itu saha nu acuk beureum.
artinya : itu siapa yang baju merah.
. baris ke 10 lagu Neng Geulis. Itu saha nu acuk hejo.
. artinya : itu siapa yang baju hijau.
-
iuran udunan.
iya heu'euh (bahasa kasar), enya, nya, sumuhun, muhun, mangga.
~ Nah, iya begitu. Tah, heueuh kitu.
izin idin, widi (bahasa halus dan bahasa sedang).
. diizinkan. diwidian.
. diberi izin. kawidian.

J
jabat tangan sasalaman.
jadi jadi, janten (bahasa halus dan bahasa sedang). jamak2 jaradi, jaranten.
. kejadian. kajadian, kajantenan.
. menjadikan. ngajadikeun, ngajantenkeun.
~ Menjadikan pemerintah turun wibawa.
~ ~ Ngajantenkeun pamarentah turun wibawa.
jadi dilaksanakan. tulus, cios (bahasa halus).
-
jaga jaga, jagi (bahasa halus). jamak2 jaraga, jaragi.
. menjaga. ngajaga.
jagung jagong. jamak2 jaragong.
jagung muda semi.
jahat jahat.
jahé [Zingiber Offcinale Rosc] jahé.
. jahe yang jelek, satu-satu kecil tidak berentet. barégbég
.. Nama Désa di Kecamatan Cibeber Kabupaten Cianjur. Désa Cibarégbég.
-
jahil jail, deleka. jamak2 jarail.
jahit kaput. jamak2 karaput.
. menjahit. ngaput.
jahit (memakai tangan) kécos, jalujur.
. menjahit (memakai tangan). ngecos.
jahit (kain atau pakaian yang sobek) kérod.
. menjahit(kain atau pakaian yang sobek) ngérod.
-
jajah jajah. Dijajah Jepang tiga setengah tahun. Dijajah Jepang tilu satengah taun.
jajaka bujangan, jajaka, nonoman (bahasa halus). jamak2 barujangan. = perjaka.
jajar jajar, jéjér. jamak2 jalajar.
. menjajar. ngajajar, ngajéjér.
jakun gondok laki.
-
jala kecil. kecrik.
jalan1 jalan, galur, marga. (kata benda)
jalan2 jalan. (kata kerja)
- menjalankan. ngajalankeun.
jalan yang banyak batunya besar-besar. taringgul
. Nama Désa di Kecamatan Babakan Madang Kabupatén Bogor. Citaringgul.
-
jalan kaki (bahasa anak-anak) papah.
jalan kaki (bahasa halus) papah, angkat.
jalan kaki (bahasa kasar) leumpang, badarat. jamak2 laleumpang.
jalan kaki (bahasa kasar sekali) nyékér.
-
jalan kaki agak cepat tanpa tengok kiri dan kanan. ngabadaus.
. dari kata dasar badaus.
jalan kaki bersama-sama dan banyak. ngaleut.
. dari kata dasar aleut.
jalan kaki berat karena badan gemuk sekali. ngagigeug, ngagegag.
. dari kata dasar gigeug, gégag.
jalan kaki bersuara karena sengaja. ngageblig.
. dari kata dasar geblig.
-
jalan kaki cepat. ngagidig atau ngagedig, ngadigdig.
. dari kata dasar gidig atau gedig, digdid.
jalan kaki cepat menemui seseorang. nyerenteng.
. dari kata dasar serenteng.
jalan kaki cepat mendahului orang lain. nyelengceng.
. dari kata sadar celengceng.
jalan kaki cepat tanpa tengok kiri dan kanan. ngungkug,
, ngadudud, ngingkig. dari kata dasar ungkug, dudud, ingkig.
jalan kaki cepat di antara orang banyak. seseleket, seselendep.
. dari kata dasar seleket, selendep.
-
jalan kaki dengan kaki agak terbuka (leter O). ngageang.
. dari kata dasar geang.
jalan kaki dengan lutut agak beradu (leter X). kepoh, singkang.
jalan kaki di jalan yang naik. neker.
jalan kaki di jalan yang turun. nurugtug.
. dari kata dasar turugtug.
jalan kaki di tempat gelap. nolog.
-
jalan kaki habis disunat atau ada bisul di pangkal paha.
. égang atau égol.
jalan kaki pincang karena kaki pangjang sebelah. péngkor, déog.
jalan kaki pincang karena saki kaki. ingkud-ingkudan
, atau jingkrung.
. dari kata dasar ingkud, jingkrung.
jalan kaki keluar dari suatu tempat, bersama-sama,
, dan banyak. burudul. ngaburudul.
jalan kaki keluar atau pergi dari suatu tempat, bersama-sama,
, dan banyak. burudul. ngabrul.
jalan kaki lemas karena mabuk. rarampeolan, sasampoyongan.
. dari kata dasar rampeol, sampoyong.
jalan kaki menghiraukan yang melarang. noyod.
jalan kaki menghiraukan yang memanggil. tonggoy.
-
jalan kaki dipelan-pelan. ngaleyad.
jalan kaki pelan-pelan sering tertinggal oleh orang lain. boyot.
jalan kaki pelan-pelan karena cape. ngalénghoy.
. dari kata dasar lénghoy.
jalan kaki pelan-pelan karena sedang ngintip. ngeteyep.
. dari kata dasar geang.
jalan kaki pelan-pelan karena sakit atau habis sakit.
. ngageuyeunggeung. . dari kata dasar geuyeunggeung.
jalan kaki pelan tiba-tiba cepat. nelenyeng.
. dari kata dasar telenyeng.
-
jalan kaki perempuan sambil goyang pantat. ngagitek,
, ngageyot, ngagiyet. . dari kata dasar gitek, geyot, giyet.
jalan kaki perempuan gemuk sambil goyang pantat. ngagiplek.
. dari kata dasar giplek.
jalan kaki perempuan gemuk dan agak lemas. ngagéboy.
. dari kata dasar géboy.
jalan kaki perempuan sambil badannya bergaya. gonjleng.
-
jalan kaki sama-sama dengan banyak orang. ngabring.
jalan kaki sama-sama dengan lebih banyak lagi orang. ngaleut.
jalan kaki seperti mau jatuh karena kesandung. totolonjongan.
. dari kata dasar tolonjong.
jalan kaki susah karena memakai kebaya dan samping ketat. jingjet.
jalan kaki tanpa bawa apa-apa. ngagilincing.
. dari kata dasar gilincing.
jalan kaki tanpa tengok kiri dan kanan, karena kesal,
atau jengkel. béngbeos. aktif ngabéngbéos.
jalan kaki terburu-buru. tuturubun. dari kata dasar turubun.
jalan kaki waktu hujan atau gerimis. ngiciprit.
. dari kata dasar iciprit.
-
jalan keluar-masuk. lawang.
jalan naik atau turunnya sedikit. mayat.
jalan setapak (di sawah) galengan.
jalan (jalannya ular) léor.
jam jam, tabuh.
jam sabaraha. tabuh sabaraha.
-
jamak leuwih ti hiji, lewih ti sakali, leuwih lila.
. jamak 1a. pengulangan suku pertama dari kata dasar,
, menjadi kata kerja jamak dilakukan oleh satu orang,
, oleh orang tersebut,
.. bakti. babakti.
.. bawa. babawa.
.. sapu. sasapu. dari kata dasar sapu.
-
. jamak 1b. pengulangan suku pertama dari kata dasar+kata dasar+an,
, menjadi kata jamak atau kata kerja jamak dilakukan
, oleh satu orang,
.. aduh. aaduhan
.. jemuran. popoéan (kata benda).
.. jual. jujualan. dari kata dasar jual.
.. barangkali (adverb, bahasa halus). mamanawian.
... dari kata dasar manawi.
.. barangkali (adverb, bahasa kasar). susuganan.
.. naik. tataékan. dari kata dasar taék.
.. tawa. seuseurian. dari kata dasar seuri.
.. terburu-buru. rurusuhan. dari kata dasar rusuh.
-
. jamak 1c. pengulangan suku pertama dari kata dasar+kata dasar+eun,
, menjadi kata kerja jamak yang berarti rupa-rupa.
.. rupa-rupa yang akan di beuli. beubeulieun.
-
. jamak2. kata dasar disisipkan -ar- setelah hurup pertama,
, Kata jamak yang dilakukan oleh orang banyak atau,
, bendanya banyak atau sifatnya banyak
.. tawa. sareuri. dari kata dasar seuri.
-
. jamak3
(kata kerja jamak3)
.. bayar. balayar. dari kata dasar bayar.
.. jalan kaki. laleumpang. dari kata dasar leumpang.
.. masuk. lalebet (bahasa halus). dari kata dasar lebet.
.. makan. dalahar (jamak3) atau darahar (jamak2).
... dari kata dasar dahar.
.. tebang. taluar (jamak3) atau taruar (jamak2).
... dari kata dasar tuar.
-
(kata sifat jamak3)
.. atas-atas. laluhur. dari kata dasar luhur = atas.
.. banyak-banyak. laloba. dari kata dasar loba = banyak.
.. banyak-banyak (bahasa halus) saleueur.
... dari kata dasar seueur = banyak.
.. belakang (bahasa halus) palengker.
... dari kata dasar pengker = belakang
.. benar. balener, laleres (bahahasa halus)
.. hilang. laleungit. fari kata dasar leungit.
.. hina. lalaip
.. kecil-kecil. laleutik. dari kata dasar leutik = kecil.
(kata sipat jamak3)
.. laku. lalaku. dari kata dasar laku.
.. lama-lama. lalila. dari kata dasar lila = lama.
.. lama-lama. lalami (bahasa halus).
.. layat. lalongok. dari katadasar longok = layat. (kata kerja)
.. luas-luas. lalega. dari kata dasar lega= luas.
.. lupa-lupa. lalali. dari kata dasar lali= lupa.
.. nyenyak-nyenyak. talibra. dari kata dasar tibra = nyenyak.
-
. jamak4, kata kerja dilakukan oleh satu orang,
, atau dilakukan oleh orang tersebut.
.. baca. buca-baca. dari kata dasar baca.
.. banting. buntang-banting. dari kata dasar banting.
.. corét. curat-corét. dari kata dasar corét.
.. cubit. cuwat-ciwit. dari kata dasar ciwit.
.. dorong. durang-dorong. dari kata dasar dorong
.. gerak kepala kepinggir. gudag-gideuk.
.. gadai. guda-gadé. dari kata dasar gadé.
.. jawil. tual toél. dari kata dasar toél.
-
.. Kedip. kucap-kiceup dari kata dasar kiceup.
.. kirim. kuram-kirim dari kata dasar kirim.
.. minta. punta-pénta dari kata dasar pénta.
.. naik. tuak-taék dari kata dasar taék.
.. panggil. gura-gero dari kata dasar gero.
.. raba. cubak-cabak dari kata dasar cabak.
-
.. téngok kiri kanan. luak-lieuk.dari kata dasar lieuk.
.. tawa. sura-seuri. dari kata dasar seuri.
.. terburu-buru. gura-giru.
.. tulis. tulas-tulis dari kata dasar tulis.
-
. jamak5 yang berarti sepanjang. lihat sepanjang.
.. sepanjang jalan. sajajalan, sapaparat jalan.
.. sepanjang hari. sapopoe, sadidinten (bahasa halus)
.. sepanjang malam. sapeupeuting, sawewengi(bahasa halus).
-
. jamak6
.. kata antar sakit. bruk-brek gering.
-
. jamak7
.. Suara dug. dag dig dug.
.. suara duk. dak dik duk.
-
.. jamak8 di bentuk dari jamak1,
, diberi sisipan -al- setelah hurup pertama.
. tawa saleuseurian. sisipan -al. dari kata seuseurian.
.. dari kata dasar seuri. jamak1 seuseurian.
-
jaman jaman.
. jaman dahulu. jaman baheula.
jambret jambret.
. menjambret. ngajambret.
-
jambu (buah) jambu.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bandung. Pasir Jambu.
. Nama Désa di Kecamatan Cipongkor Kabupatén Bandung Barat. Cijambu.
. Nama Désa di Kecamatan Suka Raja Kabupatén Bogor. Pasir Jambu.
jambu air (engonia aquurea) jambu aér.
jambu batu (psidium guajava) jambu batu.
jampi jampé.
-
jamur supa, su'ung.
. jamuran. bulukan.
. menjamur. nerekab.
jamur kuping. lémbér.
. Nama Désa di Kecamatan Cisarua Kabupatén Bogor. Cilémbér.
-
janda randa
janda kembang randa béngsrat.
jangan ulah, entong, ontong, tong (singkatan dati entong),
, montong, teu kenging (bahasa halus).
. ulah dalam bahasa indonesia=tingkah laku.
jangan dulu. moal waka, moal wara, ulah wara, ulah waka.
-
janggal mahiwal.
janggut jangot. jamak2 jaranggot.
. berjanggut. jangotan. jamak2 jaranggotan.
jangkit terap.
. terjangkit. katerap.
jangkrik jangkrik. = cengkerik.
-
janji jangji, pasini.
jantan (bahasa ke binatang) jalu, jago (biasanya untuk ayam).
. jamak2 jaralu.
. lawan kata bikang.
. kan jalu. panjalu
.. Nama Désa di Kecamatan Cilengkrang Kabupatén Bandung. Cipanjalu.
jantung jantung,bunga pisang.
-
jarak jarak.
. jaraknya. jarakna.
jarak [ricinus communis] jarak.
jaranng (ketemu) arang, awis (bahasa halus).
. lawan kata mindeng.
jarang carang, coréncang.
-
jari ramo, réma (bahasa halus).
~ Jari tangan kiri dan kanan. Ramo leungeun kénca jeung katuhu.
~ jari kaki kanan dan kiri. Ramo suku kénca jeun katuhu.
~ Orang buta membacanya dengan ujung jari. Jelema lolong macana ku tungtung ramo.
jari (ibu jari) indung leungeun.
jari (kelingking) cingir.
jari manis jariji.
jari telunjuk. curuk.
jari tengah. jajangkung.
-
jarum jarum.
jas hujan mantel.
jasa jasa.
~ Saya tak akan lupa ke jasa Pak Guru.
~ ~ Abdi moal hilap ka jasa Pa Guru.
jati1(kata benda) [Tectonia grandis] jati.
. daun jati. daun jati.
. kayu jati. kai jati.
-
jati2 (kata sifat) asal, nu sabenerna (asli, tulén, murni).
. asli sekali, tulén. jati-jatining asli.
. kembali ke asal, mati. mulih ka jati, mulang ka asal.
. sejati. sajati.
. wanita sejati. awéwé sajati.
-
jati3 (untuk nama daerah atau tempat) jati.
. Nama Désa di Kacamatan Batujajar Kabupaten Bandung Barat.
.. Désa Jati.
. Nama Désa di Kecamatan Bojongpicung Kabupaten Cianjur.
.. Désa Jati.
. Nama Jalan di Kota Bandung. Jalan jati.
-
jati4 (awalan untuk nama daerah atau tempat) jati-
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupaten Ciamis.
.. Désa Jatinagara dan Kacamatan Jatinagara.
jati5 (akhiran untuk nama daerah atau tempat) -jati.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupaten Cianjur.
.. Désa Cijati dan Kacamatan Cijati.
. Nama Kelurahan Di Kecamatan Ujung Berung Kota Bandung.
.. Kelurahan Pasirjati.
-
jatuh (untuk manusia) labuh, geubis (bahasa halus).
. pura-pura jatuh. lalabuhan.
. jatuh-menjatuhi++ silih labuhkeun.
. kata antar untuk labuh. blug. blug labuh.
-
jatuh (untuk barang atau buah-buahan) purag, ragrag.
. jamak2 parurag, ragrag.
. jatuh (aktif) murag, ragrag. jamak2 marurag, ragrag.
. berjatuhan. maruraganjamak2, ragragan jamak2.
. dijatuhi++ kapuragan, kararagan.
. dijatuhkan. dipuragkeun, diragragkeun.
.. jamak2 diparuragkeun, diragragkeun.
. jatuhkan. puragkeun, ragragkeun.
. jatuhnya. muragna, ragragna.
-
. kata antar untuk murag. pluk. pluk murag.
. kata antar untuk murag (barang yang kecil). clik. clik murag.
. kejatuhan. kapuragan, karagragan.
. menjatuhi++
. menjatuhkan. muragkeun, ragragkeun.
. terjatuh. kapuragkeun. jamak2 kapuragkeun.
-
jauh (kata sifat) jauh, tebih (bahasa halus dan sedang).
~ Anak itu jauh lebih besar dp kakaknya.
~ ~ Budak teh jauh lewih gede tibatan lanceukna.
. jamak2 jarauh, tarebih.
. berjauhan. pajauh, patebih.
. dari jauh. ti kajauhan, ti katebihan.
. dijauhi. dijauhan.
. dijauhkan (kata kerja) dijauhkeun, ditebihkeun.
.. jamak2 dijarauhkeun, ditarebihkeun.
. jauhi (kata kerja) jauhan, tebihan.
-
. jauhkan (kata kerja) jauhkeun, tebihkeun
. kejauhan kajauhan.
. lawan kata deukeut (bahasa kasar),
, caket (bahasa halus dan sedang) = dekat.
. menjauh (kata kerja) ngajauh.
. menjauhi (kata kerja) ngajauhan, narebihan. jamak2 ngajarauhan
. menjauhkan (kata kerja) ngajauhkeun. ngajarauhkeun, narebihkeun.
. terjauh (kata sifat) pangjauhna, pangtebihna.
-
jauh sekali dari jalan raya. jolok.
jawab jawab, tembal, waler (bahasa halus), walon (bahasa sedang).
. jamak2 waralon.
. menjawab. ngajawab, ngawaler, nembal.
jawil toél, cawél. jamak2 taroél.
. menjawil. noél, nyawél.
-
jebol bedah, dobol.
jejak tapak.
jejaka bujang, jajaka. lihat pemuda.
jelaga méhong, harangasu. jamak2 maréhong
jelajah aprak. jamak2 araprak.
. menjelajah. ngaprak
jelantah jalantah.
-
jelas jelas, atra, écés, ébréh, jéntré, tétéla, teges, awas.
. dijelaskan. dijelaskkeun, diécéskeun, dijentrékeun.
jelaskan dengan panjang lebar. pedar.
jelék goréng, awon (bahasa Halus), teu saé (bahasa Halus).
. jamak2 garoreng, arawon.
jelek (karena sering dipakai atau sudah lama) butut.
jelita geulis. jamak2 gareulis. jamak2 barutut.
jelma jangkélék.
. menjelma ngajangkélék.
jelujur jalujur.
-
jema'ah jama'ah
jembatan jambatan, sasak.
Jembatan yang terbuat dari batang bambu atau kayu. cukang
jempana jampana.
jemput sampeur, papag. Menjemput, nyampeur, mapag.
jemu bosen.
-
jemur poé. jamak2 paroé.
. homonin. hari poé. jamak2 paroé.
. menjemur. moe. lihat hari.
jenazah mayit, layon (bahasa Halus). = mayat.
jendéla jandela.
jendol jendol. = benjol.
jendul tonjol.
. mejendul. nonjol.
-
jengkal jeungkal.
. sejengkal. sajeungkal.
jenggut jenggut. = renggut. 1. menjenggut. ngajenggut.
jenguk longok,layad (bahasa halus).
. menjenguk. ngalongok, ngalayad.
jengkrik jangkrik.
jengkerik besar. kasir.
jengkrik betina beunceuh.
jenis rupa, rupi.
-
Jepang (japan) Jepang, Jepun.
. Kirata: Jep tapi ngopépang.
. artinya (tahun empat puluhan): menyuruh diam (membujuk) tapi tangan beraksi (sama saja menjajah).
jepit capit. jamak2 carapit.
jera kapok.
jerami jarami.
-
jerat eurad, jerat.
jerawat jarawat, ewat.
. jerawatan. jawaratan, ewateun.
jerit jerit, jéréwét, kocéak. jamak2 jarerit.
. menjerit. ngajerit, ngajéréwét, ngoceak.
. menjerit berkali-kali. jejeritan, jéjéréwétan, kokocéakan.
-
jeruk {Citrus} jeruk.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bogor. Cijeruk.
. nama Désa di Kecamatan Banjarmangu Kabupatén Banjarnegara provinsi Jawa Tengah.
. Nama Désa di kecamatan Pamulihan Kabupatén Sumedang.
jernih hérang. jamak2 harérang.
. jernih sekali. herang ngagenclang
-
jeungjing [Paraserianthes falcataria] jeungjing.
. http://id.wikipedia.org/wiki/Jeungjing
. Nama Kampung di Désa Kertamulya Rw.16 Kecamatan Padalarang.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Ciamis.
jénggér (yang diatas kepala ayam) jawér.
jéngkél jengkél, keuheul.
. mengakibatkan menjadi jéngkél. pikakeuheuleun.
. menjéngkélkan. ngajéngkélkeun.
jéngkol (pithrllobium lobatum) jéngkol.
. Nama Désa Di Kecamatan Setu Kabupatén Bekasi.
jéwér jiwir.
-
jidat tarang, taar (bahasa halus).
jijik jiji, geuleuh. jamak2 gareuleuh.
. mengakibatkan menjadi jijik. pikageuleuheun.
jika lamun, sugan, upami.
-
jilat letak, lamot. jamak2 lalétak, lalamot.
. dijilat. dilétak, dilamot. jamak2 dilalétak, dilalamot.
. dijilati. dilétakan, dilamotan. jamak2 dilalétakan, dilalamotan.
. menjilat. ngalétak, ngalamot. jamak2 ngalalétak, ngalalmot.
. menjilati. ngalétakan, ngalamotan. jamak2 ngalalétakan, ngalalamotan.
-
jilid jilid.
jimat jimat, pamake. =azimat.
jinak lindeuk. jamak2 lalindeuk.
. babasan : lindeuk japati=jinak merpati. artinya : kelihatan jinak tapi sukar ditangkap.
jingkat jengké.
-
jingkrak ajrag, ajret.
jinjing jingjing. jamak2 jaringjing
. menjinjing. ngajingjing.
jiplak teplak. jamak2 tareplak
. menjiplak. neplak.
jitak getok, téké. jamak2 taréké.
. menjitak. néké.
jiwa jiwa.
-
jodoh duriat.
jongkok tagog, cingogo, cangogo.
. kata antar untuk nagog. gog. gog nagog.
. berjongkok. nagog.
joran jeujeur.
jorok rujit
-
jual jual, ical (bahasa sedang), gingsir (bahasa halus).
. berjualan. ngajualan, icalan, dagang.
. dijual. dijual, diical.
. diperjualbelikan. dijualbeulikeun. diicalgaleuhkeun.
. jamak1. jujualan, iicalan.
. jamak2. jarual, arical.
. jual beli. jual-beuli, ical-galeuh.
. menjual. ngajual. ngical.
. menjuali. ngajualan, ngicalan.
. menjualkan. ngajualkeun, ngicalkeun.
. menolong menjualkan. mangjualkeun, mangicalkeun.
. penjual. anu ngajual, nu ngajual, anu ngical, nu ngical, tukang dagang.
. terjual. kajual, geus kajual, kaical, tos kaical.
-
judul judul.
juga ogé, kénéh.
. itu juga. éta ogé
. itu-itu juga. éta-éta keneh.
jujur jujur. jamak2 jalujur.
juling tileng, téléng.
-
julurkan lidah. elél.
. menjulurkan lidah. ngelél.
. dijulurkan lidah. dielélkeun.
jum'at jum'at, jumaah
-
jumlah jumlah. jamak2 jarumlah
. dijumlah. dijumlah. jamak2 dijarumlah.
. dijumlahkan. dijumlahkeun. jamak2 di jarumlahkeun.
. jumlahnya. jumlahna.
. menjumlah. ngajumlah. jamak2 ngajarumlah.
. menjumlahkan. ngajumlahkeun. jamak2 ngajarumlahkeun.
-
jumpa pangih, tepang, amprok.
. menjumpai. manggihan, nepangan.
jumpalit jumpalik.
-
jungkal jungkel.
. menjungkal. jungkel.
junjung jungjung.
. menjunjung. ngajungjung.
jurang jungkrang, gawir.
juru tukang, purah, juru.
juru kunci kuncen.

K
kabar béja, wartos (bahasa halus), iber, warti (bahasa halus).
kabupatén kabupatén.
. Kabupatén Di Jawa Barat. Kabupatén di Jawa Kulon.
.. 1. Kabupatén Bandung.
.. 2. Kabupatén Bandung Barat. Kabupatén Bandung Kulon.
.. 3. Kabupatén Bekasi.
-
.. 4. Kabupatén Bogor.
.. 5. Kabupatén Ciamis.
.. 6. Kabupatén Cianjur.
.. 7. Kabupatén Cirebon.
.. 8. Kabupatén Garut.
.. 9. Kabupatén Indramayu.
-
.. 10. Kabupatén Karawang.
.. 11. Kabupatén Kuningan.
.. 12. Kabupatén Majalengka.
.. 13. Kabupatén Purwakarta.
.. 14. Kabupatén Subang.
.. 15. Kabupatén Sukabumi.
.. 16. Kabupatén Sumedang.
.. 17. Kabupatén Tasikmalaya.
-
kabur1 (kata kerja) {run away, fled} kabur.
kabur2 (kata sifat) sureum, remeng-remeng. jamak2 sarurem.
kabut halimun.
kacamata kacamata, tasma, kaca soca (bahasa halus).
kacang hijau [phaseolus radiatus] kacang hejo.
kacang panjang [Vigna sinensis] kacang panjang.
kacang tanah [arachis hypogaea] suuk.
-
kadal kadal.
kagét kagét, reuwas, gebeg, rénjag. jamak2 rareuwas.
. mengagétkan. ngagétkeun.
kail usep. jamak2 aruseup.
. mengail. nguseup. jamak2 ngaruseup.
. terkail. kauseup.
kail untuk belut. urek.
-
kain kaén, lawon.
kain kapan boéh.
kait kait. 1. terkait. kakait.
kaitan patali.
-
kakak lanceuk, raka (bahasa halus), aca (bahasa Bogor).
. kakak orang tua. ua, toa.
. kakak ipar. dahuan.
. kakak laki-laki. akang, engkang, kang, kaka, aka, aang, aa.
~ Kakak menggunakan komputer. Akang ngagunakeun komputer.
. kakak perempuan tétéh, étéh, téh, aceuk, euceu, ceuceu, ceu
. kakak saya. pun lanceuk.
-
kakap [states calcasifer] kakap.
kakatua ékék, béét.
. Nama Désa di Kecamatan Ibun Kabupatén Bandung. Cibéét,
-
kakék (bahasa halus) éyang pameget, tuang eyang. singkatannya, yang.
kakék (bahasa kasar) aki, ki (sinkatan dari aki), yai (bahasa kuningan).
. giliran kakék. akieun.
. kakék-kakék. aki-aki.
. Saudara dari kakek. Aki ti gigir.
kakék (bahasa sedang) pun aki.
kaki suku, sampéan (bahasa halus). 1. jalan kaki. leumpang.
kaki (bahasa kasar sekali) cokor, cékér.
kaki gunung tutugan.
kaki binatang cokor.
. kaki kerbau. cokor munding.
-
kaki gunung tutugan, suku gunung, bagian handap gunung.
kaki kecil pacer, suku leutik.
kaki unggas ceker. 1. tanpa alas kaki nyeker.
kaku heuras, jeger, kaku. jamak2 hareuras, jaleger.
-
kalah éléh (bahasa kasar), kawon (bahasa halus), kéok (bahasa kasar sekali).
kalah (mengalami kalah) jebol.
kalajengking babakaur.
kalau lamun, mun, upama, upami (bahasa halus).
. melamun ngimpleng, ngalamun.
. Baris ke 3,7 dan 15 lagu Néng Geulis. Upami teu aya pamengan.
. artinya: kalau tidak ada halangan.
-
kalénder almenak, kalender. = almanak.
kaleng kaleng.
kali1 kali. 1. sekali. sakali. 2. kedua kalinya. kadua kalina.
kali2 (sungai) solokan, walungan, susukan, wahangan.
kalian maraneh, aranjeun, haridep.
kalimat kalimah.
kalung kalung, kongkorong, kangkalung (bahasa halus).
. dikalungkan. dikalungkeun.
. mengalungkan. ngalungkeun.
. tolong kalungkan. pangngalungkeun.
kalut bingung.
-
kamar kamar, kamer.
. masuk kedalam kamar. ngamar, ngamer.
. kamar makan. kamar makan.
. kamar mandi. kamar mandi, jamban.
. kamar tidur. kamar saré.
-
kamar mandi kakus, kamar mandi, cai, jamban (bahasa halus).
kamar kecil. gowok, kobong.
kamar kecil untuk simpan beras dan makanan. goah.
kamar tidur pajuaran (bahasa halus).
kambing embé. anak kambing ceme.
. kambing benggala. embé banggala.
~ kambing besar dan bertelinga terkulai.
~ ~ Embe gede jeung ceulina koplok.
~ kambing banyak air susunya. embe loba cai susuna.
-
kambing benggala embé banggala.
kambing hutan embé leuweung.
kambing jantan dewasa embé badot.
kambing katé embé kacang.
kambuh kanceuh, karugrag.
-
kami urang.
kamis kemis. jamak2 karemis.
kampak kecil patik.
. Nama Désa di Kecamatan Cihampelas Kabupatén Bandung Barat. Cipatik.
-
kampung kampung, lembur.
. perkampungan. pakampungan.
kampung baru babakan.
-
kamu manéh, silaing, ilaing, andika, hideup.
. ia. manehna.
kamu (bahas halus) anjeun, salira.
kamu (bahasa kasar pisan) sia.
kamus kamus.
. http://kamusindonesiasunda.blogspot.com/
.. http://www.google.co.id/search?q=http%3A%2F%2Fkamusindonesiasunda.blogspot.com%2F&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:en-US:official&client=firefox-a
... Sekitar 19,600 hasil (0.24 detik)
.. http://search.conduit.com/Results.aspx?q=http%3A%2F%2Fkamusindonesiasunda.blogspot.com%2F&hl=en&SelfSearch=1&SearchSourceOrigin=13&ctid=CT2233703-
... Results 1-10 of about 3,540 for http://kamusindonesiasunda.blogspot.com/ (0.31 seconds)
-
kan apan, pan.
. kan jantan. panjalu.
. Nama Désa di Kecamatan Cilengkrang Kabupatén Bandung. Cipanjalu.
-
-kan1 -keun. Akhiran membentuk kata kerja menjadi kata kerja pasif artinya menyuruh mengerjakan tersebut :
. bawakan. bawakeun.
. catatkan. catetkeun.
. cucikan. seuseuhkeun.
. lemparkan. alungkeun.
. nyanyikan. tembangkeun.
. tidurkan. sarékeun.
-
-kan2 -keun. Akhiran membentuk kata sifat menjadi kata kerja pasif,
, artinya menyuruh mengerjakan tersebut :
. besarkan. gedékeun.
. baguskan. aluskeun, saékeun.
-
-kan3 -keun. Akhiran membentuk kata benda menjadi kata kerja pasif,
, artinya menyuruh mengerjakan tersebut :
. gelangkan. geulangkeun.
. sarungkan. sarungkeun.
-kan4 -an.
. dimadikan. dimandian.
. memandikan. ngamandian.
-
kanan katuhu, tengen (bahasa halus).
. lawan kata. kenca.
. tangan kanan. leungeun katuhu.
. kaki kanan. suku katuhu.
. mata kanan. mata katuhu.
. telinga kanan. ceuli katuhu.
. bélok ke kanan. ngatuhu.
. ke kanan. ka katuhu.
-
kancil [Tragulus javanicus] peucang.
. Nama Désa di Kecamatan Cileungsi Kabupatén Bogor.
kancing {button} kancing
kandang kandang.
kandang ayam. paranjé.
-
kandang kerbau. karapyak.
kandang kuda. istal atau gedogan.
kandang merpati. pagupon.
kandang sapi karapyak.
kangen sono. (kata sipat)
. mengerjakan kangen. pikasono (kata kerja)
-
kangkareng [Anthracoceros albirostris] kangkareng.
. nama Désa di Kecamatan Cibinong Kabupatén Cianjur.
kangkung [Iposoea reptans] kangkung.
kantong saku.
kantong dari kain. kanjut.
kantong besar dari kain (bahasa Banten Kidul) kandé, kanjut gedé.
. Nama Désa di Kecamatan Batujajar Kabupatén Bandung Barat. Cikandé
-
kantor kantor, balé.
. Kantor Désa. bale Désa.
. Kantor Pengadilan. bale watangan, kantor pangadilan..
. kantor waliKota. balé Kota.
. bangku dari bambu. babaléan.
kantuk tunduh, nundutan, palay (bahasa halus). lihat mau (bahasa halus).
-
kapak kampak, patik
kapan ? iraha ?
. kapan-kapan. iraha-iraha.
. kain kapan. boéh.
kapas [Gossypium] {cotton} kapas.
kapulaga [Amomum compactum] kapol.
kapuk [Ceiba pentandra] randu.
kapuk kapuk, eusi buah randu.
kapur apu.
-
karam kalebuh.
karang (yang ada di laut) karang. lihat tahi lalat.
karat karaha.
karcis karcis, surat leutik tanda asup (tumpak kareta api, kapal, bioskop, jsb.)
-
karena sabab, wiréh (bahasa halus), karana, alatan, lantaran, marga, margi (bahasa halus), pedah, jalaran. = sebab.
~ Tidak bisa sekolah karena biaya. Teu bisa sakola karena biaya.
karét karét.
kartu kartu.
karung karung.
karunia kurnia.
karya karya.
-
kasar kasar, teu lemes. jamak2 karasar.
. Bahasa kasar. Basa kasar.
. Bahasa kasar sekali. basa kasar pisan.
kasar (tentang berbicara) garihal, sugal.
kasar (tentang kulit badan) karadak, kasap.
kasihan karunya, hawatir, watir, hawatos (bahasa halus).
-
kata1 kecap.
. kata benda. kecap barang.
. kata kerja. kecap pagawéan.
. kata antar. kecap anteur.
. kata sifat. kecap sifat.
kata2 ceuk, cenah, sanggem (bahasa sedang), saur (bahasa halus).
~ kata saya. ceuk kuring.
-
kata antar kecap anteur. mengantarkan kata kerja menjadi,
, kata kerja aktif :
. adu. jedak diadu.
. ambil, silahkan ambil. kop nyokot.
. bangun. kuniang hudang.
. berak. burusut ngising.
. berdiri. jung nangtung.
. berhenti. reg eureun.
. bertemu. gok amprok.
. bicara. pok ngomong, celengkeung ngomong.
. buka. bray muka.
-
. cium. celengok nyium, ngok nyium.
. cubit. celetit nyiwit.
. datang. jol datang, torojol datang, kurunyung datang.
. diadu. jedak diadu.
. dibaju. rap dibaju.
. diberi. bro diberé.
. dingin. rep tiis = sepi.
. duduk. gék diuk.
-
. gelap. reup poék.
. hilang. les leungit.
. hujan. breg hujan, paralak hujan.
. jalan kaki untuk mendekati. sirintil nyampeurkeun,
. jatuh (untuk badan). blug labuh.
. jatuh (untuk barang besar) pluk murag.
. jatuh (untuk barang kecil) clik murag.
-
. kencing. cér kiih, , wér kiih, kécéwér kiih.
. kentut. dut hitut.
. kerja. deker digawé, prak digawé.
.. cara atau peraturan kerja. prakprakkan.
... cara atau peraturan kerjanya. prakprakkanna.
.. dibuktikan dengan kerja. diprakkeun.
. ketawa. barakatak seuri, cikikik seuri, ceuleukeuteuk seuri.
. lari. berebet lumpat, dedegdeg lumpat.
. léwat. lar ngaliwat.
. loncat. jleng luncat.
. loncat ( untuk yang kecil). cleng ngacleng.
. lupa. lat poho.
-
. maju. geleser maju.
. makan. am dahar, bek dahar, deker dahar.
. mandi. brus mandi.
. marah. nyel ambek, pudigdig ambek, gantawang nyarékan.
. masuk. bus asup, ceplus abus.
-
. melahirkan. brol ngajuru, borojol ngajuru.
. melék, membuka mata. bray beunta.
. meloncat (untuk yang kecil)
. meludah. crot nyiduh.
. memejamkan mata. reup peureum.
-
. menampar. gaplok nyabok, gampleng nampiling.
. menancap. ceb nanceb.
. menari. réngkénék ngigel.
. menelan. lek neureuy.
-
. menunduk. luk tungkul.
. menggigit. gewewek ngegél.
. menyerang. sebrut narajang.
. menulis. trét nulis.
-
. meraba. gap nyagap.
. merem. reup peureum.
. merokok. pelenyun udud, nyot udud.
. minum. leguk nginum, regot nginum, rot nginum.
. muntah. orolo utah.
-
. naik. térékél naék, kalacat naék.
. padam. pes pareum.
. pegang. kerewek nyekel, gap nyagap.
. pejam. reup peureu.
. pergi. gedig indit, léos indit, jung indit.
. rubuh. brug runtuh.
. sakit. brek gering. jamak6 bruk-brek gering.
. senyum. nyeh imut.
. sepi. rep jempling, jep sepi.
. siang. bray beurang.
. sobek. béréwék soék, béréwék soéh.
-
. tangis. hing ceurik, nging ceurik, ngéng ceurik, segruk ceurik.
. tancap. ceb tanceb
. telungkup. bluk nangkuban.
. tenggelam. lep teuleum, kerelep teuleum.
-
. terang. bray caang.
. terbang. geleber hiber, biur ngapung, pung ngapung.
. terlentang. blak nangkarak.
. tertawa. barakatak seuri, cikikik seuri, ceuleukeuteuk seuri.
. tidur. dug saré, reup saré.
. tumpah. blok bahé.
. tunduk. luk tungkul.
. turun. jrut turun.
-
kata antar kecap anteur. mengantarkan kata sifat,
menjadi, kata sifat aktif :
. dingin. cep tiis.
. gelap. reup poék.
. sepi. jep jempé, jep jempling.
. siang. bray beurang.
. terang. bray caang.
-
kata antar untuk menyuruh (silahkan). pék. silahkan bayar. pék mayar.
Kata benda1 menjadi kata kerja yang artinya mengolah:
. kebun. ngebon.
. sawah. nyawah.
Kata benda2 menjadi kata kerja yang artinya membuat:
. nasi. nyangu.
-
Kata benda3 menjadi kata kerja yang artinya minum atau makan :
. kopi. ngopi.
. baso. ngabaso.
. susu. nyusu.
. sate. nyaté
-
katak bangkong.
. anak katak. buyur.
. Nama Désa di Kecamatan Batununggal Kota Bandung. Cibangkong.
. Nama Désa di Kecamatan Rancah Kabupatén Ciamis. Cibangkong.
katak kecil bancét.
katak lebih kecil lagi (baru netas dari telor) buruy.
-
katanya1 bejana, wartosna (bahasa halus).
katanya2 cenah, saurna.
kaul cacarékan.
kawah kawah.
. kawah gunung tangkuban perahu.
-
kawal kawal.
. mengawal. ngawal.
. pengawal. pangawal.
kawan batur, rencang, balad (untuk permainan, kumpulan), kanca.
kawat kawat.
-
kawin (bahasa sedang) kawin.
~ Ke enam kawin dengan saya. Ka genep kawin jeung kuring.
kawin (bahasa halus dan bahasa sedang) jatukrami, tikah, réndéngan, dahup.kuring.
kawung enau.
kaya1 beunghar, jegud.
. jamak2 barareunghar, bareunghar, balaleunghar, baleunghar.
~ Warganya kaya-kaya. Wargana bareunghar.
~ Orang-orang yang kaya beli mobil. Jelema nu baleunghar mareuli mobil.
. kekayaan. kabeungharan.
-
kaya2 siga.
kayanya sigana.
kayu kai, kayu.
kayu bakar suluh.
kayu manis. kayu manis, kiamis. Bahasa latin, liquiritiae.
kayuh boséh. mengayuh. ngaboséh.
-
ke ka.
. ke pasar. ka pasar.
. ke rumah. ka imah.
ke1- ka-. awalan yang membentuk kata bilangan yang artinya tahapan atau bagian bilangan tersebut.
. kesatu. kahiji.
. kadua. kadua. jeun saterusna.
-
ke2- ka.
. terangkut. kaangkut.
. terasa. karasa.
. tercapai. kahontal.
. tergambar. kagambar.
-
ke-an ka-an.
. kepentingan. kapentingan
. keperluan. kaperluan.
. berarti terkena tak sengaja :
. tak sengaja kena air. kacaian.
. tak sengaja tidur, ketiduran. kasaréan.
-
keadaan kaayaan.
kebagian kabagéan.
kebakaran kahuruan.
kebal baal.
kebal terhadap senjata tajam. weduk.
kebanyakan kalobaan, karéaan, kaseueuran.
kebaya kabaya.
-
kebiasaan kabiasaan, adat.
kebiasaan menggoyangkan kaki. édég.
kebiri kabiri. 1. mengebiri. ngabiri.
kebun kebon. = tanah darat yang di tanami bermacam-macam tanaman.
. mengolah kebun. ngebon
keburu kaburu, kabujeng (bahasa halus).
-
Kecamatan kacamatan.
kecambah Kacambah
. kecambah kacang hijau. togé (dari bahasa Cina).
kecapi kacapi.
kecelakaan. kacilakaan.
keceplosan kacaletot.
-
kecéwa kaduhung, hanjakal, handeueul, kuciwa, gegetun (bahasa halus).
. mengecewakan. nguciwakeun.
kecil leutik, alit (bahasa halus). jamak2 laleutik, aralit.
. bakal jadi kecil. pileutikeun, pialiteun.
. kecil-kecil. laleutik, leutik-leutik, aralit, alit-alit.
. kecil-kecilan. leuleutikan
. kecilkan. leutikkeun, alitkeun.
. dikecil-kecilkan. dileutik-leutikkeun, dialit-alitkeun.
. dikecilkan. dileutikkeun, dialitkeun.
-
. kekecilan. Kaleutikan, kaalitan.
. mengecil. ngaleutikan, ngaalitan.
. menolong mengecilkan. mangleutikkeun, mangalitkeun.
. paling kecil, terkecil. pangleutikna, pangalitna.
. sekecil. saleutik, saalit.
. sekecil-kecilnya. saleutik-leutikna, saalit-alitna.
. tolong kecilkan. pangleutikkeun, pangalitkeun.
-
kecil sekali. lembut.
kecil sekali (buah-buahan). pentil.
kecoak cucunguk.
kecuali kajaba, kajabi (bahasa halus), iwal.
kecut haseum.
-
kedatangan kadatangan, kadongkapan, kasumpingan.
kedip kiceup. jamak2 kariceup.
. mengedip. ngiceup.
. mengedipi, memberi kedipan. ngiceupan.
kedondong [Spondias dulcis] kadongdong.
kegiatan kagiatan. Kegiatan industri di Jawa Barat. Kagiatan industri di Jawa Barat.
keguguran kaluron.
-
kehidupan kahirupan. lihat hidup.
kejadian kajadian, kajantenan (bahasa halus).
kejam kejem, telenges.
kejap kotéap. sekejap. sakoteap
kejar udag, berik. jamak2 arudag, barerik.
. dikejar. diudag, diberik. jamak2 diarudag, dibarerik.
. mengejar. ngudag, ngaberik. jamak2 ngarudag, ngabarerik.
keji keji.
keju kiju.
-
kekal abadi, langgeng, baka.
kekang kekang.
kekar keker.
kekasih kakasih, kabogoh, buah haté, junjunan, bébéné (perempuan).
kekayaan kabeungharan. lihat kaya.
-
kelabang babakaur.
kelabu hawuk, kulawu, kulabu. = abu-abu.
keladi taleus.
kelahi gelut. jamak2 garelut
kelahi saling dorong. jogol.
kelak engké, jaga. jamak2 jaraga.
kelakar bodor. jamak2 barodor.
-
kelakuan kalakuan, talajak, polah.
~ kelakuan orang yang baik. kalakuan jelema anu goreng.
. banyak yang bisa, kreatif. binangkit, binékas, rucita.
. berani dan sopan. sonagar, wantér.
. bijaksana. wijaksana.
. cepat bekerja. tanginas.
. cepat mengerti. calakan.
-
. gesit. kesit.
. halus berbicaranya. darehdeh, someah.
. jujur. jujur.
. mengerjakan sebagaimana mestinya. cakep, hideng.
. mengerjakan sampai selesai. cucud.
. mengerjakan sungguh-sungguh. daria, suhud.
. menyayangi dan suka memberi. heman.
-
. pintar berbicara. capetang, pertentang.
. rajin. leukeun, tulaten.
. segala bisa. pasagi, masagi.
. suka memberi. balabah.
. suka menghormat orang lain. handap asor.
. suka mengerjakan kebaikan. haat.
-
. tak menunggu perintah. singer.
. tangguh. tanggoh.
. tingkah lakunya halus. andalemi.
. tinggi ilmunya. luhung.
. tegap, berwibawa. canteng.
-
kelambu (kata benda) kulambu.
. berkelambu. kulambuan.
kelamin rarangan. =kemaluan.
kelapa [cocos nucifera] kalapa. =nyiur.
. kelapa satu buah. kalapa sahulu.
kelapa muda dewegan.
kelapa parut campur gula merah. entén.
kelas kelas. jamak2 karelas.
-
keledai kaldé.
kelelawar lalay.
kelelawar besar [Pterocarpus edulis] kalong.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bandung Barat. Cikalong.
. Nama Désa di Kecamatan Cimaung Kabupatén Bandung. Cikalong.
. Nama Désa di Kecamatan Sidamulih Kabupatén Ciamis. Cikalong.
kelentit itil. = klitoris.
keléréng kaléci.
-
kelihatan katara, kaciri, katawis (bahasa halus)
keliling kuriling. 1. kelilingnya. kurilingna.
kelimis kulimis.
kelinci kelenci.
kelingking cingir.
. Kirata. Cicing digigir. = diam dipinggir atau disisi.
keliru kaliru.
-
kelompoknya kelompokna.
kelotok molotok. mengelotok. ngolotok
keluak [Pangium edule] picung.
. Nama Désa di Jeruk Kabupatén Bogor.
keluar kaluar, bijil, medal (bahasa halus). jamak2 kalaluar
~ Matahari terbit dari timur. Panonpoé bijil ti wétan.
. lawan kata. asup, abus.
. mengeluarkan. ngaluarkeun.
. tolong keluarkan. pangaluarkeun.
-
keluang = kelewar besar.
keluar asap. serebung.
keluar bersamaan abrul, abring.
keluar kata-kata. kedal.
. mengeluarkan kata-kata. ngedalkeun.
keluar ludah atau menetes tanpa disengaja biasanya anak kecil. acay, elay.
. aktif ngacay.
-
keluarga kulawarga, kulawargi (bahasa halus).
~ Tidak adil ke keluarga dia. Henteu adil ka kulawarga manéhna.
keluarga bondoroyot atau bonoroyot.
keluh humandeuar. 1. mengeluh. ngahumandeuar.
kelurahan kalurahan, désa di pakotaan.
keluyur kuluyur.
-
kemaluan rarangan.
. kemaluan laki-laki. rarangan lalaki.
. kemaluan perempuan. rarangan awéwé.
kemaluan laki-laki kontol, kanjut, titit, mamas, apén (bahasa halus).
kemaluan perempuan [pudendum] heunceut, mémék, momok (bahasa halus), momo, mokmok.
kemana kamana. jamak2 kamarana.
-
kemangi [ocimum bacilium] surawung.
kemarin kamari.
~ Buku tahun kemarin masih bisa dipakai.
~ ~ Buku taun kamari masih bisa dipaké.
kemarin lusa, kemarin dulu. mangkukna.
kemarau halodo, katiga. jamak2 halalodo.
kemasukan kasupan.
kemauan kahayang, kahoyong (bahasa halus).
-
kembali wangsul (bahasa halus).
. kembalian. wangsulan
. kembalikan. wangsulkeun
kembang sepatu (Hibiscus rosasinensis) wéra.
kembung kembung.
kembung perut. bunghak.
-
kemenyan menyan. =dupa
. Nama Désa/kelurahan dan Kecamatan di Kabupatén Bandung. Cimenyan.
keméja kaméja.
. bakal jadi keméja. pikaméjaeun
kemenakan alo, suan.
kemiri [aleurites mokiccana] muncang.
. mata kaki. mumuncangan.
. Nama Désa di Kecamatan Caringin Kabupatén Bogor.
.. Desa Pasir Muncang.
. Nama Desa di Kecamatan Garut Kota Kabupaten Garut.
.. Desa Cimuncang.
-
kempis kempés.
kempis (tengtang perut) kempléng.
kemudian lajeng, teras.
kemungkinan bisi, bilih (bahasa halus).
kemuning [Murraya paniculata ]kamuning.
-
kena keuna, antel, adék.
. berkenaan. ngeunaan.
. dikenakan. dikeunakeun, dipakékeun
. kena air. keuna cai.
. kena angin. keuna angin.
. kena apa ? keuna naon ?
. kena api. keuna seuneu.
. terkena. kakeunaan.
-
kenal wawuh, wanoh (bahasa halus), kenal (bahasa halus). jamak2 warawuh.
. mengenalkan ngawawuhkeun, ngawanohkeun, ngenalkeun.
~ Harus rajin mengenalkan buku ke masyarakat. Kedah rajin ngawanohkeun buku ka masarakat.
. babasan : wawuh munding. kenal kerbau. artinya : tidak kenal dekat
kenal sekali wanoh. jamak2 waranoh.
kenanga [Canangium odoratum] kananga.
kenapa ? oléh apa?, kunaon ?
~ Kenapa kita tidak mengenalkan seni sunda ? Kunaon urang téh teu ngawanohkeun seni sunda ?
-
kencang kenceng.
kencing (bahasa halus dan bahasa sedang) kahampangan.
kencing (bahasa kasar) kiih, mécér (bahasa kasar sekali).
. air kecing. cikiih.
. dikencingi. dikiihan.
. mengencingi. ngiihan.
kencing (bahasa anak-anak) wiwis, pipis.
kencing (sering kencing) bésér.
-
kencur [kaempferia galanga l.] cikur.
. beras kencur. béas cikur.
kendur kendor.
. mengendur. ngendor.
. mengendurkan. ngendorkeun
-
kental kentel.
kental (minuman kopi) lekoh.
kentang [solarium tuberosum] kumeli.
kentungan kohkol.
kentut hitut, bobos (bahasa Halus).
. kata antar untuk hitut. dut. Dut hitut.
. mengkenkentuti. ngahitutan.
-
kenyang seubeuh, sesek (bahasa halus). jamak2 sareubeuh.
kenyang (bahasa kasar sekali) bentét.
kenyang (bahasa sedang) wareg. jamak2 warareg.
kenyal geunyal.
-
kepada ka, kahatur(.
kepal keupeul. jamak2 kareupeul. = kepal
. mengepal. ngeupeul. jamak2 ngareupeul
. dikepal. dikeupeul. jamak2 dikareupeul
. dikepalkan. dikeupeulkeun.
. sekepal. sakeupeul.
kepal (tinju) peureup.
-
kepala (bahasa kasar dan bahasa sedang) sirah.
. yang ada dikepala. nu aya di Sirah.
.. alis. halis.
.. dagu. gado (bahasa kasar dan sedang), angkeut (bahasa halus).
.. dahi. tarang (bahasa kasar dan sedang), taar (bahasa halus).
.. hidung. irung (bahasa kasar dan sedang), pangambung (bahasa halus).
... bulu hidung. bulu irung.
... lubang hidung. liang irung.
-
.. janggut. janggot.
.. kumis. kumis (bahasa kasar dan sedang), rumbah (bahasa halus).
.. léhér. beuheung (bahasa kasar dan sedang), tenggek (bahasa halus)
.. mata. panon (bahasa kasar dan sedang), soca (bahasa halus).
... alis. halis.
... biji mata. siki mata.
... kelopak mata. biwir mata.
-
.. mulut. sungut (bahasa kasar dan sedang), baham (bahasa halus).
... bibir. biwir(bahasa kasar dan sedang), lambey (bahasa halus)
... gigi. huntu (bhasa kasar dan bahasa halus), waos (bahasa halus).
... gusi. gugusi.
... tenggerokan. genggerong.
-
.. pipi. pipi (bahasa kasar dan sedang), damis (bahasa halus).
.. rambut. buuk.
.. telinga. ceuli.
... daun telinga. daun ceuli.
... lubang telinga. liang ceuli.
-
kepala (bahasa kasar sekali), hulu, ulu (robahan dari hulu), babatok.
. Nama Désa di Kecamatan Banjarsari Kabupatén Ciamis.
. babasan : gedé hulu=besar kepala. artinya sombong.
. satuan untuk kelapa. sahulu.
kepala (bahasa halus) mastaka.
kepala sekolah kapala sakola.
Kepala terkulai (sakit). lehleh
kepalan peureup.
kepalang kapalang, kapambeng (bahasa halus).
kepang untun.
kepelesét tikoséwad. =terpelesét.
-
keperluan kaperluan, kabutuhan, kaperyogian.
kepilih kapilih, kaselir (bahasa halus).
kepiting kapiting, keuyeup, yuyu.
kepodang bincarung.
keponakan alo, suan.
kepung tingker.
. mengepung. ningker.
-
kera monyét, kunyuk, wanara.
kerabat baraya, karabat.
kerah samléh.
kerai keré, widé, anyaman tina hoé atawa awi pikeun pipinding panto, jandéla, jsb.
kerajaan karajaan.
. Kerajaan Galuh (Ciamis). Karajaan Galuh (23 MARET 612 M)
.. http://www.ciamiskab.go.id/index.php?mod=manageMenu&idMenuKiri=340&idMenu=428
. Karajaan Indra Prahasta.
. Karajaan Pajajaran.
. Karajaan Salaka Nagara.
. Karajaan Sunda.
. Karajaan Taruma Nagara.
. Nama kerjaaan di cerita wayang.
.. Madura.
-
keramas angir, kuramas (bahasa halus).
keramat karamat.
kerangka rorongkong.
keranjang karanjang.
kerap sering, mindeng.
-
keras teuas, heuras.
. mengeras. ngabagel, neuasan.
. terkeras, paling keras. pangteuasna.
keras suara tarik.
kerasan betah.
keraton karaton, kadaton, bumi raja.
. Kraton Kacirebonan di kota Cirebon.
. Kraton Kanoman di kota Cirebon.
. Kraton Kasepuhan di kota Cirebon.
-
kerbang [Artocarpus elastica] teureup.
. Nama Désa di Kecamatan Dayeuhkolot Kabupatén Bandung. Citeureup Bandung
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Bogor. Citeureup Bogor.
kerbau munding, kebo (berasal dari bahasa jawa). anak kerbau énéng.
-
kerdil katé.
. ayam kerdil. hayam katé.
kereték kéréték.
keréta karéta.
. Keréta api. kareta api.
keriput kerejut.
kering garing, tuhur. jamak2 gararing.
kering sedikit tu'us, eumeul-eumeul.
keringat késang, karingat (bahasa halus), Ciséér (bahasa halus), kringet (dari bahasa Jawa).
. berkeringat. ngésang.
-
kerikil mungkal.
keripik kiripik.
keris keris, duhung (bahasa halus).
keriting kiriting, galing.
-
kerja gawé, damel (bahasa halus). jamak2 garawe, daramel.
. bekerja. ngadamel.
. kata antar gawé. prak. prak gawé.
. mengerjakan. ngagawékeun.
. pekerja. pagawé.
. pekerjaan. pagawéan, padamelan.
-
kerja (bahasa kasar pisan) gadag.
kerja dua kali. pindo.
. mengerjakan dua kali. mindo.
kerja sedikit-sedikit. keureuyeuh.
. dikerjakan sedikit-sedikit. ngeureuyeuh.
. mengerjakan sedikit-sedikit. ngereuyeuh
keropos koropos, koropok.
kerok kerok.
-
kerongkongan genggerong.
keroyok koroyok, rempug.
. dikeroyok. dikoroyok, dirempug.
. keroyokan. koroyokan, rempugan.
. mengeroyok. ngoroyok, ngarempug.
-
kertas keretas.
kertas tebal daluang.
kerudung cindung, tiung, kurudung.
keruh kiruh. jamak2 kariruh.
. air keruh. cai kiruh.
keruk keduk, keruk. 1. mengeruk. ngeruk, ngeduk.
-
kerupuk kurupuk.
kerupuk kulit dorokdok.
kerut ciut, purungkut.
. mengkerut. murungkut.
kerumun gimbung. 1. berkerumun. ngagimbung.
-
kesaktian jajatén.
kesal keuheul, kesel.
~ Merasa kesal ke istri. ngarasa keuheul ka pamajikan.
~ Obat penghilang rasa kesal. Tamba kesel.
kesana kaditu. 1. sana. ditu.
kesang sringsring. 1. mengesang. nyingsring.
-
kesat seuseut.
kesatu kahiji.
keseleo tijalikeuh, tidikes.
keseleo mulut. kacaletot.
kesemek [Diospyros kaki] kesemek.
-
kesemutan singsireumeun.
kesini kadieu. 1. sini. kadieu.
kesturi kasturi.
kesuma kusumah.
ketahuan. kanyahoan, katangén, kauninga (bahasa halus), katohyan.
-
ketam sugu.
ketan (oryza sativa) ketan. = pulut.
ketat sereg, merecet. jamak2 sarereg.
ketawa seuri, gumujeng (bahasa halus).
-
keterima katarima.
keterimanya katarimana.
ketemu kapanggih, papanggih, patepang. kapendak. 1. temu. panggih, pendak, tepang.
keterangan katerangan.
. surat keterangan. surat katerangan.
. mencari keterangan. néangan katerangan
. diterangkan. diterangkeun.
. penerangan. panerangan.
keterlaluan kacida. 1. keterlaluan sekali. kacida pisan.
-
ketiak kélék, déhé (bahasa halus), ingkab (bahasa halus).
ketika basa, wanci, waktos.
ketilang cangkurileung.
ketimbang tinimbang.
ketipu katipu, kabékok.
~ Tuda maké indit sorangan meuli motor urut téh, jadi wé kabekok.
ketimun bonteng.
-
ketua pupuhu.
ketupat kupat.
ketumbar [corriandrum sativum] katuncar, katumbar (berasal dari bahasa jawa).
kécap kécap (dari bahasa Cina).
kélor [Moringa oleifera] kélor.
kéong kéong, ogong.
kését kékéséd.
kéték kélék, ingkab (bahasa halus).
kétél katél.
-
khawatir1 melang, deudeupeun (bahasa halus), inggis, risi, rempan (bahasa halus).
khawatir2 karunya, hawatir, watir, hawatos (bahasa halus).
khitanan sunatan, beresihan, sepitan (bahasa halus).
kibar kélébet.
kicau bacéo.
-
kijang mencek, kidang (dari bahasa Jawa).
. Nama daerah di Sukabumi. Cikidang.
. Nama Désa di Kecamatan Lembang Kabupatén Bandung Barat. Cikidang.
kikir korét, pedit, medit, kumed.
kilat kilat. = halilintar.
kini kiwari, ayeuna. =sekarang.
kipas kipas.
kipas (yang terbuat dari bambu) hihid.
. http://www.google.co.id/search?hl=id&source=hp&q=hihid&meta=&aq=f&aqi=g5&aql=&oq=
.. Sekitar 19,000 hasil.
kipas (yang terbuat dari kertas) kepet.
-
kira kira, kinten (bahasa halus).
kira-kira kira-kira, kinten-kinten (bahasa halus), paparah.
kiri (bahasa halus) kiwa.
kiri (bahasa kasar) kénca.
. belok ke kiri. ngénca.
. kaki kiri. suku kénca
. ke kiri. ka kénca.
. lawan kata. katuhu.
. mata kiri. mata kénca.
. tangan kiri. leungeun kénca.
. telinga kiri. ceuli kénca.
-
kiri kédé.
. kidal, kebiasaan memakai tangan atau kaki kiri. ngédé
kirim kirim, kintun (bahasa halus). jamak2 karirim.
. dikirim. dikirim, dikintun. jamak2 dikaririm.
. mengirim. ngirim, ngintun. jamak2 ngarintun.
kisah carita, carios.
kita urang.
-
kitar kuriling.
. di sekitar. di sakuriling.
. mengitari. ngurilingan.
. mengitarkan. ngurilingkeun.
. sekitar. sakuriling.
klitoris itil. = kelentit.
-
kobar gedur.
. berkobar. ngagedur.
. mengobarkan. ngagedurkeun.
kobok kobok.
. mengobok. ngobok.
. kobokan. kobokan.
kocok kocok.
kocok (benda dalam suatu tempat tertutup) koclok.
kocok (cairan di gelas atau mangkuk) kocék.
kodi kodi.
. sekodi. sakodi.
kodok bangkong.
kokok kongkorongok.
. berkokok. kongkorongok.
-
kol [brassica oleracea] engkol, kol. = kubis.
kolak kolek.
kolam alam luas talaga.
kolam ikan balong.
. Nama Kecamatan di Garut dan Tasikmalaya.
-
kolam kecil di depan rumah untuk cuci kaki. kulah.
kolam luas situ.
kolokan olo-olo.
kolang-kaling cangkaléng.
-
komat-kamit kunyam-kunyem.
komputer komputer.
kondisi kaayaan.
kontan kontan. = tunai.
konfiks rarangkén barung.
. mang-keun. konfiks membentuk kata kerja yang artinya menolong,
, mengerjakan tersebut.
.. menolong memangkukan. manglahunkeun. lihat pangku
.. menolong memasukkan. mangasupkeun. lihat masuk.
.. menolong membagikan. mangbagikeun. lihat bagi1
.. menolong membangunkan. manghudangkeun (bahasa kasar).
... dari kata dasar hudang = bangun.
.. menolong membangunkan. manggugahkeun (bahasa halus).
... dari kata dasar gugah = bangun.
.. menolong membawakan. mangmawakeun.
... dari kata dasar bawa = bawa.
-
.. menolong membayarkan. mangmayarkeun.
... dari kata dasar bayar = bayar.
.. menolong membelikan. mangmeulikeun.
... dari kata dasar beuli = beli.
.. menolong membelikan. manggaleuhkeun (bahasa halus).
... dari kata dasar galeuh = beli.
.. menolong membélokkan. mangméngkolkeun.
... dari kata dasar péngkol = bélok.
.. menolong memetikkan. mangmetikkeun.
... dari kata dasar petik = petik.
.. menolong mengacakkan. mangacakkeun.
... dari kata dasar acak = acak.
.. menolong mengadakan. mangayakeun.
... dari kata dasar aya = ada.
-
.. menolong mengadukkan. mangadukkeun.
... dari kata dasar aduk = aduk.
.. menolong mengambilkan. mangmawakeun.
... dari kata dasar bawa = bawa, ambil.
.. menolong mengambilkan. mangcandakkeun (bahasa halus).
... dari kata dasar bawa = ambil, bawa.
.. menolong mengeluarkan. mangngaluarkeun.
.. menolong mengkalungkan. mangkalungkeun.
.. menolong melemparkan. mangbaledogkeun, mangalungkeun.
.. menolong melihatkan. mangningalikeun.
...dari kata dasar tingali = lihat
-
.. menolong menaikkan. mangnaékkeun.
... dari kata dasar naek = naik
.. menolong menyebrangkan. mangmeuntaskeun.
... dari kata dasar peuntas = sebrang.
.. menolong menyebutkan. mangnyebutkeun, mangnyebatkeun (bahasa halus).
.. menolong menyisakan. mangnyésakeun.
... dari kata dasar sésa = sisa.
.. menolong menyisirkan. mangnyisirkeun.
... dari kata dasar sisir = sisir.
.. menolong menuliskan. mangnuliskeun.
... dari kata dasar tulis = tulis.
.. menolong menumpahkan. mangbahekeun.
... dari kata dasar bahe = tumpah
-
. pa-an. Konfiks membentuka kata tempat.
.. tempat untuk diinjak. panincakan. lihat injak.
.. tempat untuk besembunyi. panyumputan. lihat sembunyi.
.. tempat untuk bertanya. pananyaan. lihat tanya.
.. tempat untuk ditempati. patempatan. lihat tempat.
.. tempat untuk beristirahat (dingin). paniisan. lihat dingin.
.. tempat untuk menyerut. panyuguan. lihat serut.
-
. pang-an. Konfiks membentuka kata tempat.
.. tempat duduk. pangdiukkan.
.. tempat main. pangulinan.
.. tempat menggergaji. pangragajian.
.. tempat untuk minta keadilan. pangadilan
.. tempat tidur. pangsaréan.
-
. pang-na. Konfiks membentuk kata sifat yang artinya mempunyai sifat yang paling tersebut. = ter2-.
. pang-keun. konfiks membentuk kata kerja pasif yang artinya,
, memerintahkan mengerjakan tersebut.
, (tolong + katakerja + kan = pang + katakerja + keun).
.. tolong acakkan. pangngacakkeun. lihat acak.
.. tolong adakan. pangngaayakeun. lihat ada.
.. tolong adukkan. pangngadukkeun. lihat aduk.
.. tolong antarkan. pangnganteurkeun (bahasa kasar). lihat antar.
.. tolong antarkan. pangngajajapkeun (bahasa sedang). lihat antar.
.. tolong ambilkan. pangmawakeun, pangnyandakkeun.
-
.. tolong bacakan. pangmacakeun
.. tolong bakarkan. pangbeuleumkeun, pangdurukeun.
.. tolong bagikan. pangbagikeun. lihat bagi1
.. tolong bangunkan. panghudangkeun, panggugahkeun (bahasa halus).
.. tolong bawakan. pangmawakeun.
.. tolong bayarkan. pangmayarkeun.
.. tolong belikan. pangmeulikeun, panggaleuhkeun (bahasa halus).
.. tolong belikan. pangmésérkeun.
.. tolong belokkan. pangmengkolkeun.
.. tolong berikan. pangmikeunkeun.
.. tolong besarkan. panggedekeun.
.. tolong bukakan. pangmukakeun. jamak2 pangmarukakeun.
-
.. tolong ceritakan.pangnyaritakeun.
.. tolong cucikan. pangumbahkeun.
.. tolong cukurkan. pangnyukurkeun.
.. tolong diamkan. pangnyicingkeun. lihat diam.
.. tolong dorongkan. pangngadorongkeun. lihat dorong.
.. tolong hentikan. pangngeureunkeun.
.. tolong hidupkan. panghirupkeun.
.. tolong kalungkan. pangngalungkeun. lihat kalung.
.. tolong kecilkan. pangleutikkeun.
.. tolong keluarkan. pangangaluarkeun. lihat keluar.
.. tolong kupaskan. pangmesékeun. lihat kupas.
-
.. tolong lemparkan. pangmaledogkeun, pangalungkeun.
.. tolong lihatkan. pangningalikeun. jamak2 pangnaringalikeun
.. tolong masukkan. pangngasupkeun. lihat masuk.
.. tolong majukan. pangmajukeun.
.. tolong mintakan. pangmentakeun.
.. tolong naikkan. pangnaékkeun. Jamak2 pangnaraékkeun.
.. tolong pangkukan. pangngalahunkeun.
.. tolong petikkan. pangmetikkeun. jamak2 pangmaretikeun.
.. tolong potongkan. pangmotongkeun. jamak2 pangmarotongkeun.
-
.. tolong sebrangkan. pangmeuntaskeun. jamak2 pangmareuntaskeun.
.. tolong sebutkan. pangnyebutkeun, pangnyebatkeun (bahasa halus).
.. tolong simpankan. panyimpenkeun.
.. tolong simpankan. pangneundeunkeun.
.. tolong sisakan. pangnyésakeun. jamak2 pangnyaresakeun.
.. tolong sisirkan (rambut). pangnyisirkeun.
.. tolong tarikkan. pangmedolkeun.
.. tolong tengkurapkan. pangnangkubkeun, pangnarikkeun.
.. tolong terlentangkan. pangnangkarakkeun
.. tolong tuliskan. pangnuliskeun. lihat tulis.
.. tolong tumpahkan. pangmahékeun.
.. tolong tutupkan. pangnutupkeun.
.. tolong uruskan. pangnguruskeun.
-
. pi-eun. konfiks yang membentuk kata sifat yang berarti,
, bakal jadi sifat tersebut.
.. bakal jadi. pijadieun.
.. bakal jadi anak. pianakeun, pibudakeun.
.. bakal jadi bagus. pialuseun, pihadéeun, pisaéeun (bahasa halus).
.. bakal jadi besar. pigedéeun, piageungeun (bahasa halus).
.. bakal jadi bosan. piboseneun.
.. bakal jadi cantik. pigeuliseun.
.. bakal jadi celana. picalanaeun.
.. bakal jadi istri. pibojoeun.
.. bakal jadi jelek. pigorengeun.
.. bakal jadi keméja. pikaméjaeun
.. bakal jadi korsi. pikorsieun.
-
.. bakal jadi kué. pikuéheun.
.. bakal jadi lemari. pilomarieun.
.. bakal jadi marah. piamekeun.
.. bakal jadi merah. pibeureumeum.
.. bakal jadi mertua. pimitohaeun.
.. bakal jadi nakal. pibangoreun
.. bakal jadi pintar. pipintereun.
.. bakal jadi putih. pibodaseun.
.. bakal jadi rumah. piimaheun.
.. bakal jadi suami. pisalakieun, picarogéeun (bahasa halus).
.. bakal jadi takut. pikasieuneun.
.. bakal jadi tampan. pikasépeun.
.. bakal jadi tua. pikoloteun.
.. bakal jadi uang. piduiteun.
-
. pika-eun. awalan yang membentuk kata sifat yang berarti,
, mengakibatkan menjadi sifat tersebut.
.. mengakibatkan menjadi benci. pikacuaeun.
.. mengakibatkan menjadi benci. pikaijideun.
.. mengakibatkan menjadi jijik. pikageuleuheun.
.. mengakibatkan menjadi jengkel. pikakeuheuleun.
.. mengakibatkan menjadi sebal. pikasebeleun.
.. mengakibatkan menjadi ketawa. pikaseurieun.
.. mengakibatkan menjadi takut. pikasieuneun.
.. mengakibatkan menjadi sebal. pikasebeleun.
.. mengakibatkan menjadi suka. pikaresepeun.
-
koper koper.
kopi kopi.
. air kopi. cikopi.
. kopi pahit. kopi pait.
. mengopi, minum kopi. ngopi.
-
korban wadal.
korsi korsi. =kursi.
kurma [Phoenix dactylifera] korma.
korupsi korupsi. Membuat buku dikorupsi. Nyieun buku di korupsi.
kosong kosong. jamak2 karosong.
. mengosongkan. ngosongkeun.
kosong (bahasa untuk tanaman, tak ada bijinya) hapa. sebalikna beuneur.
kosong sekali. parompong.
. Nama Kecamatan di Kabupatén Bandung Barat. Parongpong.,
-
Kota Kota, dayeuh.
. pusat kota, tengah kota. puseur dayeuh.
Kota Madya Kota Madia.
. Kota Madya setingkat dengan Kabupaten. Kota Madia satingkat jeung Kabupaten.
. Kota madya di Jawa Barat. kota madya di Jawa kulon.
.. 1. Kota Madya Bandung. lihat dengar (dengan penuh seksama)
.. 2. Kota Madya Banjar.
.. 3. Kota Madya Bekasi.
.. 4. Kota madya Bogor. lihat enau.
-
.. 5. Kota Madya Depok. lihat duduk.
.. 6. Kota Madya Cimahi. lihat cukup.
.. 7. Kota Madya Cirebon. lihat udang kecil.
.. 8. Kota Madya Sukabumi. lihat suka, rumah.
.. 9. Kota Madya Tasikmalaya.
-
Kotak kotak.
. sekotak. sakotak.
. berkoték. kokotak
kota dari karton. dus.
Kotak kecil cupu.
kotor kotor. jamak2 karotor, barolokot.
. mengotori. ngotoran.
kotor (bekas kaki manusia atau binatang). ledug.
. Ciledug, di Kabupatén Cirebon dan di Jakarta.
-
kotor sekali rujit.
kotoran mata. cileuh. membersihkan kooran mata. nyileuh.
kotor oléh lumpur bolokot. jamak2 barolokot.
kotor oléh debu belewuk.
kotoran hidung korong.
kotoran mata cileuh, bélék.
kotoran manusia atau binatang. tai.
-
kreatip motekar.
krédit kiridit.
kuah angeun.
kuali kawali.
kuali besar kancah.
kuasa kawasa.
-
kuat kuat, kiat (bahasa halus). jamak2 karuat, kariat.
~ Paling kuat lama dua tahun. Paling kiat lami téh dua taun.
kuat (di apa-apakan) tak berubah. nagen.
kuat (ditunjang bentuk dan struktur) weweg.
kuat (tali) wedel.
kuat (tenaga) {strong, powerful} bedas.
-
kubik kibik.
kubis [brassica oleracia] engkol, kol. = kol.
kubur kubur, kureb, ruang, kaluat (bahasa halus).
. mengubur. ngubur.
kuburan (bahasa halus dan bahasa sedang) makam, pajaratan, pasaréan.
kuburan (bahasa kasar) astana.
kucing ucing, eméng (bahasa untuk anak-anak). anak kucing bilatung.
kucing jantan méong.
kucur kucur.
. mengucur. ngucur.
-
kuda [Equus caballus] kuda.
. anak kuda belo.
. Nama Désa di Kecamatan Parung Panjang Kabupatén Bogor.
kudis budug.
kuduk punduk. = tengkuk.
-
kué kuéh.
. bakal jadi kuéh. pikuéheun. lihat konfiks.
. kué hanya untuk dilihat saja. kuéh déléh.
-
kujajing [Ficus fistulosa] beunying.
. Nama Désa di Kecamatan Cimenyan Kabupatén Bandung. Cibeunying.
. Nama Kecamatan di Kota Bandung. Cibeunying kaler dan Kidul.
kuku kuku, tangay (bahasa halus).
kukus seupan.
. Nama Kampung di Desa Wargaluyu Kecamatan Arjasari Kabupaten Bandung. Ciseupan.
kulai (kepala) léhléh.
. terkulai ngaléhléh.
kulambu kelambu.
-
kuli kuli.
. menyuruh bekerja dengan memberi upah. ngulikeun
kuliah kuliah.
kulit kulit.
kulit bambu. hinis.
kulit buah atau telur. cangkang.
.. Nama Désa di Kecamatan Cipongkor Kabupatén Bandung Barat. Cicangkang Hilir.
-
kulit kayu tebal. papagan.
kulit waru. lulub
kulum kolomoh, heumheum.
. mengulum. ngolomoh.
kulur [artocarpus communis] kulur, kelewih (dari bahasa jawa).
-
kumal kuleuheu,ledrek, kucel.
kuman jaram.
kumbang hitam bambara
kumis kumis (bahasa kasar dan sedang), rumbah (bahasa halus).
. berkumis. kumisan
-
kumpul kumpul, kempel (bahasa halus), riung. jamak2 karumpul, karempel.
. jamak1. kukumpul.
. kumpulan kumpulan, kempelan, riungan.
. mengumpulkan. ngumpulkeun.
. Nama Désa di Kacamatan Cibinong Kabupatén Bogor.
kumpulan alat musik dari sunda. degung
kumur kemu
. berkumur, kumur-kumur. kekemu.
-
kunang-kunang cika-cika.
kunci konci.
kuncup kucup, kocop.
kuning konéng. jamak2 kararonéng.
. kunyit. konéng (homonim). lihat kunyit.
. Nama Désa di Kecamatan Ciparay Kabupatén Bandung.
.. Desa Cikonéng.
. Nama Désa di Kecamatan Pasirjambu Kabupatén Bandung.
.. Desa Cikonéng.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Ciamis. Desa Cikonéng.
. Nama Jalan. Jalan Cikoneng Terusan Buahbatu Bandung.
-
kuning (pada bagian isi telur). beubeureum.
. kuningnya (pada bagian isi telur). beubeureumna.
kuning sekali. koneng enay, koneng umyang (untuk kulit orang).
kuning telur. beubeureum endog.
-
kunjung (bahasa halus) natamu.
kunjung (bahasa kasar) anjang, longok.
. dikunjungi. dianjangan.
. berkunjung. nganjang.
. kunjungi. anjangan.
. mengunjungi. nganjangan.
. Babasan. atah anjang. artinya : jarang saling berkunjung.
kunjung (bahasa sedang) deuheus.
-
kuno kuna.
kunyah gayem, beuweung.
. mengunyah. ngagayem, meuweung.
kunyit [curcuma domestika] konéng.
. bunga kunyit. angkruk atau angkes.
. kuning. konéng (homonim)
-
kupas pesék. jamak2 paresék.
. dikupas. dipesék. jamak2 diparesék.
. mengupas. mesék. jamak2 maresék.
. mengupaskan. mesékeun. jamak2 maresékeun.
. menolong mengupaskan. mangmesékkeun
. tolong kupaskan. pangmesékeun.
kupu-kupu kukupu. anak kupu-kupu hileud. lihat ulat.
-
kura-kura kuya.
. Nama Désa di Kecamatan Cicalengka Kabupatén Bandung. Cikuya.
kurang kurang, kirang (bahasa halus).
. jamak2 karurang, karirang.
. kekurangan. kakurangan, kakirangan.
. kekurangannya. kakuranganna, kakiranganna.
. mengurangi. ngurangan, ngirangan.
kurang atau habis airnya. saat.
. berkurang. nyaatan.
. Nama ibuKota dari Kota Sukabumi. Cisaat
-
kurang ajar, bangkawarah, adol, culangung.
kurang tenaga. hengkér.
kursi korsi.
. Bahasa Kitara: cokor di sisi. artinya: kaki (kursi) di pinggir.
. bakal jadi kursi. pikorsieun.
-
kursus kursus, keurseus.
kurung kurung, ringkeb.
. dikurung. dikurung
. mengurung. ngurung, ngaringkeb.
. terkurung. kakurung.
-
kurus (bahasa halus) langsit.
kurus (bahasa kasar sekali) kejéng.
kurus (bahasa kasar dan bahasa sedang) begang, kuru.
. menjadi kurus. ngabegangan.
kurus sekali péot, begéng.
-
kupas pesék.
. mengupas. mesék.
kupas tempurung kelapa. butik.
. mengupas tempurung kelapa. ngabutik.
kuping Ceuli, cepil (bahasa halus). = telinga.
kurap kurap, panu, panyakit kulit.
-
kusam belél.
kusir kusir.
kutu (rambut kepala). kutu, puntang (bahasa halus).
. ada kutunya. kutuan.
kutu anjing. walangtaga.
kutu ayam. sieur, kutu hayam.
-
kutu busuk. tumbila.
kutu kepala. otét.
kutu pakaian. tuma (berasal dari bahasa jawa)
kutub kutub.
. kutub selatan. kutub kidul
. kutub utara. kutub kalér.
kutukan supata.

L
laba bati, untung.
laba-laba lancah. anak laba-laba aom.
labu [cucurbitaceak] waluh.
lada pedes. lihat pedas.
. Nama Désa di Kecamatan Paséh Kabupatén Bandung. Cipedes.
. Nama Désa di Kecamatan Sukajadi Kota Bandung. Cipedes.
-
ladang huma.
lagi deui.
. satu lagi. hiji deui.
. sekali lagi. sakali deui.
-
lagu lagu, kawih, tembang, langgam. jamak2 karawih, tarembang.
. lagu sunda. lagu sunda.
.. Bubuy Bulan.
... http://www.index-of-mp3.com/get-download-bubuy_bulan.html
.. Manuk Dadali.
... http://www.index-of-mp3.com/get-download-manuk_dadali.html
... ciptaan Sambas Mangundikarta
.. Néng geulis.
... http://www.index-of-mp3.com/get-download-neng_geulis.html
-
.. sorban Palid.
... http://www.index-of-mp3.com/get-download-sorban_palid.html
... artinya sorban hanyut.
.. Tong Tolang Nangka.
... http://www.index-of-mp3.com/get-download-tong_tolang_nangka.html
lahap gembul, rewog, rampus. jamak2 garembul, rarewog, rarampus.
lahir lahir, babar (bahasa halus).
. melahirkan ngalahirkeun, ngajuru, babar (bahasa halus).
-
lain (bahasa halus dan bahasa sedang) sanés.
. yang lain saja. nu sanés waé.
lain (bahasa kasar) lain, lian, séjén, jaba, jabi.
. orang lain. batur.
. selain. salian.
. selain dari itu. salian ti eta.
lain dari itu lain ti éta.
lainnya lainna, lianna, sejena
laki-laki lalaki, pameget (bahasa halus).
laki-laki kelakuannya seperti perempuan. banci.
-
laku1 laku, payu, pajeng (bahasa halus). = laris.
. jamak2 lalaku, parajeng.
. maju. paju, pajeng (bahasa halus, homonim).
. Nama Désa di Kecamatan Tenjo Kabupaten Bogor. Désa Cilaku.
. Nama Kecamatan di Kabupaten Cianjur. Kecamatan Cianjur.
. payung. payung, pajeng (bahasa halus, homonim).
laku2 laku.
. lakukan. lakukeun.
. melakukan. ngalakukeun.
. selaku. salaku.
-
lalai taledor.
lalap lalab.
lalat laleur.
. tahi lalat. karang.
lalat besar (kerbau) piteuk.
lalat hijau besar [musea vomitoria] aro.
. Nama Désa di Kecamatan Nagreg Kabupatén Bandung. Ciaro
-
lama heubeul, lila, lami (bahasa halus),
, lawas (berasal dari bahasa kawi).
. jamak2 lalila, lalami.
. selama. salila, salami,
. selamanya. salilana, salamina, salawasna.
~ Yang selamanya bakti ke Orang Tua.
~ ~ Anu salawasna bakti ka sepuh.
. lamanya lilana, lamina (bahasa halus).
lama (barang) heubeul, lawas. jamak2 hareubeul, lalawas.
-
lama (kedatangan) ampleng.
. melakukan lama (kedatangan). ngampleng.
lambai gupay.
. lambaian. gupayan.
. melambai. ngagupay.
. melambai-lambai. gugupay jamak2
-
lamban boyot.
lambat laun, anca. jamak2 lalaun, aranca.
lambung (binatang berkaki empat) kadut.
. Nama Désa di Kecamatan Cimenyan Kabupatén Bandung. Cikadut.
lambung (burung) burih.
-
lampeni [Ardisia humilis] (tumbuhan kecil) lampeni.
.. Nama Désa di Ketapang Kabupatén Bandung.
.. Nama Désa di Kecamatan Pameungpeuk Kabupatén Bandung.
lampu damar, cempor, ajug.
. Nama Désa di Kecamatan Cidaun Kabupaten Cianjur. Désa Cidamar.
-
lancip léncop, péncos, téros. lihat runcing.
landak [Hystrix brachyura] landak.
. Nama Kecamatan Di Kota Jakarta Selatan. Cilandak.
. Nama Kelurahan di Kecamatan Pasar Minggu kota Jakarta selatan.
.. Cilandak Timur.
-
langit langit.
langit-langit lalangit.
langka langka, langki (bahasa halus),
, awis atau awis-awis (bahasa halus). jamak2 lalangka.
langka (ketemu) arang, awis (bahasa halus). lihat mahal.
. lawan kata. mindeng.
-
langkah léngkah. jamak2 lalengkah.
. melangkah. ngaléngkah.
. melangkahi. ngalengkahan.
. anak-anak baru bisa berjalan. léléngkah halu.
. dilangkahi. diléngkahan. jamak2 dilalengkahan.
. selangkah, satu langkah. saléngkah.
-
langkap [Arenga obtusifolia] langkap.
langlang langlang.
. melanglang, ngalanglang.
langsat [Lansium domesticum] pisitan.
lanjut terus, lajeng (bahasa halus).
. selanjutnya. saterasna, salajengna.
lantaran duméh, lantaran, pedah.
lantaran (bahasa halus) ku margi, jalaran.
lantik lantik, intrén.
. melantik. ngalantik, ngaistrénan.
-
lap elap. 1. melap. ngelap. = serbét.
lapar lapar, palay tuang (bahasa halus).
lapis lapis.
. kue lapis. kueh lapis.
lapisan lapisan.
lapuk bobo. jamak2 barobo. lihat tidur ( bahasa anak-anak)
larang caram, carék. jamak2 cararam, cararék.
. melarang. nyarék, nyaram. jamak2 nyararék, nyararam.
. memarahi. nyarekan.
larang (bahasa halus) wagel, seuseul. jamak2 waragel.
. melarang. ngawagel.
-
larangan pamali.
. jangan bersiul kemungkinan bisa hilang beras atau garam.
.. Ulah héhéotan bisi leungiteun beras atu garam.
. jangan bersiul pada malam hari kemungkinan bisa didatangi orang hutan. .. Ulah héhéotan bisi disampeurkeun urang leuweung.
. jangan dikerudung baju kemungkinan bisa susah melahirkan.
.. ulah ditiung baju bisi hésé ngalahirkeun.
. jangan duduk di meja kemungkinan banyak hutang.
.. ulah diuk dina meja bisi loba hutang.
-
. jangan duduk di niru kemungkinan ayan.
.. ulah diuk dina nyiru bisi sakalor.
. jangan menginjak niru kemungkinan sering jatuh di depan mertua.
.. ulah nincak nyiru bisi remen jatuh hareupeun mitoha.
. jangan makan berpindah-pindah kemungkinan punya suami banyak.
.. ulah dahar pipindahan bisa boga salaki loba.
. jangan makan di cobek kemungkinan mendapatkan kakék-kakék.
.. ulah dahar dina coet bisi meunangkeun aki-aki.
. jangan makan memakai piring rangkap kemungkinan dimadu.
.. ulah dahar make piring ngarangkep bisi dicandung.
-
. jangan meludah di pinggir tungku kemungkinan banyak anak.
.. ulah nyiduh di sisi hawu bisi loba anak.
. jangan menabur-naburkan garam kemungkinan bisa sakit dengkul.
.. ulah ngawur-ngawuruyah bisi nyeri tuur.
. jangan menduduki bantal, bisa bisul.
.. ulah ngadiukan bantal bisi bisul.
. jangan mengencingi bara api kemunginan bisa saki kencing.
.. ulah ngiihan ruhak bisi nyeri kiih.
. jangan mentertawakan kentut kemungkinan bisa ompong.
.. ulah nyeungseurikeun hitut bisi ompong.
. jangan tidur tidak memakai bantal kemungkinan susah melahirkan.
.. ulah saré teu make bantal bisi hésé ngalahirkeun.
-
lari lumpat.
lari berhamburan. birat.
lari karena takut. becir.
. berlari karen takut. ngabecir.
laris laku, payu, pajeng (bahasa halus). =laku
laron siraru.
latah géhgéran. jamak2 garéhgéran.
latin latén.
-
lauk pauk deungeun.
laut laut, sagara.
. Nama Raja di Karajaan Salaka Nagara. Raja Singa Sagara.
lautan, samudra. jaladri.
lawak bodor. jamak2 barodor.
. membodor. ngabodor.
-
lawan kata {antonym}. sabalikna.
. ada lawan kata tidak ada (bahasa halus) nyondong sabalikna teu aya.
. ada lawan kata tidak ada (bahasa kasar) aya sabalikna euweuh.
. ada lawan kata tidak ada (jamak2 bahasa halus)
.. nyarondong sabalikna teu araya.
. ada lawan kata tidak ada (jamak2 bahasa kasar)
.. araya sabalikna areuweuh.
. adik lawan kata kakak (bahasa halus) rayi sabalikna raka.
. adik lawan kata kakak (bahasa kasar) adi sabalikna lanceuk.
-
. akhir lawan kata awal. ahir sabalikna awal.
. aku lawan kata mungkir. (bahasa halus) angken sabalikna pungkir.
. aku lawan kata mungkir. (bahasa kasar) aku sabalikna pungkir.
. atas lawan kata bawah. luhur sabalikna handap.
. atas lawan kata bawah. (jamak) laluhur sabalikna harandap.
. awal lawan kata akahir. awal sabalikna ahir.
-
. baik lawan kata nakal. bageur sabalikna bangor.
. baik lawan kata nakal (jamak). barageur sabalikna balangor.
. bagus lawan kata jelék (bahasa halus) saé sabalikna awon.
. bagus lawan kata jelék (bahasa kasar) alus sabalikna goréng.
. bagus lawan kata jelék (jamak2 bahasa halus)
.. saraé sabalikna arawon.
. bagus lawan kata jelék (jamak2 bahasa kasar)
.. aralus sabalikna garoréng.
. banyak lawan kata sedikit (bahasa halus) seueur sabalikna sakedik.
. banyak lawan kata sedikit (bahasa kasar) loba sabalikna saeutik.
. banyak lawan kata sedikit (jamak bahasa halus)
.. saleueur sabalikna sakaredik.
. banyak lawan kata sedikit (jamak bahasa kasar)
.. laloba (jamak1) sabalikna saraeutik (jamak2).
-
. bapak lawan kata ibu (bahasa halus) rama sabalikna ibu.
. bapak lawan kata ibu (bahasa kasar) bapa sabalikna ema.
. barat lawan kata timur. kulon sabalikna wetan.
. baru lawan kata lama (bahasa halus) enggal sabalikna lami.
. baru lawan kata lama (bahasa kasar) anyar sabalikna heubeul.
. baru lawan kata lama (jamak2, bahasa halus) arénggal sabalikna lalami.
. baru lawan kata lama (jamak2, bahasa kasar)
.. aranyar sabalikna hareubeul.
. basah lawan kata kering baseuh sabalikna garing.
. basah lawan kata kering (jamak2) baraseuh sabalikna gararing.
. bawah lawan kata atas. handap sabalikna luhur.
. bawah lawan kata atas. (jamak2) harandap sabalikna (jamak1) laluhur.
-
. belakang lawan kata depan (bahasa halus) pengker sabalikna payun.
. belakang lawan kata depan (bahasa kasar) tukang sabalikna hareup.
. belakang lawan kata depan (jamak2, bahasa kasar)
tarukang sabalikna harareup.
. belakang lawan kata depan (bahasa halus)
.. (jamak1) palengker sabalikna (jamak2, parayun).
. belakang lawan kata depan (jamak2, bahasa kasar)
.. tarukang sabalikna harareup.
. belum lawan kata sudah (bahasa halus) teuacan sabalikna atos.
. belum lawan kata sudah (bahasa kasar) acan sabalikna engeus.
. belum lawan kata sudah (jamak2, bahasa halus)
.. tareuacan sabalikna aratos.
. belum lawan kata sudah (bahasa kasar) aracan sabalikna arengeus.
. bener lawan kata salah (bahasa halus) leres sabalikna lepat.
. bener lawan kata salah (bahasa kasar) bener sabalikna salah.
-
. berani lawan kata takut (bahasa halus) sieun sabalikna wantun.
. berani lawan kata takut (bahasa kasar) sieun sabalikna wani.
. berdiri lawan kata duduk (bahasa halus) tatih sabalikna calik.
. berdiri lawan kata duduk (bahasa kasar) nantung sabalikna diuk.
. berdiri lawan kata duduk (jamak2 bahasa halus)
.. taratih sabalikna caralik.
. berdiri lawan kata duduk jamak2 (bahasa kasar)
.. narangtung sabalikna dariuk.
. besar lawan kata kecil (bahasa halus) ageung sabalikna alit.
. berat lawan kata ringan (bahasa kasar) beurat sabalikna hampang.
. besar lawan kata kecil (besar kasar) gedé sabalikna leutik.
-
. béda lawan kata sama (bahasa halus) benten sabalikna sami.
. béda lawan kata sama (bahasa Kasar) béda sabalikna sarua.
. bodoh lawan kata pintar (bahasa kasar) bodo sabalikna pinter.
-
. dalam lawan kata dangkal. jero sabalikna déét.
. dekat lawan kata jauh (bahasa halus) caket sabalikna tebih.
. dekat lawan kata jauh (bahasa kasar) deukeut sabalikna jauh.
. dangkal lawan kata dalam. déét sabalikna jero.
-
. depan lawan kata belakang (bahasa halus) payun sabalikna pengker.
. depan lawan kata belakang (bahasa kasar) hareup sabalikna tukang.
. depan lawan kata belakang (jamak2, bahasa halus)
.. parayun sabalikna palengker.
. depan lawan kata belakang (jamak2 bahasa kasar)
.. harareup sabalikna tarukang.
. dingin lawan kata panas. tiis sabalikna panas.
. dingin lawan kata panas. (jamak2) tariis sabalikna paranas.
-
. dunia lawan kata akhirat. dunya sabalikna akhérat.
. duduk lawan kata berdiri (bahasa halus) calik sabalikna tatih.
. duduk lawan kata berdiri (bahasa kasar) diuk sabalikna nangtung.
. duduk lawan kata berdiri (jamak2, bahasa halus)
.. caralik sabalikna taratih.
. duduk lawan kata berdiri jamak2 (bahasa kasar)
.. dariuk sabalikna narangtung.
. empuk lawan kata keras. hipu sabalikna teuas.
-
. genap lawan kata ganjil. jangkep sabalikna gangsal.
. halus lawan kata kasar. lemes sabalikna kasar.
. hidup lawan kata mati (bahasa halus) jumeneng sabalikna pupus.
. hidup lawan kata mati (bahasa kasar) hirup sabalikna maot.
. hitam lawan kata putih. hideung sabalikna bodas.
-
. ibu lawan kata bapak (bahasa halus) ibu sabalikna rama.
. ibu lawan kata bapak (bahasa kasar) ema sabalikna bapa.
. ingat lawan kata lupa (bahasa halus) emut sabalikna hilap.
. ingat lawan kata lupa (bahasa kasar) inget sabalikna poho.
-
. jantan lawan kata betina. jalu sabalikna bikang.
. jauh lawan kata dekat (bahasa halus) tebih sabalikna caket.
. jauh lawan kata dekat (bahasa kasar) jauh sabalikna deukeut.
. jelék lawan kata bagus (bahasa halus) awon sabalikna saé.
. jelék lawan kata bagus (bahasa halus) goréng sabalikna alus.
. jual lawan kata beuli (bahasa halus) ical sabalikna galeuh.
. jual lawan kata beuli (bahasa kasar) jual sabalikna beuli.
-
. kakak lawan kata adik (bahasa halus) raka sabalikna rayi.
. kakak lawan kata adik (bahasa kasar) lanceuk sabalikna adi.
. kakek lawan kata nenek (bahasa halus)
.. éyang pameget sabalikna éyang istri.
. kakek lawan kata nenek (bahasa kasar) aki sabalikna nini.
. kalah menang lawan kata menang (bahasa halus) kawon sabalikna kenging.
. kalah menang lawan kata menang (bahasa kasar) éléh sabalikna meunang.
. kalah menang lawan kata menang jamak2 (bahasa halus)
.. karawon sabalikna karenging.
. kalah menang lawan kata menang jamak2 (bahasa kasar)
.. aréléh sabalikna mareunang.
. kanan lawan kata kiri (bahasa kasar) katuhu sabalikna kénca.
. kaya lawan kata miskin. beunhar sabalikna miskin.
-
. kecil lawan kata besar (bahasa halus) alit sabalikna ageung.
. kecil lawan kata besar (bahasa kasar) leutik sabalikna gedé.
. kenyang lawan kata lapar (bahasa halus) wareg sabalikna palay tuang.
. kenyang lawan kata lapar (bahasa kasar) seubeuh sabalikna lapar.
. kering lawan kata basah. baseuh sabalikna garing.
. kurus lawan kata gemuk. begang sabalikna lintuh.
. kurang lawan kata lebih. kurang sabalikna lewih.
-
. laki-laki lawan kata perempuan (bahasa halus) pameget sabalikna istri.
. laki-laki lawan kata perempuan (bahasa kasar) lalaki sabalikna awéwé.
. lama lawan kata sebentar (bahasa halus) lami sabalikna sakedap.
. lama lawan kata sebentar (bahasa kasar) lila sabalikna sakeudeung.
-
. lapar lawan kata kenyang (bahasa halus) palay tuang sabalikna wareg.
. lapar lawan kata kenyang (bahasa kasar) lapar sabalikna seubeuh.
. lebih lawan kata kurang. leuwih sabalikna kurang.
. longgarlawan kata sempit. logor sabalikna seureug.
. lupa lawan kata ingat (bahasa halus) hilap sabalikna émut.
. lupa lawan kata ingat (bahasa kasar) poho sabalikna hilap.
. lurus lawan kata béngkok. lempeng sabalikna béngkok.
-
. mahal lawan kata murah (bahasa halus) awis sabalikna mirah.
. mahal lawan kata murah (bahasa kasar) mahal sabalikna murah.
. mahal lawan kata murah jamak2 (bahasa halus) arawis sabalikna marirah.
. mahal lawan kata murah jamak2 (bahasa kasar) marahal sabalikna marurah.
-
. manis lawan kata pahit. amis sabalikna pait.
. masuk lawan kata keluar (bahasa kasar) asup sabalikna kaluar.
. matang lawan kata mentah. asak sabalikna atah.
. matang lawan kata mentah (jamak20 arasak lawan kata aratah.
-
. menang lawan kata kalah (bahasa halus) kenging sabalikna kawon.
. menang lawan kata kalah (bahasa kasar) meunang sabalikna éléh.
. menang lawan kata kalah (jamak2, bahasa halus)
.. karenging sabalikna karawon.
. menang lawan kata kalah (jamak2, bahasa kasar)
.. mareunang sabalikna aréléh.
. mentah lawan kata matang. atah sabalikna asak.
. mentah lawan kata matang (Jamak2) aratah sabalikna arasak.
-
. miskin lawan kata kaya. miskin sabalikna beunghar.
. miskin lawan kata kaya.
.. jamak2 mariskin sabalikna baleunghar/barenghar.
. muda lawan kata tua (bahasa halus) anom sabalikna sepuh.
. muda lawan kata tua (bahasa halus) ngora sabalikna kolot.
. muda lawan kata tua jamak2 (bahasa halus) aranom sabalikna sarepuh.
. muda lawan kata tua jamak2 (bahasa kasar) ngarora sabalikna karolot.
-
. murah lawan kata mahal (bahasa halus) mirah sabalikna awis.
. murah lawan kata mahal (bahasa kasar) murah sabalikna mahal.
-
. naik lawan kata turun. naék sabalikna turun.
. nyala lawan kata padam. hurung sabalikna pareum.
. panas lawan kata dingin. panas sabalikna tiis.
. panas lawan kata dingin. jamak2 paranas sabalikna tariis.
. pintar lawan kata bodoh (bahasa kasar) pinter sabalikna bodo.
. pelan lawan kata cepat (bahasa halus) anca sabalikna enggal.
. pelan lawan kata cepat (bahasa kasar) laun sabalikna gancang.
-
. renggang lawan kata rapat. anggang sabalikna rapet.
. sedikit lawan kata banyak (bahasa halus) sakedik sabalikna seueur.
. sedikit lawan kata banyak (bahasa kasar) saeutik sabalikna loba.
. séhat lawan kata sakit (bahasa halus) damang sabalikna udur.
. séhat lawan kata sakit (bahasa kasar) jagjag sabalikna gering.
. sudah lawan kata belum (bahasa halus) atos sabalikna teu acan.
. sudah lawan kata belum (bahasa kasar) enggeus sabalikna acan.
-
. suami lawan kata istri (bahasa halus) carogé sabalikna istri.
. suami lawan kata istri (bahasa kasar) salaki sabalikna pamajikan.
. susah lawan kata gampang (bahasa kasar) hésé sabalikna babari.
. siang lawan kata malam (bahasa halus) siang sabalikna wengi.
. siang lawan kata malam (bahasa kasar) beurang sabalikna peuting.
-
. tajam lawan kata tumpul. seukeut sabalikna mintul.
. tegak lawan kata bongkok. ajeg sabalikna bongkok.
. tengkurap lawan kata telentang. tangkub sabalikna tangkarak
. terang lawan kata gelap. caang sabalikna poék.
. tidak ada lawan kata ada (bahasa halus) teu aya sabalikna nyondong.
. tidak ada lawan kata ada (bahasa kasar) euweuh sabalikna aya.
. timur lawan kata barat. wétan sabalikna kulon.
-
. tinggi lawan kata péndék (badan). jangkung sabalikna pendék.
. tipis lawan kata tebal. ipis sabalikna kandel.
. tipis lawan kata tebal. jamak2 aripis sabalikna karande.
. tua lawan kata muda (bahasa halus) sepuh sabalikna anom.
. tua lawan kata muda (bahasa kasar) kolot sabalikna ngora.
. tua lawan kata muda (jamak2, bahasa halus) sarepuh sabalikna aranom.
. tua lawan kata muda (jamak2, bahasa kasar) karolot sabalikna ngarora.
. wangi lawan kata bau. seungit sabalikna bau.
-
layak pantes.
layang-layang langlayangan.
~ istilah pada layayangan. istilah dina langlayangan.
. benang layang-layang habis di golongannya. cacap.
. benang layang-layang yang tajam, terbuat dari bubuk kaca. gelasan.
. gambar pada layang-layang. wangkong.
-
. layang-layang ditarik serentak waktu beradu supaya menang. dikubet
. layang-layang diulur terus supaya terbang tinggi. ditataran.
. layang-layang putus sendiri, bukan karena beradu. kapakan.
. layang-layang putus semakin keatas. mumbul.
. layang-layang sedang beradu lepas lagi. godos.
-
. memburu layang-layang. ngarucu.
. rangka layang-layang. rarancang.
. tangkap layang-layang yang sudah kalah oleh layang-layang juga. ngabandang.
layat longok. jamak2 lalongok.
. melayat. ngalalongok
layu karena dipanaskan. leumpeuh.
-
lebah nyiruan.
lebai lebé.
lebam geuneuk. jamak2 gareuneuk.
lebat leubeut.
lebih leuwih, langkung (bahasa halus), punjul. lihat léwat.
. baris ke 4, 8 dan 16 lagu néng geulis. langkung saé urang tunangan.
.. artinya : lebih baik kita tunangan.
-
lebih (dari semestinya) kacida.
lebih baik leuwih hadé, langkung sae (bahasa halus), mending.
~ daripada main lebih baik belajar. batan ulin mending diajar.
ledak bitu, beledug.
. meledak. ngabeledug. lihat suara.
-
lekas gancang, énggal (bahasa halus), téreh. jamak2 garancang, arénggal.
lekat tapel, rapet. jamak2 rarapet.
. melekat. napel, ngarapet.
lekuk legok.
. Nama Kampung di Désa Giri Mekar Kecamatan Cilengkrang Kota Bandung. Legok Hayam
lekuk (akibat benturan) kentob.
lekuk (pada pipi) kempot.
-
lelah capé. =letih.
. melelahkan. nyapékeun.
lelaki lalaki, pameget (bahasa halus).
lelap tibra, pules (bahasa halus).
leluasa laluasa.
leluhur karuhun.
-
lemah letoy. jamak2 laletoy.
lemah lembut. leuleuy.
. Cileuleuy di lereng gunung geulis Pangalengan.
lemak gajih.
. upah. gajih (homonim)
-
lemari lomari atau lamari.
. bakal jadi lemari. pilomarieun.
. lemari makan. lomari makan.
. lemari pakaian. lomari papakéan.
. lemari buku. lomari buku.
lemas lungsé, leuleus. jamak2 lalungse, laleuleus.
-
lembab beueus.
lembaga lembaga.
lembar lambar.
. selembar. salembar.
lembayung layung.
. Nama Désa di Kecamatan Cibeunying kidul kota Bandung. Pasir Layung.
-
lempar alung, balédog, pangpéng.
. melempar. ngalung, malédog.
. melemparkan. ngalungkeun. jamak2 ngaralungkeun
lempar kesalahan kepada orang lain. teumbleuh.
. melemparkan kesalahan kepada orang lain. nembleuhkeun
lempuyang [(Zingiber zerumbet, sin. Z. aromaticum]lampuyang.
-
lendir hidung. leho, umbel (bahasa halus). = ingus
. seperti lendir hidung. lumeho.
-
lengah bongoh.
lengan leungeun (bahasa kasar), panangan (bahasa halus).
lengan atas. peupeuteuyan, puhu leungeun.
lengah bongoh, balangah.
lengkap lengkep. 1. lengkapi. lengkepan.
-
lengkuas laja. Bahasa Latinnya, Langua Galanga (L). Merr.
lengkung béngkok, bengkung. 1. melengkung. béngkok.
lenjuang [Cordyline fruticosa] hanjuang.
. nama Désa di Kecamatan Parompong Kabupatén Bandung Barat. Cihanjuang, Cihanjuang Rahayu.
-
lentang tangkarak, bengkang.
. menelentang, terlentang. nangkarak.
lentang sambil kaki dibuka lebar. dangkak.
. menelentang (atau duduk)lentang sambil kaki dibuka lebar. ngadangkak.
lentéra lantéra.
lenyap leungit.
-
lepas cucul, ucul, laan, leupas, udar, coplok, abur.
. melepaskan. ngaleupaskeun, nyoplokkeun.
lepas (dari ikatan) lésot.
lepas mencari makan sendiri (binatang) abur.
lesu lungsé.
lesung lisung.
lesung kecil bermata satu. jubleg.
-
lesung pipi. kempot.
letih capé.
letus bitu, beledug. 1. meletus bitu, ngabeledug.
leunca [solanum nigrum] leunca.
leungkuas [alpina galanga] laja.
-
lébar rubak.
lébar (kaki) jebrag.
lébar daun telinga. rebing
lécet boleksek, babak. jamak2 baloleksek.
-
lédék poyok. jamak2 paroyok.
. meledek moyok. jamak2 maroyok.
léhér {neck} beuheung (bahasa kasar dan sedang), tenggek (bahasa halus).
lélé [Clarius batrachus] lélé. anak lélé nanahaon.
léléh lééh.
-
lémpar alung, balang, balédog.
. melempar. maledog, ngalung.
. melemparkan ngalungkeun, ngabalangkeun.
. diléparkan. dialungkeun, dibalangkeun, dibalédogkeun.
-
lémpar batu malempeng.
léngket rapet. jamak2 rarapet.
léwat liwat, langkung (bahasa halus). lihat lebih.
. aktif léwat, meléwat. ngalangkung
. meléwati. ngaliwatan.
-
. baris ke sebelas lagu bubuy bulan. nu ngalangkung unggal enjing.
.. artinya : yang lewat tiap pagi.
. terléwat. kaliwat, kalangkung.
. terserah. teu langkung.
-
libur libur, peré, pakanci.
licin licin, leueur, lesang.
. menyetrika. ngalicin.
licin berminyak. leucir, lucir.
lidah létah, ilat (bahasa halus).
-
lidi nyéré.
. sapu lidi. sapu nyéré.
lidi daun enau harupat.
lihat (bahasa halus) uninga, tingali.
-
lihat (bahasa kasar ) ténjo, pelong, ilik, tempo, témbong.
. kelihatan. katingali.
~ Bisa kelihatan oléh kita sekarang. Tiasa katingali ku urang ayeuna.
. melihat. ningali, nempo, nembong, melong.
. melihat (berulang-ulang). tingalian, uningaan
. melihat-lihat. ningalian.
. memperlihatkan. némbongan.
. nama kampung di Désa Mekarwangi Kecamatan haurwangi,
, Kabupatén Cianjur. Citembong.
-
lihat (bahasa kasar sekali) deléh, deuleu.
. kué hanya untuk dilihat saja. kueh deléh.
lihat (bahasa halus) tingal.
lihat kebelakang sambil berjalan karena rasa waswas,
, atau masa lampau. soréang.
. melihat tersebut diatas. nyoréang.
. Nama Désa, Kecamatan dan ibukota Kabupatén Bandung. Soréang.
lihat ke mata neuteup. jamak2 nareuteup.
-
lilin {wax} lilin.
. Nama Désa dan Kecamatan Di Kabupatén Bandung Barat. Cililin.
lilit {to twine round} lilit, beulit.
. Nama Kelurahan di Jakarta Barat. Cililitan.
lima (5) lima.
limpa binatang. kalilipa,
limpa manusia. kawaya.
-
limpah. budal. 1. melimpah mudal.
lindas géléng.
linglung, banyak lupa. linglung.
lintah léntah.
linu linu. jamak2 lalinu.
lipan babakaur
-
lipat tilep, lipet, tikel.
. melipat. nilep, ngalipet, nikel.
. kerjaan untuk dilipat. lipeteun.
liter léter.
. seliter. saléter.
liuk geboy. meliuk-liuk. ngageboy.
-
loba hawek. jamak2 harawek.
lobak [Raphanus sativus] lobak.
lodong (tabung bambu besar) lodong.
lomba lomba, balap, pasanggiri.
lombok cabe.
-
lompat ajleung, lumpat.
. melompat. ngajleng.
lompat kebawah ajrut.
loncat1 luncat, ajleng, ajol, ajrug.
. nama Désa di Kecamatan Cangkuang Kabupatén Bandung. Ciluncat.
-
loncat2 (seperti katak) aclog.
. meloncat ngaclog.
loncat3 (untuk yang kecil: belatung, ikan kecil, belalang) acleng.
. meloncat ngacleng.
longgar logor, loncer.
-
longo olohok.
. melongo. molohok.
. babasan : ngembang Kadu. artinya : melongo.
lonjong pénjol, lonyod.
lontar alung.
lontong leupeut.
-
luar luar. jamak2 laluar.
di luar. di luar. jamak2 di laluar.
keluar. kaluar. jamak2 kalaluar.
luas lega. jamak2 lalega.
. luas dalam bahasa sunda=tega. lihat tega.
. luasnya. legana.
. meluas. ngalegaan.
. meluaskan. ngalegakeun.
-
lubang liang, lobang (lebih dangkal), kohok.
. anus. liang tai.
. berlubang. kohok.
. dilubangi. diliangan, dikohokan.
. lubang hidung. liang irung.
-
. lubang jarum. liang jarum.
. lubang kancing. liang kancing,lobang kancing.
. lubang telinga. liang ceuli.
. melubang. ngaliang, ngalobang, ngohokan.
. melubangi. ngaliangan, ngalobangan.
. Nama Désa di Kecamatan Parigi Kabupatén Bandung. Ciliang.
-
lubang (sebelumnya utuh) bobok, mobok.
. melubangi. ngabobok.
lubang besar gorowong.
lubang besar banyak. rawang, karawang.
. Nama Désa di Kacamatan Darmaga Kabupatén Bogor. Cikarawang.
. Nama Ibukota dan Kabupatén di Jawa Barat. Karawang.
-
lubang karena tertusuk. totos.
lubang kecil kohok.
lubang kecil dan banyak. karancang.
lubang kecil di jalan. logak.
lubangnya mengecil atau menjadi tidadak ada lubang. pongpet.
lubang moncong hidung. tendok.
. melubangi moncong hidung. nendok.
lubér limpas, mudal.
-
lucu lucu, pikaseurieun.
ludah ciduh, ludah (bahasa halus).
. diludahi. diciduhan, diludahan.
. meludah. nyiduh, ngaludah.
. meludahi. nyiduhan, ngaludahan.
luka raheut. jamak2 raraheut.
luka besar bohak.
-
lumat rieus. = tumbuk.
. melumat. ngarieus.
lumbung padi. leuit.
lumpuh gémpor.
lumpuh bibir. béngo.
lumpuh tangan. kémpér.
-
lumpur {mud, mire, wet clay} leutak. jamak2 laleutak.
lumpur sumur atau kolam (balong) luluk.
. Désa di kacamatan Cikancung Kabupatén Bandung. Ciluluk.
lumrah ilahar, galib, jamak2.
lumut lukut.
-
lumutan lukutan. jamak2 lalukutan.
lunak hipu, beyé, emoy.
lunas punah.
luntur belél, muntah, pupul.
-
lupa (bahasa kasar) poho. jamak2 paroho.
. melupakan. mopohokeun. jamak2 maropohokeun.
. melupakannya. mopohokeunana.
. pelupa, gampang lupa. pohoan.
. lawan kata. inget. = ingat.
. terlupakan. kapohokeun, kapohoan.
. dilupakan. dipohokeun.
-
lupa (bahasa sedang) hilap. jamak2 harilap.
. lawan kata émut. = ingat.
lupa (bahasa halus) lali (bahasa halus).
. lawan kata émut. = ingat.
lupa (dari bahasa Cirebon) supé.
lurah kuwu.
-
lurus lempeng.
lusa pageto.
lusin losin.
. selusin. salosin
lutut (bahasa halus) teuku, dengkul.
lutut (bahasa kasar) tuur.

M
maaf (bahasa kasar) maap, hampura, aksama atau haksama.
. Maaf tidak disengaja. Hampura teu dihaja.
. memaafkan. ngahampura.
maaf (bahasa halus) hapunten, aksami atau haksami.
mabuk mabok.
mabuk keracunan makanan. weureu.
macan maung, méong.
macam macem, rupa, rupi.
madu1 madu.
madu2 candung, wayuh (bahasa halus).
. dimadu. dicandung.
. memadu. nyandung.
Madura, nama kerajaan dalam cerita wayang. Madura.
magang, calon pegawai. magang.
magrib burit.
magnit persani.
-
mahal mahal, awis (bahasa halus).
. jamak2 marahal.
~ Jaman sekarang harga barang mahal-mahal.
~ ~ Jaman kiwari harga barang marahal.
. jarang bertemu. awis tepang.
mahasiswa mahasiswa.
mahir mahér.
. kemahiran. kamahéran.
mahKota makuta.
-
main maén, ulin, ameng (bahasa halus). jamak2 arulin, arameng.
. mainan. kaulinan.
mainkan co'o.
. mainan. coco'oan.
. memainkan. nyo'o
main-main hereuy.
mainan ulinan, kaulinan, cocooan.
. mainan rumah-rumahan. iimahan.
. mainan mobil-mobilan. momobilan.
. mainan kuda-kudaan, bermain sepeti kuda. kukudaan.
. mainan kursi-kursian. kokorsian.
majikan dunungan.
-
maju paju, pajeng (bahasa halus). jamak2 paraju, parajeng.
. aktif maju, majeng.
. laku, laku, pajeng (bahasa halus, homonim).
. payung. payung, pajeng (bahasa halus, homonim).
. kemajuan. kamajuan, kamajengan.
. kata antar untuk maju. geleser. geleser maju.
. memajukan. majukeun, majengkeun.
. Nama Désa di Kecamatan Cimaung Kabupatén Bandung. Sukamaju.
-
makam (bahasa kasar) astana.
makam (bahasa halus dan bahasa sedang) pajaratan, pasarean, makam.
-
makan (bahasa anak-anak) emam, mamam. jamak2 aremam
makan (bahasa halus) tuang. jamak2 taruang.
. makanan. katuangan.
. memakan, makan. nuang. jamak2 nuangan
. perut. patuangan.
. termakan. katuang.
-
makan (bahasa kasar dan bahasa penengah) dahar. jamak2 dalahar.
. dimakan. didahar.
. memakan, makan. ngadahar. jamak2 ngadaharan.
. kata antar untuk dahar. am. am dahar.
. termakan. kadahar.
. makanan. kadaharan.
. perut. padaharan.
-
makan (bahasa kasar sekali) lebok, nyatu, hakan.jamak2 lalebok, nyaratu, harakan.
~ Kerbau sedang makan rumput. Munding keur nyatuan jukut.
. dimakan. dihakan, dilebok.
.. baris ketiga lagu (kakawihan laras wekas) olé-olé ogong.
... dihakan ku embé ompong.
~ ~ dimakan oleh kambing ompong.
. memakan. ngalebok, nyatu, ngahakan.
. termakan. kalebok, kahakan.
. makanan. kalebokan, kahakanan.
makan (berasal dari bahasa Indonesia) makan.
. méja makan. méja makan.
. lemari makan. lomari makan.
. rumah makan. rumah makan.
-
makan (bahasa sedang) teda, neda.
makan ambil masing-masing. parasmanan.
makan banyak. rewog. jamak2 rarewog.
makan diluar jam makan. ngawadang.
makan nikmat karena lapar. ponyo.
makan pagi-pagi. sasarap.
makan sesudah sembuh dari sakit. mamayu, mamajeng (bahasa halus).
-
makan siang. ngawadang.
makan sirih. seupah.
. memakan sirih. nyeupah
makan sore. madang.
makan sedikit. ancin. jamak2 arancin.
makan umpan (ikan) sanggut. jamak2 saranggut.
. dimakan umpan (ikan) disanggut. jamak2 disarangut.
. memakan umpan (ikan) nyanggut. jamak2 nyaranggut.
-
makanan kadaharan, kaemaman, katuangan (bahasa halus).
. adonan tepung beras dibentuk bulat tipis setelah kering,
, di panggang diatas bara api. opak.
. beras ketan, gula merah dan kelapa yang dimasak menjadi satu. wajit.
. fermentasi terhadap biji kedelai. tempe.
. fermentasi dari bungkil tahu. oncom merah.
. fermentasi dari bungkil kacang tanah. oncom hitam.
. fermentasi dari singkong. peuyeum.
-
. goreng adonan yang berbahan utama tepung kanji. cireng (aci digoreng).
. goreng tahu putih yang kemudian diberi adonan ikan tapioka. batagor.
. gula merah didalam parutan singkong di bentuk bulat,
, atau lonjong biasanya di goreng. misro.
. sejenis kerupuk yang dibuat nasi ketan yang dikeringkan,
, lalu digoreng. raginang.
. sambal oncom didalam parutan singkong di bentuk bulat,
, atau lonjong biasanya di goreng. comro.
. ubi cilembu. hui Cilembu.
-
makanan di dalam kuah atau sirop. bukur.
makanan binatang parab.
maki carékan, seuseul (bahasa halus).
makmur ma'mur.
maksud maksud, maksad (bahasa halus).
. maksudnya. maksudna, maksadna.
-
maksud niat, karep.
maksudnya maksudna, maksadna (bahasa halus).
malah malah, malih (bahasa halus). = bahkan
malaka [Phyllanthus Emblica] malaka.
. Cimalaka di Sumedang.
-
malam (bahasa kasar) peuting, malem. jamak2 pareuting.
. bermalam. meuting.
. malam minggu. malem minggu.
. kemalaman. kapeutingan. jamak2 kapareutingan
. lawan kata beurang.
. malam minggu. peuting ahad, malem minggu.
. malam nanti. peuting engké.
. sehari-semalam. sapoé-sapeuting.
. semalam. sapeuting.
. semalaman. sepeupeuting, sapeuting jeput.
-
. siang-malam, 24 jam. beurang-peuting.
. tadi malam. peuting tadi.
. tengah malam. tengah peuting.
. tiap malam. sapeuting-peutingna.
. tidur lagi bertamu. meuting, ngendong.
. waktu malam. ti peuting.
-
malam (bahasa halus dan bahasa sedang) wengi. jamak2 warengi.
. bermalam. ngawengi.
. kemalaman. kawengian. jamak2 kawarengian.
. lawan kata siang = siang.
. malam minggu. wengi ahad.
. malam nanti. wengi engké.
. sehari-semalam. sadinten-sawengi.
. semalam. sawengi.
-
. semalaman. sawewengi, sawengi jeput.
. siang-malam, 24 jam. siang-wengi.
. tadi malam. wengi tadi.
. tengah malam. tengah wengi.
. tiap malam. sawengi-wengina.
. tidur lagi bertamu. ngawengi.
. waktu malam, dari malam. ti wengi.
-
malas horéam, kedul, males, kalékéd.
. jamak2 haroream, karedul, marales.
malu éra (bahasa kasar), isin (bahasa sedang), lingsem (bahasa halus).
. memalukan. ngérakeun.
. pemalu. eraan
mamah1 indung, biang.
mamah2 gayem. kata kerja.
. memamah. ngagayem.
mampir mampir, simpang, sindang (bahasa halus). = singgah
-
mana ? mana ? manten ? (bahasa halus).
. asalnya dari mana ? asalna ti mana ? kawitna ti manten ? (bahasa halus)
. kemana. kamana. jamak2 kamarana.
mana-mana mana-mana.
. kemana-mana. kamana-mana.
mancung (hidung) mancung, bangir.
mancur muncrat.
-
mandala (berasal dari bahasa sangsakerta) daerah, wilayah.
. Nama Désa di Kecamatan Sukaraja Kabupaten Bogor. Désa Cimanadala.
mandek magol.
mandi (bahasa anak-anak) ibak. jamak2 aribak.
mandi (bahasa halus) siram.
mandi (bahasa kasar) mandi. jamak2 marandi.
- dimandikan. dimandian.
- mandi besar. adus.
- mandi darah. boboran getih.
- memandikan.ngamandian.
- pemandian. pamandian.
mandi besar adus. jamak2 aradus.
mandi dalam air kotor, lumpur. guyang.
-
mangap calangap.
mangga [Mangifera indica] buah.
manggis [Garcinia mangostana] manggis, manggu.
. Nama Désa di Kecamatan Bojonggede Kabupatén Bogor. Cimanggis.
. Nama Désa di Kecamatan Cibeber abupaten Cianjur. Cimanggu.
. Nama Désa di Kecamatan Langkap Lancar Kabupatén Ciamis. Cimanggu.
. Nama Désa di Kecamatan Ngamprah Kabupatén Bandung Barat. Cimanggu.
. Nama Kecamatan di Jakarta Barat, sukabumi dan sumedang. Cimanggis.
-
manfaat mangpaat.
mangkuk mangkok.
manggut unggeut.
manis manis, amis. jamak2 aramis.
. amis dalam bahasa indonesia =anyir.
. manis didalam (nama makanan khas Sunda). misro (amis dijero).
. Nama Kabupatén di Provinsi Jawa Barat. Ciamis (12 JUNI 1642).
.. www.ciamiskab.go.id
. Nama Kelurahan dan Kecamatan di Kabupatén Ciamis
manis sekali legit, kareueut.
-
manja ogo. jamak2 arogon.
manja wowoy. kata kerja.
manjur matih.
mantera jampé, asihan. =mantra.
. Nama Désa di Kecamatan Pamijahan Kabupatén Bobor
-
mantra jampé, asihan. =mantera.
manusia manusa, jelema, jalma, jalmi (bahasa halus).
marah ambek.
. dimarahi. dicarekan.
. marah (aktif). ngambek.
. marahnya. ambekna.
.. babasan : ambekna sakulit bawang. marahnya sekulit bawang.
~ ~ gampang marah.
. memarahi. nyarekan.
marah (bahasa halus) bendu, wéra.
~ Jangan marah ke saya ya. Ulah bendu ka abdi nya.
-
mari hayu. = ayo. jamak2 harayu.
martabat harkat.
martil palu.
-
mas emas.
masa1 (kata benda) waktu.
. masa yang akan datang. jaga.
masa2 maenya, piraku.
masak asak. jamak2 arasak.
masak air taheur.
masak dengan debu panas. bubuy.
. Judul lagu sunda. Bubuy Bulan.
.. http://www.index-of-mp3.com/get-download-bubuy_bulan.html
masakan asakan. jamak2 arasakan.
masalah perkawis, masalah.
masam haseum.
-
mashur kawéntar, sohor.
masih masih.
masing sewang.
masing-masing pada-pada, séwang-séwangan,
, paharé-haré, napsi-napsi.
-
masuk (bahasa halus dan bahasa sedang) lebet.
~ Mau masuk ke kelas. Bade lebet ka kelas.
. dimasuki. dilebetan.
~ Kelas ini dimasuki oléh guru lain. Kelas ieu dilebetan ku guru sanés.
. dimasukkan. dilebetkeun.
. jamak2 lalebet.
~ anak-anak sudak masuk ke kelas. Barudak tos lalebet ka kelas.
. kemasukan. kalebetan.
-
. masukkan. lebetkeun.
. masuki. lebetan.
. memasuki. ngalebetan.
. memasukkan. ngalebetkeun.
. menolong memasukkan. manglebetkeun
. termasuk. kalebet.
. tolong masukkan. panglebetkeun.masuk (bahasa kasar) asup, abus.
~ saya mau masuk ka kelas sekarang.
~ ~ kuring rék asup ka kelas ayeuna.
. dimasuki. diasupan, diabusan.
~ Kelas ini dimasuki oléh guru lain. Kelas ieu dilebetan ku guru sanés.
. dimasukkan. diasupkeun, diabuskeun.
~ Cincin dimasukkan ke jari manis. Ali diabuskeun ke jariji.
. jamak2 arasup, arabus.
~ Anak-anak mau masuk ke kelas sekarang.
~ ~ Barudak rék arasup ka kelas ayeuna.
. masukkan. asupkeun, abuskeun.
~ Masukkan bola ke gawang.
~ ~ asupkeun bal ka gawang.
-
. kemasukan. kaasupan, kaabusan.
~ Telinganya kemasukan air. Ceulina kaasupan cai.
. memasukkan. ngasupkeun, ngabuskeun.
. menolong memasukkan. mangasupkeun
. masuknya. asupna, abusna.
. termasuk. kaasup, kaabus.
. tolong masukkan. pangasupkeun, pangabuskeun.
-
masuk (bahasa kasar) asup, abus.
~ saya mau masuk ka kelas sekarang.
~ ~ kuring rék asup ka kelas ayeuna.
. dimasukkan. diasupkeun, diabuskeun.
. jamak2 arasup, arabus.
~ Anak-anak mau masuk ke kelas sekarang.
~ ~ Barudak rék arasup ka kelas ayeuna.
. kemasukkan. kaasupan, kaabusan.
. masuk angin. asup angin, abus angin.
. masukkan. asupkeun, abuskeun.
~ Masukkan bola ke gawang.
~ ~ asupkeun bal ka gawang.
-
. dimasukkan. diasupkeun, diabuskeun.
~ Cincin dimasukkan ke jari manis. Ali diabuskeun ke jariji.
. kemasukan. kaasupan, kaabusan.
~ Telinganya kemasukan air. Ceulina kaasupan cai.
. memasukkan. ngasupkeun, ngabuskeun.
. menolong memasukkan. mangasupkeun
. masuknya. asupna, abusna.
. termasuk. kaasup.
. tolong masukkan. pangasupkeun
-
masuk ke dalam air. anclom.
masuk ke dalam lumpur. bebes.
-
masuk seluruhnya ambles.
masukan asupkeun, abuskeun, lebetkeun, bebeskeun.
masukan tangan kedalam tempat berisi air. kobok.
. masukan tangan. ngobok.
masukan tangan kedalam saku atau lubang. kodok.
. jamak1 kokodok.
. memasukkan tangan. ngodok.
masyarakat masarakat.
-
mata (bahasa halus) soca.
. air mata. cisoca.
. matanya. socana.
. permata. sosoca.
-
mata (bahasa kasar dan bahasa sedang) panon.
. air mata. cipanon.
. kacamata. kacapanon.
. mata kaki. mumuncangan.
. mata pencaharian. pacabakan.
. matahari. panonpoé.
. matanya. panonna.
mata (berasal dari bahasa sansakerta atau kawi) nétra.
mata air. cinyusu, séké (bahasa bandung).
. Nama Kampung di Kelurahan Pasir Impun Kecamatan Mandalajati,
, Kota Bandung. Séké Kondang.
.. kondang=++
. Nama Kampung diKelurahan SindangJaya Kecamatan Mandalajati,
, Kota Bandung.Séké Péér.
.. Péér=++
mata besar. bolotot.
mata yang hitamnya kelihatan semua. cureuleuk.
mata yang hitamnya kelihatan sedikit. sipit.
-
mata kaki mumuncangan.
mata kecil (seperti setengah terbuka) petét.
mata sebelah pécak. jamak2 parécak.
mata terbuka. beunta, buncelik.
matang asak. jamak2 arasak.
matang sekali (buah-buahan) aduy.
-
matahari panonpoé, sarangéngé.
. baris ke tiga lagu bubuy bulan. panonpoé, panonpoé disasaté.
. artinya : matahari, matahari disaté.
matang asak. jamak2 arasak.
matang sekali aduy.
-
mati (bahasa halus) pupus. jamak2 parupus.
mati (bahasa sedang) tilar atau nilar dunya, ngantunkeun.
. jamak2 ngarantunkeun.
mati (bahasa kasar) maot, paéh. jamak2 maraot, paraéh.
. membunuh maéhan.
. bunuh diri. maéhan maneh.
. pura-pura mati. papaéhan.
. pingsan. kapaéhan, kapidara (bahasa halus).
-
mati (bahasa kasar pisan) modar, kojor (kasar sekali). jamak2 karojor.
mati di medan perang. palastra.
mati semua tumpur.
mau (bahasa halus) palay.
. Mau membeli sapatu. Palay ngagaleuh sapatu.
mau (bahasa halus sekali) kersa, keresa.
. Mau membeli sepatu. Kersa ngagaleuh sapatu.
. Mau makan dengan saya. Kersa tuang sareng abdi.
-
mau (bahasa kasar) hayang.
~ Mau membeli sepatu. Hayang meuli sapatu.
. jamak2 hayang. harayang.
.. Anak-anak mau sepatu baru. Barudak harayang sapatu anyar.
. Kemauan, keinginan. kahayang.
.. Sepatu yang itu, keinginan saya. sapatu eta téh, kahayang kuring.
. kemauannya. kahayangna.
~ Kemauannya itu sepatu dari kulit.
~ ~ kahayangna mah sapatu tina kulit.
-
. ada kemauan. mikahayang.
. menjadi mau. hayangeun.
. tidak mau. emung, alim.
mau (bahasa sedang) hoyong.
~ Mau membeli sepatu. Hoyong mésér sapatu.
mau (untuk berbuat sesuatu) purun.
mawar [Actinaria] eros. = ros.
mayat mayit, layon (bahasa halus). =jenazah.
-
me1- (awalan) nga-. awalan membentuk kata kerja menjadi kata kerja aktif yang artinya mengerjakan tersebut.
.. meminum. ngaleueut. dari kata dasar leueut (bahasa halus) = minum.
.. memaafkan. ngahampura. dari kata dasar hampura = maaf.
.. merasa. ngarasa. dari kata dasar rasa = rasa.
-
me2- (awalan) ng-. untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya,
, hurup hidup.
. memakai. nganggo. dari kata dasar anggo,
, (bahasa halus dan bahasa sedang) = pakai.
. meminum. nginum. dari kata dasar inum,
, (bahasa kasar dan bahasa sedang) = minum.
. menari. ngibing. dari kata dasar ibing,
, (bahasa halus dan sedang) = tari.
. menari. ngigel. dari kata dasar igel (bahasa kasar) = tari.
. mengacak. ngacak. dari kata dasar acak = acak.
-
me3- (awalan) m-. untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya hurup b & p di ganti dengan hurup m.
. melempar malédog. dari kata dasar balédog.
. memakai maké. dari kata dasar paké (bahasa kasar) = pakai.
. memaksa maksa. dari kata dasar paksa = paksa.
. memasang masang. dari kata dasar pasang = pasang.
. memépés mais. dari kata dasar pais = pépés.
. memijat mencét. dari kata dasar pijit = pijat.
. memikul manggul. dari kata dasar pangggul = pikul.
. meminta mundut. dari kata dasar pundut (bahahasa halus) = minta.
-
. memuja munjung. dari kata dasar punjung = puja.
. memungut mulung. dari kata dasar pulung = pungut.
. menarik metot. dari kata dasar betot = tarik.
. menanam melak. dari kata dasar pelak = tanam.
. menawar mundut. dari kata dasar pundut (bahasa halus) = tawar.
. menilai meunteun. dari kata dasar peunteun = nilai.
. menitip mihapé. dari kata dasar pihapé = titip.
. menyebrang meuntas. dari kata kerja peuntas = seberang.
-
me4- (awalan) n-. untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya,
, hurup t di ganti dengan hurup n.
. memahat natah. dari kata dasar tatah = pahat.
. memukul neunggeul. dari kata dasar teungeul = pukul.
. menabuh nabeuh. dari kata dasar tabeuh = tabuh.
. menaik. naék. dari kata dasar taék = naik.
. menambah nambah. dari kata dasar tambah = tambah.
. menambah nambih. dari kata dasar tambih (bahasa halus) = tambah.
. menampar nampiling. dari kata dasar tampiling = tampar.
-
. menancap nanceb. dari kata dasar tanceb = tancap.
. menangkap néwak. dari kata dasar téwak = tangkap.
. menawar nawar. dari kata dasar tawar (bahasa kasar) = tawar.
. menawar nawis. dari kata dasar tawis (bahasa sedang) = tawar,
, tandatangan.
. menebang. nuar. dari kata dasar tuar = tebang
. menendang najong. dari kata dasar tajong = tendang.
. menerima narima. dari kata dasar tarima = terima.
-
. menandatangan. neken. dari kata dasar teken (bahasa kasar) = tandatangan.
. menandatangan. nandatangan. dari kata dasar tandatangan (bahasa kasar) = tandatangan.
. menandatangan. nawis. dari kata dasar tawis (bahasa halus dan sedang) = tandatangan.
. menaruh neunden. dari kata dasar teundeun = taruh, simpan.
-
. menimpa ninggang. dari kata dasar tinggang = timpa.
. meninju nonjok. dari kata dasar tonjok = tinju.
. menindas nindes. dari kata dasar tindes = tindas.
. menolong nulung. dari kata dasar tulung = tolong.
. menonjol nonjol. dari kata dasar tonjol = tonjol.
. menusuk nojos. dari kata dasar tojos = tusuk.
. menyimpan neundeun. dari kata dasar teundeun = simpan, taruh.
-
me5- awalan. ny- untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya hurup c, s di ganti dengan hurup ny.
. menampar nyabok. dari kata dasar cabok = tampar.
. menangkap nyerek. dari kata dasar cerek = tangkap
. menaruh nyimpen. dari kata dasar simpen (bahasa halus dan sedang). = simpan.
. menulis nyerat. dari kata dasar serat (bahasa halus) = tulis, surat.
. menyimpan nyimpen. dari kata dasar simpen = simpan. (bahasa halus dan sedang). = taruh.
-
megah agréng.
mekar beukah.
melahirkan ngajuru, ngalahirkeun ( bahasa sedang), babar (bahasa halus).
melalui ngaliwatan. lihat léwat.
melamun ngalamun, ngimpleng.
melarang nyaram, nyarék. 1. larang. caram, carék.
melarat balangsak.
-
meledak bitu.
melengkung. béngkok.
melengkung (suara ayam pelung) melung, mawelung.
meletus bitu.
melék beunta. jamak2 bareunta.
melék sedikit. mélétét.
-
melihat ningal, neuleu, neléh, nénjo, nempo, ningali.
melinjo [Gnetum gnemon] tangkil. =belinjo.
melilit murilit.
melintang malang.
melirik ngarérét.
-
melompat ngajleng.
meloncat ngaclog.
melongo olohok.
melotot molotot.
melukut beunyeur. = menir.
melulu wungkul.
-
mem1- awalan. m-. untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya,
, hurup b & p di ganti dengan hurup m. awalan membentuk kata kerja, , menjadi kata kerja aktif yang artinya mengerjakan tersebut.
. membaca. maca dari kata dasar baca = baca.
. membawa. mawa dari kata dasar bawa = bawa.
. membayar. mayar dari kata dasar bayar bayar
. membeli. meuli dari kata dasar beuli = beli.
. memberi. méré dari kata dasar béré = beri.
. memberi. mikeun dari kata dasar bikeun = beri.
. membuang. miceun dari kata dasar piceun = buang.
-
. membeli. mésér (kata dasar pésér).
. memberi. maparin (kata dasar paparin, bahasa halus).
memakai maké, nganggo. 1. pakai paké, anggo.
memaksa keukeuh.
memancar ngacer.
memanggil1 ngageroan, nyalukan.
. panggil. gero, caluk.
memanggil2 (tak kelihatan yang di panggilnya) nyambat.
memar eumeur.
-
membakar ngaduruk. jamak2 ngadaruruk. dari kata dasar duruk = bakar.
membangun ngawangun.
membangun rumah kuriak.
. bahasa kirata : awak kuru duit beak = kuriak.
~ ~ artinya: badan kurus uang habis (karena membangun rumah).
membangunkan dari tidur. ngageuingkeun.
membayangkan ngimpleng.
membayar mayar. jamak2 malayar.
. dari kata dasar bayar. bayar.
membawa barang banyak angkaribung.
-
membeku (minyak) héés.
membeli meuli, meser, ngagaleuh (bahasa halus).
. dari kata dasar beuli, peser, galeuh.
memberi air. nyaian.
. dari kata dasar cai=air
memberi garam (ke masakan). ngauyahan.
. dari kata dasar uyah=garam.
memberi gula (ke makanan). ngagulaan.
. dari kata dasar gula=gula.
membélok méngkol (dari kata dasar péngkol).
membengkak melendung (dari kata dasar pelendung) jamak2 marelendung.
-
memberi mikeun, méré, masihan, maparin. jamak2 marikeun, marere, marasihan.
~ Pak Guru Memberi satu pelajaran yang lebih baik sekali.
~ ~ Pa Guru maparin hiji atikan kacida pisan saena.
membesar ngagedéan, ngaageungan (bahasa halus).
membuang miceun. jamak2 mariceun
membuka rahasia ngabolekerkeun.
membunuh maehan.
-
memetik ngundeur.
meminum nginum. jamak2 ngarinum.
. minum, kata dasar. inum.
memperhatikan ngaregepkeun.
memperingati mieling.
mempermainkan co'o. aktif nyo'o.
mempunyai ngabogaan, ngagaduhan, kagungan. lihat punya
mempunyai bayi orokan. jamak2 arorokan.
memutuskan mutuskeun, megatkeun.
-
men- ny-. membentuk kata kerja menjadi kata kerja aktif,
, untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya hurup c, s
, di ganti dengan hurup ny.
. mencakar. nyakar (kata dasar cakar).
. mencium. nyium (kata dasar cium).
. mencoba. nyoba (kata dasar coba).
. mencubit. nyiwit (kata dasar ciwit).
-
menaiki numpak.
menakut-nakuti. nyingsieunan.
menampilkan midangkeun. 1. tampil. pidang.
menanam melak. berasal dari kata dasar pelak = tanam.
menanam padi tanur.
-
menanda tangan nawis. 1. tanda tangan. tawis.
menang meunang, kénging (bahasa halus).
. dimenangkan. dimeunangkeun, dikéngingken. lihat dapat.
menang terus. garung. lawan kata. jebol.
menangis ceurik. jamak2 careurik.
menangisi nyengcreurikan.
menantu minantu, mantu (bahasa Halus).
menanyakan naroskkeun, tumaros.
-
menara munara.
menari ngibing, ngigel.
-
mencair lééh, leyur. jamak3 lalééh.
mencakar nyakar (dari kata dasar cakar).
mencangkul macul (dari kata dasar cangkul). Jamak2 maracul.
mencium nyium (dari kata dasar cium). jamak2 nyarium.
. jamak1 nyiuman.
mencium (bau) ngambeu, ngangseu (dari kata dasar ambeu, angseu).
. jamak1 ngambeuan. ngangseuan.
mencoba nyoba (dari kata dasar coba). jamak2 nyaroba.
mencubit nyiwit (dari kata dasar ciwit). jamak2 nyariwit.
. jamak1. nyiwitan.
mencuci ngumbah, ngawasuh. jamak2 ngarumbah, ngawarasuh.
. mencuci piring. ngumbah piring.
mencuci baju nyeseuh.
mencuri maok. maling.
. curi paok, paling.
-
mendahulukan. mihilakeun.
mendengar ngadéngé, ngarengeu, ngadangu.
mendengarkan (bahasa halus) ngadangukeun.
. dari kata dasar dangu=dengar.
mendengarkan (bahasa kasar) ngadéngékeun, ngarengeukeun.
. dari kata dasar. denge, reungeu, dangu. = dengar
mendengarkan (bahasa sedang) ngupingkeun.
. dari kata dasar kuping=dengar
mendidih ngagolak.
mendidihkan ngagolakkeun.
mendung mendung, angkeub, ceudeum, haleungheum, medem (bahasa Ciamis).
-
meneliti nalungtik.
menemukan manggihan, menakan.
menerbangkan ngapungkeun, ngahiberkeun.
. dari kata dasar apung, hiber =terbang.
menetes nyaclak.
-
meng- (awalan) m-. untuk kata kerja/dasar yang hurup pertamanya hurup b & p di ganti dengan hurup m.
. mengadu maén. berasal dari kata dasar paén. = adu.
. mengupas mesék. berasal dari kata dasar pesék. = kupas
mengairi (kata kerja) . nyaian. dari kata dasar cai. = air.
mengabaikan ngabaékeun.
mengadu maén. berasal dari kata dasar paén. = adu.
mengaduk nasi (supaya tak padat). ngakeul.
-
mengajar ngajar, ngawulang (bahasa halus).
mengajukan ngajukeun, ngajengkeun (bahasa halus).
mengakibatkan matak.
mengalami ngalaman.
mengantuk tunduh.
mengapa ku naon, naha.
-
mengecil ngaleutikan, ngaalitan (bahasa Halus).
mengembala ngangon.
mengenai ngenaan.
mengenang mieling.
mengentuti ngabekok
mengeras ngabagel, neuasan.
mengerjakan ngagawékeun, ngadamelkeun (bahasa halus).
mengerti ngarti, ngartos (bahasa halus).
-
menggaruk ngagaro.
menggenang nyangkrung, nguyumbang.
menggigil ngadégdég, ngahodhod.
menghabiskan méakkeun, nyéépkeun.
mengikuti nuturkeun.
menginap ngendong.
-
mengingat ngémut.
mengingatkan ngingetkeun.
mengkal mengkel.
mengkudu cangkudu.
menguap (tanda ngantuk) heuay, angob (bahasa Halus).
menguap beberapa kali. merelek.
mengukur ngukur.
-
meninggal dunia. kojor, paéh, maot, nilar, pupus, tilar dunya.
menir beunyeur. = melukut.
menit menit.
menjaga ngajaga, ngajagi (bahasa Halus).
menjawab ngajawab, ngawaler.
menjerit ngajerit. jamak2 ngajarerit.
menolong nulung.
-
menonjol munjukul
menonjol banyak nongtot.
menonjol sedikit néngtét.
mentah atah, can asak. jamak2 aratah.
. mentahnya. atahna.
~ mentahnya empuk, matangnya keras ? Genting.
~ ~ atahna hipu, asakna teuas ? Kenténg.
mentéga mantéga.
ménténg [Baccaurea racemosa] ménténg.
. Nama Désa di Kecamatan campaka Kabupaten Cianjur. Désa Ciménténg.
mentok mentog.
mentéréng agréng, ménteréng. = mewah.
-
mentimun [Cucumis sativus] bonteng, timun.
menulis nyerat.
menunggu ngadagoan, ngantosan.
menurun nurun, mudun.
menutup mata peureum.
menyaksian nyakseni, nyiksénan.
menyanyi ngahariring, ngawih, ngalanggam.
-
menyerupai mangrupakeun.
menyebutkan nyebutkeun.
menyemarakan ngareuah-reuahkeun.
menyengat. nyeureud.
. dari kata dasar sengat. seureud.
menyerap nyuub. jamak2 nyaruub.
menyesal kaduhung, hanjakal, handeueul, kuciwa.
menyetujui nyatujuan.
-
merak [Pavo muticus] merak.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén Ciamis. Cimerak.
merangkak ngorondang.
merasa1 (bahasa kasar) ngarasa, rumasa.
merasa1 (bahasa halus) ngaraos, rumaos.
merasa2 (yang telah/pernah dilakukan) rarasaeun.
merasakan ngarasakeun, ngaraoskeun.
merayakan ngareuah-reuah.
-
mercon kembang api.
merdéka (berasal dari bahasa sangsakerta) merdéka, merdika.
merdu halimpu.
meréka maranéhna. Meréka tidak sadar-sadar. Maranéhna henteu saladar.
merem peureum. jamak2 pareureum.
meriam mariem.
meriang (bahasa halus) nyenyepan. =demam.
meriang (bahasa kasar dan sedang) muriang. =demam.
merinding muriding, muringkak
-
merokok ngaroko, udud, sesep (bahasa halus).
meronta-ronta abrug-abrugan.
merpati japati.
. anak merpati piyik.
mertua mitoha, mertua (bahasa halus).
. bakal jadi mertua. pimitohaeun.
-
mesjid masjid, masigit.
mesjid kecil di kampung. tajug.
mesti kudu, kedah (bahasa halus). jamak2 karudu, karedah. =harus
mestika mustika.
-
méja méja. jamak2 maréja.
. méja tulis. méja tulis.
. méja makan. méja makan.
mémang mémang.
méncret murus, muncrut.
ménténg [Baccaurea racemosa] menténg.
mépét mépéd.
-
mérah {red} beureum, abang. jamak2 bareureum.
. bawang mérah. bawang beureum.
. kuning telur {the yolk of an egg}. beubeureum endog.
. memérahi. ngabeureuman. jamak2 ngabareureuman
. memérahkan. ngabeureumkeun. jamak2 ngabareureumkeum.
. Nama air terjun di Cipanas Cianjur. Curug Cubeureum.
-
. Nama Désa di Kecamatan Cimalaka Kabupatén Sumedang.
.. Desa Cibeureum kulon.
.. Desa Cibeureum wétan.
. Nama Désa di kecamatan Cisarua Kabupatén Bogor.
. Nama Désa di Kecamatan Cugenang Kabupatén Cianjur. Cibeureum.
. Nama Désa di Kecamatan Kertasari Kabupatén Bandung. Cibeureum.
. Nama sungai di Kota Bandung. Cibereum.
. Nama Kecamatan di Kuningan, Sukabumi dan Tasikmalaya. Cibeureum.
-
mérah campur dengan putih (biasanya pada beras atau bulu ayam) borontok.
mérah muda kayas. jamak2 karayas.
mérah sekali. beureum euceuy, beureum pisan.
mérah tua beureum kolot.
méwah agréng, ménteréng. = mentereng.
-
mi (tangga nada ke tiga) na.
mimpi impi, impén (bahasa halus).
. bermimpi. ngimpi.
mimpi yang menakutkan. eureup-eureup.
minat karep.
~ Minat membaca bangsa kita dibawah bangsa lain. Karep maca bangsa urang sahandapaeun bangsa sanes.
minggat kabur.
-
minggu1 (nama hari) minggu, ahad.
minggu2 (7 hari) minggu. seminggu. saminggu
minta (bahasa kasar) pénta.
. meminta ménta.
. apa-apa yang diminta. paménta.
. sering meminta. méntaan.
-
minta (bahasa sedang) suhun, teda.
. meminta. nyuhunkeun.
minta (bahasa halus) pundut.
. meminta. mundut.
. permintaan. pamundut
. diminta. dipundut.
-
minta dengan sungguh-sungguh. peredih.
minum (bahasa kasar) inum. jamak2 arinum
. meminum. nginum.
. minuman, beri minum. inuman.
. terminum. kainum.
-
. rupa-rupa minuman. inum-inuman.
. apa-apa yang akan di minum. inumeun.
. diminum. diinum.
. kata antar untuk nginum. rot. rot nginum.
.. rot. singkatan/robahan dari regot.
-
minum (bahasa sedang) leueut. jamak2 laleueut
. meminum ngaleueut.
. minuman, beri minum. leueutan.
. terminum. kaleueut.
. apa-apa yang akan di minum. leueuteun.
. diminum. dileueut.
. ke tamu-tamu : silakan minum. mangga dilaleueut.
-
minum (bahasa halus) arot.
. minuman arotan.
minum (bahasa anak-anak) eueut.
minum langsung dari teko. totor.
minuman inuman.
-
minyak minyak, lisah (bahasa halus).
minyak kelapa. keletik.
. membuat minyak kelapa. ngeletik.
minyak diatas air hinyay.
minyak kelapa. keletik.
. membuat minyak kelapa. ngeletik.
-
miring condong, doyong, déngdék, sémpong.
mirip siga.
misai kumis.
misal upama, upami (bahasa halus).
miskin miskin, malarat. jamak2 mariskin.
mistar jidar, garisan. =penggaris
-
mobil mobil.
monyét kunyuk, wanara.
motor motor.
-
mual mules, sebel.
muda (bahasa halusdan bahasa sedang) anom. jamak2 aranom.
. Kera putih (dalam cerita Ramayana) Anoman.
. lebih muda daripada yang lain. anoman
. pemuda. nonoman pameget, pamuda.
. pemudi. nonoman istri, pamudi.
. pemuda-pemudi. Jamak1 nonoman. jamak para nonoman.
. Raja muda, Calon Raja. Raja Anom.
. tempat atau kediaman raja muda. Kanoman.
. yang muda-muda. aranom (jamak2), nonoman (jamak1).
muda (bahasa kasar) ngora. jamak2 ngarora.
mudah babari, gampang, énténg, gampil (bahasa halus).
. jamak2 garampang, garampil.
mudah disuruh hampang birit.
mudah marah. panasbaran.
-
mudah-mudahan mudah-mudahan, susuganan.
mujarab matih.
muka {face} (bahasa halus) raray, pemeunteu.
muka (bahasa kasar dan bahasa sedang) beungeut.
. membuang muka. miceun beungeut.
. bermuka. beungeutan.
muka (bahasa kasar sekali) bebengok
-
mukena mukena.
mulai kakara, mimiti, kawit (bahasa halus). 1. mulainya. mimitina.
~ Sudah ketemu mulai abad ka 16. Geus katimu kakara abad ka 16.
. memulai. ngamimitian, ngawitan.
~ Ada yang memulai/mulai pada hari Rabu. Aya nu ngawitan dina dinten Rebo.
. mulainya. mimitina.
~ Mulainya itu terasa ada yang sakit. Mimitina mah karasa aya nu nyeri.
mulai puasa (ramadhan) munggah.
mulas mules, nyalinyit.
-
mulia mulia, mulya.
. nama Désa di Kecamatan Banjaran Kabupatén Bandung. Pasir Mulya.
mulut sungut, baham (bahasa halus).
mulut (bahasa kasar sekali) bacot.
mulut ditutup. balem.
mulut penuh dengan makanan. sambutut
mulut terbuka lebar. calawak.
-
munafik munapék.
muncul pecenghul.
mundur pundur. jamak2 palundur.
mungkin meureum, panginten, boa.
mungkin tidak. biheung.
-
mungkir pungkir, angles atau ingles (bahasa halus).
. lawan kata. aku, angken (bahasa halus)
. tidak diakui. dipungkir.
. memungkiri. mungkir, ngangles.
muntah utah, luga (bahasa halus).
muntah karena terlalu banyak menyusu (bayi). olab.
-
murah murah, mirah (bahasa halus). jamak2 marurah, marirah.
. dimurahkan. dimurahkeun.
.. jamak2 dimarurahkeun.
.. jamak1 dimumurah, dimimirah.
. agak murah. rada murah.
. harga murah. harga murah. jamak2 harga marurah.
. jamak1 mumurah, mimirah.
. lebih murah. leuwih murah. jamak2 leuwih marurah.
. memurahkan. ngamurahkeun, ngamirahkeun.
. paling murah, termurah. pangmurahna. jamak2 pangmarurahna.
. Nama Desa di Kecamatan Karangpawitan Kabupaten Garut.
murid murid.
murka amek, ambek, carékan, seuseulan, bendu (bahasa halus).
murung alum, kuluwut.
musang [paradoxurus herniaphroditus] careuh.
-
musim usum.
~ musim yang berkenaan dengan keadaan alam. usum anu patali jeung kaayaan alam.
. musim antara musim hujan dan kemarau. usum dangdarat. (ketiga/3).
. musim barat (angin barat). usum barat.
. musim hujan. usum ngijih. (kedua/2)
. musim kemarau. usum halodo, usum katiga. (keempat/4)
. musim mulai musim hujan. usum mamaréng. (pertama/1)
-
. musim selatan (angin selatan). usum selatan.
~ musim yang berkenaan dengan keadaan masyarakat. usum anu patali jeung kayaan masarakat.
. musim kurang makanan (terutama beras). usum paceklik, usum tigerat.
. musim menikah. usum patepok.
. musim penyaki menular. usum sasalad.
-
. musim sakit. usum pegebug.
~ musim yang berkenaan dengan sawah. usum anu patali jeung sawah.
. musim buang rumput diantara tanaman padi. usum ngarambét. (ketiga/3).
. musim cangkul sawah. usum nyambut. (pertama/1).
. musim keluar biji padi. usum beukah. (kelima/5).
. musim merata keluar biji padi. usum rampak. (keenam/6).
-
. musim mulai keluar biji padi. usum celetu. (keempat/4).
. musim petik padi. usum panen. (ketujuh/7).
. musim sesudah petik padi. rumpak jarami. (kedelapan/8).
. musim tanam padi. usum tandur. (kedua/2).
-
mustahil pamohalan.
musuh satru.
murung jamedud.
mutiara mutiara.

N
selanjutnya
http://kamusindonesiasunda3.blogspot.com/

13 comments:

  1. yang butuh nombor 4d 5d 6d supayah anda bisa menang tlpon eyang sukmo di 082322213349,trimakasih.

    ReplyDelete
  2. Kualitas atau mutu dalam bahasa SUNDA nya apa ?

    ReplyDelete
  3. Naha rék mésér ginjal atawa rék ngajual Anjeun
    ginjal? anjeun
    néangan keur hiji kasempetan pikeun ngajual ginjal Anjeun duit
    alatan putus finansial handap sarta anjeun teu nyaho naon
    ulah, teras ngahubungan kami kiwari sarta kami bakal nawiskeun maneh alus
    jumlah duit pikeun ginjal Anjeun. Ngaran abdi Dokter RAGHAV
    am a
    Nephrologist di MARTHIAS rumah sakit. klinik kami téh
    husus dina Bedah ginjal sarta kami ogé nungkulan
    dibeuli
    jeung cangkok tina ginjal sareng tinggal hiji
    donor alkana.
    Urang aya di India, Turki, Nigeria, AS, Malaysia, india
    Mun anjeun resep ngajual atawa meuli ginjal urang punten ulah
    ragu ngahubungan kami via email.
    Email: marthiashospital@gmail.com

    Salam hormat
    DR RAGHAV.

    ReplyDelete
  4. Kuring menyakiti sareng haté ngejat mun aya dina masalah anu ageung lumangsung dina perkawinan abdi tujuh bulan ka tukang, di antara kuring jeung salaki kuring. jadi pikasieuneun pisan yén anjeunna nyandak hal ieu ka pangadilan pikeun cerai. anjeunna nyarios yén anjeunna moal resep deui sareng abdi, sareng anjeunna moal bogoh ka abdi deui. Anjeunna anjeunna dipak kaluar-bumi sareng ngajantenkeun abdi sareng murangkalih abdi ngaliwat nyeri parna. Abdi nyobian sadaya cara anu tiasa waé pikeun nyayogikeun deui, teras nyuhunkeun, tapi sadaya teu ngeakeun.in anjeunna parantos nyarios yén anjeunna parantos nyieun kaputusan, sarta anjeunna henteu pernah hoyong ningali kuring deui. Janten dina hiji sore, nalika abdi ucing deui tina pagawean, abdi pendak sareng sobat guna anu sanés nanyakeun ka salaki kuring. Ku kituna abdi ngécéskeun unggal hal manéhna, jadi anjeunna ka kuring yén hiji-hijina cara anu tiasa nampi ku salaki deui, nyaeta ngadatangan caster mantra, sabab estu digawé pikeun anjeunna teuing.So abdi pernah percanten ngeja, tapi abdi teu boga pilihan sejen, ti turutan nasihat-Na. Lajeng anjeunna masihan abdi Email alamat tina mantra mantra anu ngadina. Janten isuk-isuk anu sanés, abdi ngirimkeun surat kana alamat anu anjeunna masihan ka abdi, sareng mantra mantra ngajénkeun yén abdi bakal nampi salaki kuring dina poé saterusna. Naon hiji pernyataan endah pisan !! Kuring pernah percaya, ku kituna anjeunna nyarios sareng abdi, sareng ka abdi sadayana anu kedah abdi lakukeun. Mukang isuk-isuk isuk-isuk, surprta héran, salaki kuring anu henteu nyambung kuring kanggo 7 bulan terakhir, masihan kuring telepon pikeun nginpokeun ka kuring yén anjeunna nuju balik. Jadi Endah pisan Ku kituna ieu pisan kumaha anjeunna parantos sumping deui dina dinten anu sami, kalayan seueur kaasih sareng kabagjaan, sarta hapunten hapana, sareng ka nyeri anu anjeunna disababkeun abdi sareng barudak urang. Lajeng ti dinten éta, hubungan kami ayeuna leuwih kuat batan kumaha sateuacanna, ku bantuan Dr. WEALTHY. Ku kituna, abdi bakal saran anjeun kaluar upami anjeun ngagaduhan masalah ngahubungan anjeunna, abdi masihan abdi 100% jaminan anu anjeunna bakal nulungan anjeun .. Surélék anjeunna dina: wealthylovespell@gmail.com, atanapi anjeun Whatsapp anjeunna. + 2348105150446 Hatur nuhun asoooo teuing !!!

    ReplyDelete
  5. Naha anjeun mésér ginjel atanapi anjeun badé ngical ginjal? Naha anjeun milarian kasempetan pikeun ngajual ginjal anjeun kusabab artos ngarobih finansial sareng anjeun henteu terang naon anu kedah dilakukeun, teras ngahubungi kami ayeuna sareng kami bakal nawiskeun anjeun jumlah anu saé $ 500,000 dolar pikeun Ginjal anjeun. Nami abdi Dokter MAXWELL am a Neurologist in BILL ROTH HOSPITAL. Rumah sakit kami khusus dina Bedah Ginjal sareng urang ogé nungkulan mésér sareng cangkok ginjal kalayan hirup anu nyumbang. Kami
    lokasina di India, AS, Malaysia, Singapore.Japan

    Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal punten ulah ragu
    ngahubungi kami asup sareng via email.
    Email: birothhospital@gmail.com
    Nomer aplikasi Whats: +33751490980

    Salam hormat
    PERUBAHAN PERUBATAN
    DR MAXWELL

    ReplyDelete
  6. Hello sadayana.

    Nami abdi Dr Kate Adams, mangrupikeun Ahli Fisiologis di Universitas Rumah Sakit Bristol NHS Foundation Trust. Rumah sakit kami khusus di Bedah Ginjal sareng kami ogé ngurus mésér sareng transplantasi ginjal kalayan hirup anu donor anu saluyu. Kami ayana di Dubai, Turki, USA, Malaysia. Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal urang punten tong ragu ngahubungi kami ngalangkungan email: kateadams946@hotmail.com

    Dr Kate Adams

    Nomer Telepon: +2348146161694

    ReplyDelete
  7. Hello sadayana.

    Nami abdi Dr Kate Adams, mangrupikeun Ahli Fisiologis di Universitas Rumah Sakit Bristol NHS Foundation Trust. Rumah sakit kami khusus di Bedah Ginjal sareng kami ogé ngurus mésér sareng transplantasi ginjal kalayan hirup anu donor anu saluyu. Kami ayana di Dubai, Turki, USA, Malaysia. Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal urang punten tong ragu ngahubungi kami ngalangkungan email: kateadams946@hotmail.com

    Dr Kate Adams

    Nomer Telepon: +2348146161694

    ReplyDelete
  8. Hello sadayana.

    Nami abdi Dr Kate Adams, mangrupikeun Ahli Fisiologis di Universitas Rumah Sakit Bristol NHS Foundation Trust. Rumah sakit kami khusus di Bedah Ginjal sareng kami ogé ngurus mésér sareng transplantasi ginjal kalayan hirup anu donor anu saluyu. Kami ayana di Dubai, Turki, USA, Malaysia. Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal urang punten tong ragu ngahubungi kami ngalangkungan email: kateadams946@hotmail.com

    Dr Kate Adams

    Nomer Telepon: +2348146161694

    ReplyDelete
  9. Hello sadayana.

    Nami abdi Dr Kate Adams, mangrupikeun Ahli Fisiologis di Universitas Rumah Sakit Bristol NHS Foundation Trust. Rumah sakit kami khusus di Bedah Ginjal sareng kami ogé ngurus mésér sareng transplantasi ginjal kalayan hirup anu donor anu saluyu. Kami ayana di Dubai, Turki, USA, Malaysia. Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal urang punten tong ragu ngahubungi kami ngalangkungan email: kateadams946@hotmail.com

    Dr Kate Adams

    Nomer Telepon: +2348146161694

    ReplyDelete
  10. Hello sadayana.

    Nami abdi Dr Kate Adams, mangrupikeun Ahli Fisiologis di Universitas Rumah Sakit Bristol NHS Foundation Trust. Rumah sakit kami khusus di Bedah Ginjal sareng kami ogé ngurus mésér sareng transplantasi ginjal kalayan hirup anu donor anu saluyu. Kami ayana di Dubai, Turki, USA, Malaysia. Upami anjeun resep ngajual atanapi mésér ginjal urang punten tong ragu ngahubungi kami ngalangkungan email: kateadams946@hotmail.com

    Dr Kate Adams

    Nomer Telepon: +2348146161694

    ReplyDelete
  11. Ieu mangrupikeun kasaksian anu kuring bakal béjakeun ka sadayana pikeun ngupingkeun. abdi parantos nikah salami 4 taun sareng dina taun kalima perkawinan kuring, awéwé sanés ngagaduhan mantra pikeun nyandak pameget kuring jauh ti kuring sareng salaki kuring ngantunkeun kuring sareng murangkalih sareng kami parantos sangsara salami 2 taun dugi ka maksadna tulisan dimana ieu lalaki Dr.Wealthy parantos ngabantosan batur sareng kuring mutuskeun masihan anjeunna nyobian ngabantosan kuring nyandak salaki kuring ka bumi sareng percanten ka kuring kuring ngan ukur ngirim gambar kuring ka anjeunna sareng salaki kuring sareng saatos 48 jam sakumaha anjeunna parantos ngawartosan, kuring ningali mobil nyetir ka jero bumi sareng éta éta salaki kuring sareng anjeunna parantos sumping ka kuring sareng murangkalih sareng éta sababna kuring resep ngajantenkeun anjeun sadayana dina masalah anu sami pikeun pendak sareng lalaki ieu sareng kakasih anjeun balik ka diri anjeun na email: wealthylovespell@gmail.com atanapi anjeun ogé tiasa ngahubungi anjeunna atanapi whatsapp anjeunna dina +2348105150446 Blog ieu: https: //wealthylovespell.blogspot.com ..... hatur nuhun pisan Dr.Wealthy. ...

    ReplyDelete
  12. How to make money from casino games and make money from
    Learn how to make money from casino games and make money from casino games and make money from casino games and make money หาเงินออนไลน์ from casino games and make money from

    ReplyDelete
  13. Casinos - Dr.MCD
    Best online 경주 출장샵 casino in South Africa. 전라남도 출장마사지 Slots, 양산 출장마사지 Jackpots, Roulette, Blackjack, Video Poker, Video Poker, Keno, 오산 출장안마 Bingo, 김포 출장샵

    ReplyDelete